In familierelaties spreken we vaak over verticale loyaliteit, waarmee we de bloedbanden bedoelen die er zijn tussen grootouders, ouders, kinderen en kleinkinderen. Verticale loyaliteit is asymmetrisch. We bedoelen daarmee dat balans van geven en nemen niet noodzakelijkerwijs in evenwicht hoeft te zijn .
We noemen het een loyaliteitsconflict als een kind om wat voor reden dan ook een innerlijke strijd heeft, omdat hij/zij het gevoel heeft niet trouw te kunnen zijn of te kunnen blijven aan één van de ouders.
Loyaal betekent dat je trouw bent. Je kunt loyaal zijn aan iemand (een persoon) bijvoorbeeld in jouw privé-omgeving (partner, ouders of kinderen) maar jouw loyaliteit kan zich ook uiten aan de organisatie waar je werkt (organisatieloyaliteit), aan jouw klanten, aan jouw baas of aan jezelf.
Een beroemde uitspraak van Nagy is dan ook: Hoe slechter de ouders, hoe loyaler het kind. Denk aan al die kinderen die zwijgen als er thuis sprake is van geweld, omdat zij de ouders willen beschermen. Over loyaliteit hoeven we als het hier om gaat niet romantisch te zijn.
Onzichtbare loyaliteit gaat spelen wanneer de ene ouder de loyaliteit aan de andere ouder niet erkent. Dit kan door het bestaan van de band te ontkennen, openlijk de andere ouder te bekritiseren en/of te diskwalificeren of door de jeugdige op te zetten tegen de andere ouder.
Gedrag van de controlerende ouder:
Uitsluitende negatieve informatie over de andere ouder delen met het kind. Met smoesjes het contact tussen het kind en de andere ouder beperken. Niet of moeizaam nakomen van de (gerechtelijke) contactregeling. Ex-partner niet informeren over het welzijn en de ontwikkeling van het kind.
Valkuil: Onderdanig
Door je trouwe opstelling naar andere toe kun je jezelf gemakkelijk wegcijferen ten gunste van die ander. Waarbij je over je eigen grenzen heen gaat. Anderen kunnen hierdoor gemakkelijk misbruik maken van jouw loyaliteit en trouw.
Iemand die echt loyaal is, zal je altijd kunnen vertrouwen, al gaat het om iets waar hij zelf misschien niet voor staat. Bij loyale mensen is afspraak ook echt afspraak, en wordt er waarde gehecht aan andermans belangen. Een loyaal persoon: is oprecht en eerlijk.
Een kind kan terecht komen in een loyaliteitsconflict. Simpel uitgelegd is een loyaliteitsconflict een situatie waarin een kind niet kan of wil kiezen tussen twee personen of hun wensen. Bij een scheiding wil een kind in feite trouw zijn en blijven aan beide ouders.
Beheers de conflicten
Maak zo min mogelijk ruzie. Als je toch ruzie hebt gehad, laat je kinderen dan zien dat je in staat bent om je onderlinge conflicten op te lossen. Praat erover dat het weer is opgelost. Langdurige conflicten na de scheiding zijn de belangrijkste oorzaak van loyaliteitsconflicten.
In de rechtspraak, maar ook zeker in de media, wordt er steeds vaker gesproken over de termen ouderverstoting, ouderonthechting en parental alienation. Daar worden situaties mee bedoeld waarin een kind aangeeft minder of geen contact te willen met één van de ouders na scheiding.
Loyaliteit wordt gecreëerd door merkbeleving, dialoog, interactie, gevoel van waarde, vertrouwen en tevredenheid. Loyaliteit ontstaat niet van de een op de andere dag, maar wordt opgebouwd gedurende een langere periode. Loyaliteit kan zich op twee manieren uiten die beide omzetverhogend werken.
Loyaliteit zie je overal terugkomen. Je kunt loyaal zijn in relaties maar bijvoorbeeld ook binnen je werk. Een loyaal iemand probeert zijn werk binnen een bedrijf zo goed mogelijk uit te voeren. Hij laat zich naar buiten toe zo positief mogelijk uit en houdt de negatieve zaken binnen het bedrijf voor zich.
Loyaliteit is iets waar veel mensen over praten, en waarvan iedereen zegt dat ze het in de praktijk brengen. Maar als het moment van de waarheid daar is, betekenen deze woorden niets. Loyaliteit is gebaseerd op respect, en respect is niets meer dan het resultaat van liefde. De meest oprechte vorm van affectie.
Loyaliteit is de mate waarin men trouw is aan aangegane verplichtingen. Wanneer men zich echt houdt aan de afspraak is er sprake van loyaal zijn. Eerlijk en oprecht zijn valt onder loyaliteit.
Je kunt trouw zijn aan je partner, aan jouw werkgever, aan je vrienden of vriendinnen. Je kunt ook trouw zijn aan een morele opvatting of aan jezelf. Wanneer het talent trouwe bij je past dan ben jij: een trouwe vriend.
Trouw of loyaliteit is een morele verbondenheid, vasthoudendheid, of het zich houden aan een verbintenis, band, of verplichting. Waar deze verplichting niet wordt nageleefd, waar trouw wordt geschonden en ontrouw intreedt, kan sprake zijn van verraad.
Een loyaliteitsconflict is een dilemma dat bij kinderen ontstaat als ze het gevoel hebben dat ze hun voorkeur moeten uitspreken voor een van de gescheiden ouders. Het is een innerlijk conflict dat ontstaat als het kind door loyaliteit naar de ene ouder voelt dat het een andere ouder te kort doet.
Het woord trouw is iets minder modern dan loyaal. Vergelijk een trouwe vriend en een loyale medewerker. En aan deze voorbeelden zie je ook goed dat bij loyaal eerder een afhankelijkheidsrelatie of een gezagsrelatie meespeelt.
Het gebrek aan contact tussen het kind en zijn ouder [1]
In het Engels noemt men dit het PAS syndrome (Parental Alienation Syndrome). In de praktijk is het PAS syndroom een gecontesteerd begrip en het syndroom is dan ook niet als dusdanig psychologisch erkend door de American Psychiatric Association.
Accepteer de keuze van je kind, en zeg tegen je kind dat het goed is. Geef je kind het gevoel en de boodschap mee dat je van hem/haar houdt. Maak duidelijk dat je kind altijd welkom is bij je. Geef je kind het gevoel dat hij/zij bij jou terecht kan en altijd naar je toe mag komen.
De raad adviseert berusting in de situatie om het kind (en de situatie) rust te geven. De raad adviseert het kind uit huis te plaatsen bij de verstoten ouder (of mogelijk eerst bij een derde, terwijl hulpverlening de band tussen het kind en de verstoten ouder tracht te herstellen).