Zachte voeding is makkelijk te kauwen en door te slikken. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een omelet, vis of macaroni. Vloeibare voeding kunt u drinken. Denk hierbij aan melkproducten, soep of een smoothie.
Dik vloeibare voeding bestaat uit glad gebonden voeding, die met een lepel kan worden genuttigd en zonder kauwen gemakkelijk kan worden doorgeslikt. Doordat de voeding alleen dik vloeibaar mag zijn, is de variatie aan voedingsmiddelen klein. Bovendien is dikvloeibare voeding snel eenzijdig en onvolwaardig.
Vloeibare voeding is een voeding die vloeibaar gemaakt is óf van zichzelf vloeibaar is. Het is van groot belang dat vloeibare voeding voldoende voedingsstoffen en energie (calorieën) bevat. Met wat extra aandacht voor het kiezen en bereiden van uw voeding hoeft dat geen probleem te zijn.
Gepureerd eten voor volwassenen of ouderen bestaat vaak uit gekookte groenten, aardappelen en vlees. Broodmaaltijden kunnen ook worden fijngemaakt. Lekker gepureerd eten kan worden gemaakt door er extra bouillon of kruiden aan toe te voegen.
Hartig: smeerkaas, roomkaas (met kruiden), paté, leverpastei, smeerleverworst, pindakaas zonder stukjes, roerei, vlees-, ei- of vissalade, hummus. Soms is het ook mogelijk om plakjes (jonge) kaas of vleeswaren zoals gekookte ham of boterhamworst te eten. Snijd eventuele harde randjes dan weg.
Neem de eerste dagen zacht voedsel, zoals puree, gehakt en zacht fruit. Probeer enkele dagen daarna een stukje vis en een aardappel. Weer later kunt u voedsel eten zoals vlees of een appel. Stukken afbijten kunt u met een kunstgebit beter niet doen.
Hiervoor wordt stremsel gebruikt of melkzuurbacteriën die de melk laten indikken. De melk lekt vervolgens uit, waarna een dik vloeibaar, friszuur en romig product overblijft. Dit product wordt kwark genoemd en is direct eetbaar.
Twee dagen vóór het onderzoek
Licht verteerbare voeding is bijvoorbeeld: Ontbijt/lunch: (geroosterd) witbrood of beschuit met boter of margarine, een gekookt ei, rookvlees of jam (zonder pitjes), yoghurt en vla. Tussendoor: vla, yoghurt, heldere bouillon, thee, koffie en vruchtensap zonder vruchtvlees.
Vloeibare voeding is bijvoorbeeld: gladde of gezeefde pap of vla; gezeefde soep, appelmoes of vruchtensap; een zeer fijngemaakte of gezeefde warme maaltijd of een babymaaltijd (potje vanaf 6 maanden).
In de meeste gevallen moet u de eerste 1 tot 2 weken na de operatie volledig vloeibare en gemalen voeding gebruiken, zodat u uw kaken niet belast. In de weken daarop bouwt u de voeding langzaam op in hardheid. Dit opbouwen doet u afhankelijk van uw pijnklachten.
Kies voor zacht, smeerbaar beleg. Denk aan roomkaas, slaatje, groentespread, zacht fruit of fruitspread, vette vis, vis uit blik, zacht gebakken vis, roerei, omelet, rijpe avocado of ragout. Maak gerechten smeuïger door er een saus bij te serveren of door room, roomkaas of een scheutje bouillon of jus toe te voegen.
Wanneer het drinken van water goed gaat, mag u na overleg met de arts starten met een helder vloeibaar dieet (bv water, thee, limonade, appelsap en heldere bouillon). Hier is geen maximum aan verbonden. De sondevoeding wordt verder opgehoogd als de ontlasting op gang is.
Gebruik gemalen vlees (vis, kip, ei of vleesvervanging), ragout, gepureerde groenten en aardappelpuree (of gemalen pasta). De gerechten kunt u verdunnen door het toevoegen van bijvoorbeeld, melk, jus, bouillon of groentenat. Voeg extra boter, room en/of olie toe voor extra energie.
Het eten van vast voedsel kan een probleem zijn, omdat je mond niet goed kan openen en de wond kan weer open gaan. Zorg daarom, in ieder geval voor de eerste dag, voor vloeibaar voedsel, zoals yoghurt, vla en soep. Let ook op dat je eten niet te zout is en eet bijvoorbeeld je soep ook niet te heet.
Begin met het eten van vloeibaar voedsel zoals zachte puree, appelmoes, pudding, gekookte granen, eieren en soep. Ben voorzichtig met het gebruik van hete dranken en voedsel, zodat u niet uw mond verbrandt. In het begin kunt u moeilijker temperaturen inschatten. Dit komt door de isolerende kwaliteit van het kunstgebit.
1 dag voor het onderzoek
Lichte lunch (bijvoorbeeld cracker, witte boterham, beschuit). Hierna mag u niets meer eten. Alleen heldere dranken drinken. Heeft u het onderzoek na 12.00 uur dan mag u om 15.00 uur een licht tussendoortje van de lijst.
Onder heldere dranken verstaan we: water, limonade, frisdrank zonder koolzuur, ontvette bouillon (zonder groenten, vlees, vermicelli), heldere vruchtensappen, koffie en thee zonder melk (koffie beperken tot maximaal 2 kopjes) en heldere isotone sportdranken.
Drie dagen voor het onderzoek dient u te starten met een vezelarm dieet. Voorbeelden van vezelarme voeding zijn: wit brood, witte rijst, witte pasta, gekookte aardappelen, magere kaas, kip, kalkoen of witte vis. Eet geen bruin brood, groente of fruit of voedsel dat granen, noten of kleine pitten bevat.
Voorbeeld van een vloeibare voeding
Gladde, eventueel verdunde en/of gemixte vla, pap, pudding, yoghurt of kwark. Daarnaast koffie, thee en/of water. In de loop van de morgen: Melk, chocolademelk, yoghurt (-drank), karnemelk (-drank), milkshake en/of vruchtensap.
Voorheen adviseerde ik nog om kwark en yoghurt te eten. Maar de laatste tijd zijn er steeds meer onderzoeken die er op wijzen dat zuivel je spijsvertering verstoort. Door het pasteuriseren zijn de goede enzymen en bacteriën gedood, waardoor je darmen de zuivel niet goed meer kunnen verwerken.
Yoghurt bevat meer calcium, maar kwark weer meer vitamine B12 en meer kalium. Maar dit maakt de één niet gezonder dan de ander. Kwark is dus niet per se gezonder dan yoghurt. Zorg altijd voor variatie in je voedingspatroon, ook bij de keuze voor kwark of yoghurt, om van de voordelen van beide producten te profiteren.
Verse groente die goed gaar gekookt is, diepvriesgroente en groente uit pot of blik laten zich goed pureren. Gebruik geen draderige, vezelige groente zoals zuurkool, asperges, champignons of bleekselderij. Deze kunnen niet vloeibaar gemaakt worden.
Tussen het trekken van kiezen en tanden zit doorgaans wel enkele weken. In de tussentijd krijgt het tandvlees de gelegenheid om te genezen en te herstellen. U zult het dus een tijdje zonder kiezen moeten stellen. Met eten is dat een beetje behelpen.