Van psychische of emotionele mishandeling is sprake wanneer ouders of andere opvoeders met hun houding en gedrag afwijzing en vijandigheid uitstralen tegenover het kind.
Psychische mishandeling (ook wel emotionele - of geestelijke mishandeling genoemd) is het stelselmatig uitschelden, treiteren, vernederen, bedreigen, kleineren, overvragen, isoleren of elk ander gedrag dat een negatieve invloed kan hebben op de emotionele ontwikkeling van een kind.
Word je door iemand in je omgeving gekleineerd, geïntimideerd of gepest? Dan kan er sprake zijn van geestelijke mishandeling. Geestelijke mishandeling wordt ook wel psychische of emotionele mishandeling genoemd. Langdurige en herhaalde geestelijke mishandeling levert grote spanningen op.
Aantasting van de persoonlijke integriteit in de vorm van lichamelijk of seksueel, en/of geestelijk geweld. Het geweld kan variëren van een enkele klap, trap of schop met letsel als gevolg tot systematisch frequent en langdurig geweld met blijvend lichamelijk letsel als gevolg.
Voorbeelden daarvan zijn woedeaanvallen, schuld en verantwoordelijkheid afschuiven, kleineren, publiekelijk voor gek zetten, angst aanjagen, vreemd- gaan, emotionele zorg onthouden en emotionele straffen uitdelen.
Je uitschelden of vernederen. Je in het openbaar in verlegenheid brengen. Je prestaties en gedrag bekritiseren en devalueren. Jou de schuld van hun gedrag geven en zelf geen verantwoordelijkheid nemen.
Theoretisch valt psychische mishandeling in het Wetboek van Strafrecht onder mishandeling. Maar hoe maak je psychische mishandeling aantoonbaar? In het geval van partnergeweld adviseert de politie slachtoffers om concreet bewijsmateriaal te verzamelen, in de vorm van filmpjes of tekstberichten.
Emotionele chantage is een vorm van manipulatie. Daarom wordt het ook wel eens emotionele manipulatie genoemd. Het komt erop neer dat iemand een ander chanteert door gebruik te maken van zijn zwakheden. Denk daarbij aan schuldgevoelens of angst.
Door emotionele verwaarlozing raak je innerlijk gespleten en een deel van jezelf kwijt. Emotionele verwaarlozing kun je herkennen aan: onzekerheid, leven in tweestrijd, een onveilig gevoel, niet goed weten wie je bent en wat je wilt, angsten en een gevoel van onvermogen.
Je partner kan zich bijvoorbeeld niet afstemmen op jouw gevoelens, ook al geef je die wel aan. Of ontkent je gevoelens en doet je verzanden in eindeloze wel/niet discussies. Dit leidt op den duur tot vereenzaming binnen de relatie. Je 'verhongert' emotioneel als het ware.
Emotionele/psychische mishandeling is in Nederland (nog) niet apart strafbaar. Daders worden vooral vervolgd als het gebeurt in combinatie met fysiek of seksueel geweld. Toch biedt de wet wel aanknopingspunten om aangifte te doen.
Verbaal geweld is iemand met woorden schade berokkenen. Verbaal geweld kan zich eenmalig of herhaaldelijk voordoen. Het kan op zachte toon of met luide stem (schreeuwen, roepen, tieren…, maar ook door te zwijgen).
Emotionele instabiliteit, ook wel psychische instabiliteit of labiliteit genoemd, houdt in dat je buiten proportioneel emotioneel reageert, voornamelijk op negatieve gebeurtenissen. Ook ervaar je over het algemeen meer negatieve emoties, zoals somberheid of angst.
Mishandelen kent vele vormen. Het kan zijn controleren, isoleren, vernederen, schreeuwen, of misbruiken maken van iemand. Soms doen mensen je onbewust kwaad, bijvoorbeeld omdat zij opgegroeid zijn met veel geschreeuw en dit voor hen normaal is.
Naast (ernstig) lichamelijk letsel, kan vrouwenmishandeling leiden tot: Psychosomatische klachten (lichamelijke klachten die hun oorsprong vinden in psychische problemen) Eenzaamheid. Depressie.
Kenmerken emotioneel onvolwassen gedrag
Je toont je niet graag kwetsbaar en schaamte wil je vermijden. Je ergert je continu aan anderen. Weigeren te bekennen dat je zelf ook iets fout hebt gedaan. Niet openstaan voor het leren van nieuwe dingen.
Emotionele verwaarlozing valt onder de categorie vroegkinderlijke trauma's. Dat klinkt heel heftig, en de gevolgen zijn dat ook, toch hoeft het niet altijd als zodanig te zijn ervaren. Sterker nog, in eerste instantie lijkt het alsof er nooit iets is gebeurd. En dat is het nu precies.
Onder emotionele eenzaamheid wordt verstaan het gemis van een intieme (levens) partner, iemand met wie de diepste emotionele banden mogelijk zijn. Eigenlijk is er maar één soort eenzaamheid, maar door verschillende 'soorten' eenzaamheid te beschrijven, beschrijven we eigenlijk de onvervulde behoefte.
Ze zorgen voor schuldgevoelens
Als je van streek bent, kan iemand die je manipuleert proberen je schuldig te laten voelen voor je eigen gevoelens. Zij kunnen je ervan beschuldigen onredelijk te zijn. Tijdens een meningsverschil of ruzie praten ze je ook altijd schuldgevoelens aan.
Betekenis emotionele chantage
Emotionele chantage is een van de krachtigste vormen van manipulatie, waarbij iemand je bedreigt en/of straft, als je niet doet wat hij of zij wil. Degene die chanteert weet dat jij waarde hecht aan de relatie of beseft dat jij afhankelijk bent.
Hoe herken je een manipulator? Je wordt gemanipuleerd als je iets niet wilt en het toch doet. Een manipulator haalt alles uit de kast om van jouw 'nee' een 'ja' te maken. En schuwt daarbij geen enkel middel.
Kindermishandeling gaat niet altijd om zichtbare schade, zoals blauwe plekken of brandwonden. Ook zonder dat je het ziet kan er sprake zijn van een vorm van kindermishandeling. Denk dan aan: schreeuwen, kleineren of bang maken.
Iemand negatieve kritiek geven op alles wat hij of zij doet, denkt of zegt en de ander vernederen en beschuldigen. Bijvoorbeeld zeggen dat die persoon waardeloos, dom en gek is; Dreigen om de ander te verlaten; Het controleren van het gevoelsleven van iemand.