Sambal oelek is de meest pure vorm van sambal. Hij wordt alleen gemaakt van rode pepers en zout en smaakt dus echt naar pepers. Rauwe pepers zijn heter dan gebakken pepers en sambal oelek wordt niet gebakken. Hij is daardoor flink pittig en scherp.
Badjak. Als oelek je iets te heet is, kan je misschien beter een lepeltje badjak opscheppen. Deze saus is namelijk iets milder doordat hij gebakken is en doordat er ui in zit. Hierdoor heeft badjak ook een iets diepere smaak.
Welke soort sambal je ook kiest, eigenlijk bestaat de basis altijd uit rode pepers. En laten rode pepers nou eens hartstikke gezond zijn. Ze zitten boordevol allerlei gezonde voedingsstoffen denk hierbij aan: vitamine C, vitamine B6, magnesium, kalium, ijzer en fosfor.
In peper zit vitamine A en C, die je bloedvaten versterken. Daarnaast zit peper vol met capsaïcine, een stof dat je bloed makkelijker door je lichaam laat stromen. Die combinatie zorgt voor gezonde hart- en bloedvaten en een stabiele bloeddruk. Chilipeper zou ook helpen tegen slechte cholesterol.
Als je van de smaak van sambal wilt genieten maar je kan niet zo heel pittig eten, dan is sambal Manis een goede keus. Manis is Indonesisch voor zoet. Deze soort sambal is nog minder pittig dan sambal Badjak, en de meeste mensen kunnen sambal Manis dan ook prima verdragen door de toevoeging van suiker.
Pittig eten prikkelt de slijmvliezen, de zenuwuiteinden en de spiercellen van de keel, maag en darmen. Zo komt er bijvoorbeeld ook veel slijm los. Sommige mensen kunnen hierdoor last krijgen van een geïrriteerde maag of darmen, maar dit is verder niet schadelijk!
Pittig eten is goed voor je stoelgang. Pittig eten wordt al jaren geassocieerd met allerlei ellendige wc-bezoeken, maar wetenschappelijk bewijs voor een verband tussen de twee is er niet. Sterker nog, dit onderzoek laat zien dat de capsaïne in pittig eten (hebben we 'm weer) juist de stoelgang bevordert.
Reactie van je lichaam op pikant eten
Pittig eten prikkelt de slijmvliezen, zenuwuiteinden en spiercellen van je keel, maag en darmen. Het maakt veel slijm los. Je kunt hierdoor last krijgen van irritatie van je maag of darmen.
Een lepeltje sambal is niet alleen goed voor de smaak, maar ook voor je gezondheid. Rode pepers bevatten onder andere vitamine C en de mineralen kalium en magnesium. Maar een rood pepertje wordt meer gezonde eigenschappen toegekend.
Sambal van de Chinees
De Sambal die je vaak bij de Chinees krijgt, in kleine zakjes, is meestal een soort Sambal Oelek, en dus niet de Sambal Badjak. Hoewel deze laatste soort vaak door mensen lekkerder gevonden wordt, en eigenlijk ook beter, door de zoetigheid, bij diverse andere (vlees)gerechten past.
Sambal Bawang is een sambal op basis van gemalen rode pepers, ui en knoflook. Deze sambal soort wordt ook wel "Shallot Chili Sauce" genoemd en is erg pittig. Deze extra pittige sambal is heerlijk bij nasi, bami, andere Oosterse gerechten en niet te vergeten door gehakt!
De heetste sauzen
Eén van de allerheetste is ongetwijfeld de Hellfire Doomed Hot Sauce met een officiële Scoville-score van maar liefst 2,7 miljoen SHU. Dat is bizar heet en deze hitte komt van de Habanero, Trinidad scorpion en een natuurlijke chili-extract van maar liefst 6,6 miljoen Scoville. Insane dus!
De Carolina Reaper is sinds 2012 met gemiddeld 1.569.300 SHU en uitschieters tot 2.200.000 SHU de heetste peper ter wereld volgens Guinness World Records. Pepperspray meet er ongeveer 2.000.000 en een paprika 0.
Madame Jeanette (Capsicum chinense) is een hete, gele chilipeper-cultivar die oorspronkelijk uit Suriname komt. Deze peper is zeer heet, 125.000 tot 325.000 op de Scovilleschaal.
Knoflook staat erom bekend dat het de functie van het immuunsysteem een oppepper geeft. Daarnaast kan knoflook een gunstig effect hebben op de bloeddruk en kan het helpen bij een gezond cholesterolgehalte. Knoflook bevat antioxidanten die kunnen helpen bij het voorkomen van Alzheimer en dementie.
Pittig eten wordt al jaren geassocieerd met allerlei ellendige wc-bezoeken, maar wetenschappelijk bewijs voor een verband tussen de twee is er niet. Sterker nog, dit onderzoek laat zien dat de capsaïne in pittig eten (hebben we 'm weer) juist de stoelgang bevordert.
Je hersenen gaan als reactie daarop endorfine aanmaken, dat heeft een pijnstillend effect. De toename van endorfine geeft een lichte roes van euforie en hoe meer je ervan eet, hoe meer endorfine er wordt aangemaakt. Zo kan pittig eten verslavend zijn.
Neem vooral koude dranken of ijsjes om te pijn te verzachten. Vermijd alcohol, pittig eten of koolzuurhoudende dranken. Rook niet. Zuigen op een zuurtje of dropje kan de klachten van een keelontsteking verlichten.
Als je gerechten met hete pepers of sambal eet, komen de zweetdruppels direct te voorschijn. Dit heeft te maken met een bestanddeel van rode pepers: capsaïcine. Capsaïcine stimuleren de receptoren van zenuwen in je mond, waardoor je lichaam denkt het warm te hebben. En dan reageert je lichaam hierop door te zweten.
Bij de roti hoort een sambal van Madame Jeanette pepers. Deze sambal is erg heet, maar de smaak is heerlijk en een roti zonder sambal is niet compleet. Koop de pepers op de markt of in een Surinaamse toko, dan zijn ze goedkoper dan bij de supermarkt.
Deze sambal is iets milder omdat deze variant wel gebakken is en omdat er ui aan is toegevoegd. Mede hierdoor heeft badjak een iets diepere smaak. Brandal: deze saus, ook wel berandal genoemd heeft de Indonesische betekenis 'rakker' of 'deugniet'. Je raadt het waarschijnlijk al, deze sambal is erg pittig.
Chilipeper 89%, zout, voedingszuur E270, conserveermiddel E202.