Zo'n 21% van de personen die cocaïne proberen, wordt er op een moment in zijn leven afhankelijk van. Cocaïne is vergelijkbaar met andere verslavende stimulerende middelen zoals methamfetamine en amfetamine. Nicotine is het voornaamste verslavende ingrediënt van tabak.
Een commissie van experts heeft drugs met elkaar vergeleken en beoordeeld op een aantal aspecten zoals lichamelijke en maatschappelijke schade en verslaving (1). Wat betreft verslaving staat tabak op de derde plaats na heroïne en crack en voor meth-amfetamine, cocaïne en alcohol. Cannabis komt op de 10e plaats.
Heroïne. Heroïne staat met stip op 1 wat betreft meest verslavende drugs (wereldwijd). Heroïne is een opiaat en gemaakt van morfine.
De experts kwamen voor wat betreft verslaving tot de volgende rangschikking: Heroïne. Crack. Tabak.
Duidelijk is dat alcohol, tabak, heroïne en crack hoog scoren. Paddo's, LSD en khat scoren relatief laag. In Engeland is een dergelijke rangschikking ook gedaan (Nutt et al., Lancet 2007). De scores van de Nederlanders komen overeen met die van de Engelsen.
Opvallend: alcohol scoort overall het slechtst (nog erger dan heroïne!), tabak en cocaïne zijn (persoonlijk en maatschappelijk) ongeveer even schadelijk, xtc, lsd en paddo's behoren tot de minst schadelijke substanties (wat niet wil zeggen dat ze ongevaarlijk zijn).
Het gebruik van coke kan karakterveranderingen tot gevolg hebben. Veelgehoorde eigenschappen van gebruikers zijn egocentrisch, arrogant en/of kil. Ze gedragen zich asociaal, zijn erg ongeduldig en snel geïrriteerd.
Hoe slecht is af en toe coke gebruiken? Coke is schadelijk voor je gezondheid, ook als je het af en toe gebruikt. Coke verhoogt namelijk de hartslag en bloeddruk, wat na een tijdje kan leiden tot hart- en vaatziekten. Ook kan coke zorgen voor slapeloosheid, angst en paniekaanvallen.
Cocaïne is lichamelijk niet verslavend, maar wel treedt er heel snel geestelijke verslaving op. Het risico op cocaïneverslaving is vooral groot als de coke wordt gebruikt om meer zelfvertrouwen te krijgen. Is de cocaïne uitgewerkt, dan voelt de verslaafde zich somber en depressief.
Op lange termijn
Door regelmatig of overmatig cocaïne te gebruiken, kunnen angsten (bijvoorbeeld achterdocht of jaloezie) en waanvoorstellingen ontstaan (bijvoorbeeld beestjes over de huid zien kruipen). Het gebruik zorgt op de duur voor een rusteloos en opgejaagd gevoel. Daarnaast komen neusbloedingen regelmatig voor.
In onderzoek naar de schadelijkheid van drugs scoort alcohol hoger dan cocaïne. Hoe zit dat? "Klopt, alcohol is ook een drug en staat zelfs wat hoger. Het is op een andere manier schadelijker dan cocaïne.
Is je lichaam gewend aan het effect van nicotine en zakt het nicotinepeil in het bloed, dan word je onrustig of gespannen waardoor mensen weer gaat roken. In 2009 zijn door een groep van experts drugs gerangschikt naar het risico op verslaving. Tabak werd na heroïne en crack als de meest verslavende stof gezien.
Bij cocaïne of coke gaat het dan vooral om de stofjes dopamine en noradrenaline. Dopamine prikkelt het beloningssysteem. Hierdoor gaan we ons lekker, vrolijk en gelukkig voelen.
Cocaïne, ook wel coke genoemd, is een drug die vooral gesnoven wordt. De rookbare vorm wordt basecoke of crack genoemd. Beide middelen werken stimulerend, maar het effect is bij roken heftiger dan bij snuiven. Je voelt je na het gebruiken van cocaïne vaak depressief.
Risico's voor hart en bloedvatenstelsel
Cocaïne verhoogt de hartslag en vernauwt de bloedvaten. Het hart heeft meer zuurstof nodig, maar krijgt door de vernauwde bloedvaten juist minder. Het hart moet dus harder werken om aan zuurstof te komen.
In tabak zit nicotine, een stof die zowel lichamelijk als geestelijk zeer verslavend werkt. Omdat je went aan nicotine, ga je steeds meer roken om hetzelfde effect te bereiken. Zo ontstaat er een nicotineverslaving (rookverslaving). Als je besluit te stoppen met roken, dan komt je lichaam in protest.
Opgewekt, energiek, praterig maar slechte luisteraar, overmoedig, opgefokt, overtuigd van eigen gelijk / arrogant. Veel initiatief tonen en plannen maken. Frequente toilletbezoek op feestjes (om bij te snuiven), vaak in gezelschap van medegebruikers.
En door het vele opsnuiven beschadigt je neus en neusslijmvlies. Wanneer je jarenlang elke dag coke snuift is er een kans dat (door ontstekingen en verminderde bloedtoevoer) je neustussenschot afsterft. Voor vrouwen is verminderde ongesteldheid een bijwerking en bij langdurig gebruik ontstaat bij mannen impotentie.
Wanneer u stopt met het gebruik van cocaïne voelt u zich waarschijnlijk erg moedeloos, heeft u een leeg gevoel van binnen en bent u erg uitgeput. Daarnaast kunnen er ook stemmingswisselingen optreden, kunt u gaan hallucineren en kunnen er ook problemen met het geheugen en uw concentratievermogen optreden.
Veel gebruikers hebben op een avond voldoende aan een kwart tot een halve gram cocaïne (4 of 5 lijntjes). De hoeveelheid cocaïne die men neemt om het gewenste effect te verkrijgen, varieert van per persoon.
Wat ze vaak niet weten is dat gezonde jonge mensen al na één keer cocaïne een hartinfarct, beroerte, herseninfarct of hartritmestoornissen kunnen krijgen. Cocaïne is een harddrug en dus verslavend. Het stimuleert het centrale zenuwstelsel en daarmee ook het hart.
Cocaïnegebruikers kun je herkennen aan de volgende signalen en kenmerken: Zijn opgewekt, energiek, overmoedig en zelfverzekerd. Praten veel, maar luisteren slecht. Zijn rusteloos, opvliegend, geïrriteerd.
Dat kan ook stevig effect hebben op je libido, seksualiteit en de seksuele beleving. Je krijgt minder zin in seks en mannen krijgen minder snel een erectie, bij langdurig gebruik ontstaat impotentie.Ook het bereiken van een orgasme wordt steeds moeilijker.
De meeste gebruikers bevinden zich in de leeftijdscategorie van 25 tot 29 jaar. Het laatste-jaar- en laatste-maand-gebruik van cocaïne onder volwassenen bleef stabiel tussen 2015 en 2019. Wel hadden meer volwassenen in 2019 ervaring met cocaïne dan in 2015 (Van Laar et al., 2020).
Dit zijn stoffen als dopamine, noradrenaline en serotonine. Het aanvullen van deze stoffen – of beter neurotransmitters – duurt ongeveer 24 tot 48 uur. Dit is de reden waarom cocaïne gebruikers na het weekend last krijgen van de dinsdag dip, waarbij ze zich oververmoeid en somber voelen.