Wil een slachtoffer absoluut niet dat je iets doet, dan doe je het ook niet! Je kunt hulp aanbieden, maar niet opdringen. Voor beschutting zorgen is één van de eerste dingen die de hulpverlener kan doen. Omstanders kunnen al als windscherm dienen.
Op gevaar letten. Kijken wat er is gebeurd. De juiste volgorde van de vijf punten is: Kijk wat er gebeurd is en wat het slachtoffer mankeert, let op gevaar, stel het slachtoffer gerust en zorg voor beschutting, help het slachtoffer op de plaats waar hij zit of ligt, zorg voor professionele hulp.
Het belangrijkste is dat een Eerste Hulpverlener geen handelingen mag verrichten zoals deze zijn voorbehouden aan verpleegkundigen of artsen of zonder training en certificering als risicovolle handelingen zijn benoemd.
Geruststellen. Het geruststellen van een slachtoffer zorgt ervoor dat je beter kunt behandelen. Het is hierbij belangrijk dat je zelf rustig bent en een rustige omgeving probeert te vormen. De beste manier om deze rust te bereiken is door zelfverzekerd en kordaat hulp te verlenen.
Bij bewusteloosheid zit een slachtoffer onderuitgezakt of ligt hij op de grond. Het slachtoffer reageert niet op aanspreken en op het schudden aan de schouders. Daarbij kunnen de ogen zowel open als gesloten zijn. Iemand die bewusteloos is voelt slap aan.
Volgorde van in veiligheid brengen
Je benadert het ongeval alleen als dit veilig kan. Niemand heeft er iets aan als je zelf ook slachtoffer wordt. Ook let je op de veiligheid van de omstanders. Denk aan omstanders in de rook bij een brand of aan achteropkomend verkeer bij een aanrijding.
Elke Nederlandse burger heeft volgens onze wet een hulpplicht. Dit houdt in dat het strafbaar is om iemand die in levensgevaar verkeert niet te helpen.
Wat moet je NIET doen voor je met het reanimeren start? 1-1-2 bellen. Het slachtoffer verplaatsen naar de begane grond. Huisdieren opsluiten, de voordeur open zetten en het licht aan doen.
Leg de arm tegen de borst van het slachtoffer aan. Pak de arm met aaneengesloten vingers en duimen vast. Ga op je hurken zitten met je voeten in spreidstand aan weerszijden van het slachtoffer. Til het slachtoffer op vanuit je benen en verplaats het slachtoffer door achteruit te lopen.
Wat doe je bij een bewusteloos slachtoffer dat niet ademt? Bel of laat 112 bellen en zet de telefoon op de luidspreker. Laat een AED halen als deze beschikbaar is. Volg de instructies van de centralist en de AED.
Benader het slachtoffer vriendelijk, open en zonder vooroordelen. Vraag hem wat er gebeurd is, zonder daarbij de schuldvraag aan de orde te stellen. Leg uit wat er gebeurd is en vertel wat je gaat doen, voordat je handelingen daadwerkelijk uitvoert. Bereidt het slachtoffer voor op pijnlijke handelingen.
Let op gevaar! Ga na wat er gebeurd is en daarna wat het slachtoffer mankeert. Stel het slachtoffer zoveel mogelijk gerust en zorg voor beschutting. Zorg voor professionele hulp.
Met het verplaatsen zou je meer letsel kunnen veroorzaken of kunnen verergeren. Natuurlijk geldt dit niet voor een kleine verwonding. Beschutting geven is belangrijk om andere letsels te voorkomen (onderkoeling, oververhitting). Let op!
Bekijk het ongeval of de noodsituatie eerst grondig vooraleer je tot handelen overgaat. Ga na wat de risico's zijn voor jezelf, voor het slachtoffer en voor de omstaanders. Als het mogelijk is, verwijder je deze risico's. Pas als de situatie veilig is, kan je het slachtoffer benaderen.
Je start dan zo snel mogelijk met ademhaling controleren en start wanneer nodig met reanimatie. Zie je andere letsels die je kunt behandelen, maak dan een keuze of dit noodzakelijk is. Een bewusteloos slachtoffer waarvan je de oorzaak niet kent kun je beter zo min mogelijk bewegen.
Hoe kun je een slachtoffer, die bewusteloos lijkt, aanspreken? Je kunt een simpele opdracht geven als: "Doe je ogen eens open" of "Kijk mij eens aan". Schudt zacht aan de schouders. Dit doe je omdat het slachtoffer iets aan het gehoor zou kunnen mankeren.
Wat moet ik doen als het slachtoffer een kind is? Hetzelfde algoritme als voor een volwassen slachtoffer kan worden gebruikt. Mag ik reanimeren als het slachtoffer op bed ligt? Het slachtoffer moet op een harde ondergrond liggen.
In Nederland mag iedereen een ander helpen als hij of zij ziet dat dit nodig is. Het is dus niet zo dat alleen gecertificeerde EHBO'ers hulp mogen bieden. De Nederlandse wet schrijft zelfs voor dat inwonenden iemand in levensgevaar altijd moeten helpen.
Wanneer het slachtoffer in een stabiele zijligging ligt, ligt het slachtoffer stevig dat het niet makkelijk terug rolt naar rug of buik. Doe dit niet als je vermoed dat het slachtoffer hoofd- en/of nekletsel heeft. Het hoofd is naar achter gekanteld en de mond naar de grond gericht.
Wat is het? Een persoon is bewusteloos wanneer hij het bewustzijn heeft verloren. De persoon reageert dan niet meer op prikkels uit zijn omgeving. Je kan een bewusteloze persoon niet wakker maken.
Laat het slachtoffer op de grond liggen. Raakt iemand weg? Bel of laat 112 bellen als het slachtoffer bewusteloos blijft of niet binnen twee minuten opknapt.