Preverbaal trauma is trauma dat kan ontstaan wanneer een kind nare ervaringen meemaakt op een leeftijd waarop het nog niet kan praten. Het kind kan nog geen woorden geven aan deze ervaringen maar deze nare ervaringen worden als het ware in het lijf opgeslagen.
Onder Vroegkinderlijke Chronische Traumatisering wordt verstaan: de schadelijke psychische, biologische en sociale gevolgen van (een combinatie van) stressvolle en potentieel traumatische gebeurtenissen tijdens de kinderjaren.
“Met vroegkinderlijk wordt chronische traumatisering vóór het achtste jaar bedoeld. Het kind heeft dan op zeer jonge leeftijd meerdere traumatische gebeurtenissen meegemaakt als gevolg van onjuiste handelingen door volwassenen die voor het kind zouden moeten zorgen en beschermen.
EMDR, ofwel Eye Movement Desensitization and Reprocessing, vervaagt de levendigheid van een herinnering en de pijnlijke emoties die eraan gekoppeld zijn. Het trauma blijft niet langer in jouw heden, waardoor je het steeds opnieuw beleeft, maar wordt echt verleden tijd.
EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing) is gericht op het verwerken van traumatische herinneringen bij kinderen met posttraumatische stressklachten of een posttraumatische stress-stoornis (PTSS). Een traumatische ervaring is een nare of schokkende herinnering die niet goed is opgeslagen in het geheugen.
EMDR is niet gevaarlijk wanneer de behandeling wordt uitgevoerd door ervaren EMDR therapeuten. EMDR kan gevaarlijk zijn wanneer een onervaren begeleider het protocol niet goed opvolgt. Er kunnen dan bijvoorbeeld nieuwe trauma's bij je naar boven komen, waar je vervolgens niet de juiste nazorg voor krijgt.
Na afloop van een EMDR-sessie kunnen de effecten nog even doorwerken en dat is goed. Toch kan dit in sommige gevallen wat 'bijwerkingen' geven, bijvoorbeeld dat er nieuwe beelden opkomen of dat er verschillende emoties omhoog komen. Ook wordt zich 'wat wiebelig' voelen of vermoeidheid vaker genoemd na een sessie.
Een PTSS kenmerkt zich door vier groepen verschijnselen die ontstaan als u een psychotrauma heeft doorgemaakt. Dit soort gevoelens uiten zich via woede-uitbarstingen, agressie of prikkelbaarheid, slecht slapen, concentratieproblemen, heel wakker en alert zijn en heftig schrikken van onverwachte dingen.
Een trauma herkennen
Je hebt last van sombere gevoelens en / of huilbuien en vaak ben je voortdurend gespannen. Een traumatische ervaring kan leiden tot het hebben van flashbacks van de gebeurtenis, herbelevingen van de gebeurtenis overdag of in je slaap.
De effecten kunnen nog even doorwerken, wat goed is. Daarnaast is het een veelgehoorde klacht dat cliënten na de EMDR hoofdpijn en vermoeidheid kunnen ervaren. In sommige gevallen kan je ook het idee hebben dat je de regie kwijt bent als je er bijvoorbeeld nieuwe beelden of gevoelens naar boven komen.
Verband met trauma
Oorzaken zijn vaak stress door negatieve jeugdervaringen (verwaarlozing, misbruik en mishandeling; Wolf & Baglivio, 2017). Negatieve emotionaliteit als gevolg van trauma lijdt vaak tot rigide persoonlijkheidstrekken en dwang die verward kunnen worden met autisme ( Stöfsel & Mooren, 2016).
Symptomen die op trauma kunnen wijzen: terugval naar jonger gedrag, bijvoorbeeld weer in bed plassen terwijl het kind al zindelijk was (regressie) moeilijk tot rust te brengen. prikkelbaar, kind heeft vaak ruzie met andere kinderen.
“Mensen met een jeugdtrauma hebben vaker moeite hun emoties goed te reguleren, wantrouwen hun omgeving meer en denken negatiever over zichzelf. Je moet niet alleen de depressie behandelen, maar ook daar iets aan doen.”
Complexe PTSS heeft nog wat aanvullende symptomen ten opzichte van PTSS. Complexe PTSS ontstaat wanneer je ernstig of langdurig getraumatiseerd bent. De kans bestaat dat je dan naast de bovengenoemde symptomen, ook merkt dat: Je hebt een sterk negatief zelfbeeld.
Het behandelen van PTSS duurt ongeveer tussen de 2 tot 25 weken. Kan PTSS terugkomen? Ook nadat je genezen bent van PTSS, komen de klachten soms na een tijdje weer terug. Tijdens je behandeling heb je samen met je psycholoog een plan opgesteld voor het moment waarop je last krijgt van terugkerende klachten.
Wanneer je meerdere traumatische ervaringen hebt gehad, dan kan er sprake zijn van een complex trauma, complexe PTSS genoemd. Bij (complexe) PTSS heb je vaak moeite met het omgaan met emoties en problemen bij het opbouwen en onderhouden van relaties.
Yoga, mindfulness en sensomotorische therapie (waarbij de zintuigen door allerlei spelletjes en beweging worden geactiveerd, DE) zijn andere manieren om in een veilige omgeving te voelen wat er gebeurt in hun lijf. Ook tekenen helpt kinderen om het verlammende effect van traumatische ervaringen tegen te gaan.
Trauma is vaak goed te behandelen met therapievormen die gebaseerd zijn op cognitieve gedragstherapie. Een voorbeeld daarvan is 'Eye Movement Desensitization and Reprocessing' (EMDR).
Zoek hulp als je een trauma hebt, ook al kan dat lastig zijn. Jouw klachten nemen mogelijk toe als je niks doet en resulteren in PTSS. Gelukkig kan een psycholoog een trauma goed behandelen. Laat de gebeurtenis uit het verleden jouw leven niet langer negatief beïnvloeden.
Herbelevingen worden meestal uitgelokt (getriggerd) door een zogenaamde 'trigger'. Dit kan gaan om subtiele dingen, zoals een geur of de klank van iemands stem. Mensen met PTSS staan eigenlijk continu op scherp, door angst voor mogelijke dreigingen. Hierdoor kunnen zij snel schrikken.
Ze raken snel overspoeld, emoties nemen dus de overhand, en ze zijn moeilijk te kalmeren. Sommige mensen proberen emoties weer de baas te worden door zich risicovol te gedragen of zichzelf te beschadigen. Alleen een psycholoog of psychiater kan op basis van onderzoek een diagnose stellen.
Na een EMDR sessie kan het zijn dat de cliënt wat hoofdpijn heeft of erg moe is. Dit is normaal; de cliënt heeft aan vervelende situaties terug moeten denken terwijl het ook nog eens een niet alledaagse beweging met de ogen maakte. Deze klachten zijn meestal na 1 tot 2 dagen verdwenen.
Bij een zogenaamd enkelvoudig trauma (meestal gaat het dan om eenmalige gebeurtenissen) kan de EMDR behandeling kort zijn, soms maar 1 tot 3 sessies. Bij langdurige traumatisering, zeker op jongere leeftijd, is vaak een langer behandeltraject nodig.”
Het volgen van de stimuli kost geheugencapaciteit. Daardoor hebben de hersenen minder ruimte voor de nare gedachten bij de traumatische ervaring. Door de EMDR-therapie krijgen de nare gedachten een andere betekenis. Langzamerhand worden de herinneringen dragelijker en minder emotioneel beladen.