13 jaar. Als je 13 bent mag je betaalde klusjes doen buiten schooltijden en een baantje hebben op zaterdag en in de schoolvakanties. Je kunt lid worden van de medezeggenschapsraad op school. Je kunt een eigen account aanmaken op Facebook.
Gedrag bij een puber van 13-16 jaar
Ze ontwikkelen een eigen persoonlijkheid. Ze gaan zich ook losmaken van en afzetten tegen de ouders. Ze kunnen zich ook onzeker voelen en onbegrepen. Voor ouders is het lastig om zich in hen in te leven en hen te begrijpen, maar pubers hebben eigenlijk veel aan hun hoofd.
Een kind mag vanaf zijn 12e verjaardag dus niet zelf kiezen waar hij/zij gaat wonen of hoe vaak hij/zij naar de andere ouder gaat. Pas vanaf het moment dat een kind volwassen is, vanaf zijn/haar 18e verjaardag, mag een kind zelf keuzes maken.
Hoe laat ze thuis moeten komen varieert, maar uit de J/M Ouders-enquête komt per leeftijdsgroep wel een grote gemene deler naar voren. Zo is één uur voor de meeste veertien- en vijftienjarigen een heel acceptabele tijd en gaan oudere tieners minstens tot twee á drie uur uit (zie tabel).
“De strijd aangaan heeft meestal weinig effect. Praat er op een rustig moment met je kind over. Vraag waarom hij die woorden gebruikt en vertel in de ik-vorm wat het voor jou betekent. Wil je op het moment zelf het schelden stoppen, geef het kind dan een time-out op een plek waar hij uit z'n dak kan gaan.
"In de puberteit maken jongeren zich los van hun ouders, ze worden zelfstandig. Zich afzetten tegen hun ouders hoort daarbij en is volkomen normaal," aldus de psycholoog. Een puber met kwaaie zin is dus niet uitzonderlijk, maar ook niet altijd even gezellig.
Het is verleidelijk om “terug te vechten”en straf te geven wanneer je kinderen je kwetsen. Toch is het het juiste moment om te handelen zonder te praten, af te koelen en op een later moment te zoeken naar wederzijds begrip.
De houding van een puber wordt over het algemeen gekenmerkt door een groeiende volwassenwording en de zoektocht naar een eigen identiteit. Regelmatig kan het kinderlijke gedrag nog naar voren komen in de eerste jaren van de puberteit. Daarnaast kunnen pubers vaak dwars en opstandig zijn.
Pubers vinden hun culturele identiteit belangrijk. Ze kunnen zich afvragen of ze Turk of Marokkaan of Surinamer zijn of Nederlander, vegetariër of dierenbeschermer, Jehovagetuige of atheïst. De jeugdcultuur heeft veel invloed, want pubers zoeken idolen en trendsetters als voorbeelden.
Jongens krijgen in de puberteit baardgroei, schaamhaar en de 'baard in hun keel'. Dat betekent dat hun stem lager en zwaarder gaat klinken. Je penis en ballen gaan groeien. Je hebt ook weleens een spontane zaadlozing.
9-10 jaar: 20.00 - 20.30 uur. 11-12 jaar: 21.00 uur. 12-13 jaar: 21.00 - 21.30 uur. 14-15 jaar: 21.30 - 22.00 uur.
De meeste jongeren vanaf 12 jaar hebben ongeveer 9 uur slaap nodig per nacht. Dat begint pas minder te worden als ze 18 jaar zijn. Dan wordt het ongeveer 8,5 uur. Het slaapritme verandert in de puberteit en verschuift ongeveer 2 tot 3 uur.
Emoties. Pubers verkondigen graag hun mening over alles wat zij zien en horen. Soms kan dit gepaard gaan met brutaal gedrag en een gebrek aan respect voor anderen. De invloed van hormonen en de hersenontwikkeling is bij jonge pubers (10 tot 14 jaar) erg groot.
Dagelijks schreeuwen tegen je kind levert volgens onderzoekers namelijk angstige kinderen op, die bovendien vaak gaan liegen. "Het gevolg van een schreeuwen is dat kinderen alles gaan doen voor de goedkeuring van de ouder, om te checken of je nog wel van ze houdt."
Kinderen hebben vaak nog te weinig kennis en ervaring om in woorden uit te drukken wat er van binnen bij ze gebeurt. Als je niet kunt verwoorden wat je dwars zit, is een scheldwoord er snel uit gegooid. Zeker als je de ervaring hebt dat volwassenen niet naar je willen luisteren, kan schelden een gewoonte worden.
Als je kind bijvoorbeeld toch te laat thuis komt, kan de consequentie zijn dat het volgend weekend niet uit mag. Wees niet bang voor conflicten. Conflicten horen bij opgroeien en opvoeden. Kinderen leren van ruzies juist hoe ze lastige situaties kunnen oplossen.
Eigenlijk zegt de wet niets over de leeftijd waarop je mag beginnen uitgaan. De wet zegt wél dat de toegang tot cafés en dancings verboden is voor kinderen jonger dan zestien jaar als er geen volwassene bij is.
Je mag 's nachts werken. Je kunt trouwen zonder toestemming van je ouders. Je kunt zelf een uitkering aanvragen als je daar recht op hebt. Je mag jouw zetel innemen als je verkozen bent voor de gemeenteraad, Provinciale Staten, Eerste of Tweede Kamer.
Werken mag je nu niet alleen overdag, maar ook 's nachts. Je mag trouwen. Als je daar recht op hebt, kun je zelf een uitkering aanvragen. Je kunt een bankrekening openen zonder toestemming van je ouders en deze zelf beheren.
Als je tussen de 12 jaar en 16 jaar bent dan moeten jouw ouders luisteren naar jouw mening, maar uiteindelijk beslissen zij dingen als: bij wie je gaat wonen, wanneer en hoe vaak je de ouder ziet waar je niet woont etc. Als je ouders er niet uitkomen, dan beslist de kinderrechter wat goed voor jou is.
Bij de 15-18 jarigen is dit percentage bijna verdubbeld. Van de 18-jarige jongens geeft 92% aan te masturberen, van de meiden is dat 66%. De gemiddelde leeftijd waarop jongens voor het eerst masturberen, is 13,5 jaar, de meiden beginnen gemiddeld met 14,6 jaar.