Bijna alle soorten fruit kun je wel wecken zoals: appels, peren, aardbeien, bramen, bessen, frambozen, druiven en perziken. Fruit kun je eenvoudig wecken. Het voedingszuur in deze producten zorgt ervoor dat bacteriën geen kans krijgen om te groeien.
Bij wecken wordt vlees in een glazen weckpot langdurig verhit en van de buitenlucht afgesloten. Een groot deel van de bacteriën en schimmels die bederf veroorzaken, wordt gedood. Maar sommige bacteriën zijn in staat om te overleven omdat de temperatuur vaak niet boven de 100 graden Celsius komt.
Nadelen van wecken
Omdat de gifstof niet kan overleven bij wecktemperaturen boven de 120 graden is dat in de industrie de norm. Het nadeel van deze hoge temperatuur is weer dat de groente vaak veel te zacht wordt. Bij steriliseren in gewoon kokend water van 100 graden is daarom de sterilisatietijd van belang.
Zowel fruit als verschillende groenten zijn te wecken. De sleutel tot succes is brandschoon werken. Want elk micro-organisme dat toch in de weckfles terechtkomt, kan voor bederf zorgen. Was voor je begint je handen met desinfecterende zeep en maak dan alle potten, deksels en ringen goed schoon.
Haal de weckpot na deze tijd met een speciale wecktang uit het water en zet deze ondersteboven op een schone theedoek op het aanrecht. Laat de pot 12 uur afkoelen, zodat alles goed vacuüm kan trekken. Als er geen lucht ontsnapt tijdens deze tijd is het wecken gelukt.
Het inmaken van voedsel, ook wel wecken genoemd, is een traditionele manier om levensmiddelen te conserveren in steriele glazen potten. Wecken is een gezonde, zelfgemaakte variant op geconserveerde etenswaren uit de supermarkt.
Indien u niet beschikt over een weckketel, kunt u ook wecken in een pan. In principe blijft het op dezelfde wijze gaan. Hou ten alle tijden de potten vrij van de bodem, dit kunt u doen door een weckroostertje onder in de pan te plaatsen maar een opgefrommelde theedoek onderin is ook een mogelijkheid.
Glazen potten met schroefdeksel (of jampotten) kunnen voor het inmaken ook gebruikt worden. Vooral als u jam of chutney's inmaakt is een jampot een goede oplossing. Het gebruik van een jampot is mogelijk als u jam inmaakt met geleisuiker. Geleisuiker heeft een bewarende werking en voorkomt dat de jam bederft.
Zet de inmaakketel aan op de juiste temperatuur. Heb je een volautomaat dan ook op de juiste tijd. In dit geval is dit 90 graden en 30 minuten. De wecktijd begint pas op het moment dat de temperatuur van het water 90 graden is.
Wat is inmaken:
Van groente en fruit tot vlees en vis. Bijna alles kan worden ingemaakt. Inmaken werd vroeger gedaan om ook producten langer houdbaar te maken zodat men ook in de winter groente, fruit, vlees en vis kon genieten. Tegenwoordig is dat wel anders.
Zuur (zoals azijn) doet precies het omgekeerde, het verstevigt de celwanden waardoor groenten ingemaakt in zuur juist knapperig worden. Calcium- en magnesiumionen verstevigen de celwanden ook. Gebruik daarom ongeraffineerd zout (waarin deze mineralen voorkomen) voor het inmaken en fermenteren.
Het wecken van fruit is wel veilig omdat fruit veel voedingszuren bevat. De botulisme bacterie kan niet groeien in een zure omgeving. Sporen van de bacterie kunnen daardoor geen schade aanrichten in potten geweckt fruit of zelfgemaakte jam.
Inmaken of wecken zonder suiker is zeker mogelijk. Waar u rekening mee moet houden is dat u het product dat u inmaakt, weckt in een inmaakketel. Waarom? Geleisuiker en suiker hebben een bewarende werking waardoor u de jampot gewoon “op zijn kop” kunt zetten en op die manier kunt inmaken.
Bij het inmaken van warme producten moet het mengsel kokend heet in de potjes gegoten worden. Vul de potjes tot aan de rand, en sluit de potjes direct goed af terwijl ze nog heet zijn. Wanneer de dichte potjes langzaam afkoelen trekt de deksel vacuüm en kun je de ingemaakte producten langer bewaren.
Bokaaltjes met een klemsluiting kun je niet ondersteboven zetten, maar bij bokalen met een schroefdeksel is dit wel aan te raden. Waarom? Wanneer je de bokaal ondersteboven zet, loopt de confituur naar het deksel, en komt er bij de bodem van de pot, die nu bovenaan zit, ruimte vrij.
U kunt heel gemakkelijk zelf soep wecken. Het enige wat u anders moet doen, dan u gewend bent, is de soep 10 tot 15 minuten korter koken. Daarna gaan we de soep wecken in een inmaakketel gedurende 60 minuten op 100 graden bij een groentesoep. Bij een soep met vlees of kip is de wecktijd: 90 minuten op 100 graden.
Doe de lege potten (en deksels) in een pan met kokend water (haal ze er pas uit als je ze gaat vullen met jam). Vul de potten met de jam, draai de deksels er op en zet de potten op de kop. Omdat de jam nog heet is verdwijnt de overtollige lucht. Laat een minuut of vijf zo staan en laat de jam rustig afkoelen.
Een te laag zoutgehalte in de pot is één van de factoren die ervoor zorgen dat de bacterie gifstoffen gaat produceren. Voeg daarom bij elke pot een theelepeltje zout toe op een pot van 1 liter. Bij verhitting boven 121,1 graden Celsius (250 graden F) gaan de sporen van de Clostridium botulinum kapot.
Aardbeien weck je bijvoorbeeld 25 minuten op 80°C, bloemkool 90 minuten op 100°C en gebraad 85 minuten op 100°C. De wecktijd begint pas op het moment dat de temperatuur van het water 90 graden is. Wanneer dit klaar is, haal je de potten eruit en verwijder je de klemmen wanneer de pot volledig is afgekoeld.
Kook vers water in een waterkoker en vul de weckpotten met het kookwater tot 2 centimeter onder de rand van de weckpot. Weck de boontjes in een inmaakketel op 100 graden gedurende 120 minuten. Boontjes moet u altijd nog 15 minuten laten koken voordat u deze eet om een eventuele kans op botulisme te voorkomen.
Bij wecken wordt voedsel geconserveerd in glazen potten of flessen. Door het voedsel in de glazen potten in een pan met water een bepaalde tijd te verwarmen tot een bepaalde temperatuur (afhankelijk van het voedsel wat geconserveerd moet worden) en daarna af te laten koelen ontstaat er in de pot een vacuüm.
Pers daarvoor het fruit uit, mix het fijn tot sap of gebruik een ontsapper om sap uit het fruit te halen. Weck de vruchten dan gedurende 30 minuten op 85 of 90 graden. Kijk voor de exacte tijd in de inmaaktijdentabel. Na het wecken laat u de weckpotten snel afkoelen tot ongeveer 30 graden.
Ingemaakte of 'opgelegde' groenten in perfect gesteriliseerde bokalen zijn zeker een jaar houdbaar. Je hoeft ze helemaal niet in de koelkast bewaren. Een koele, donkere plek, bijvoorbeeld de kelder, is prima.