Perifere sensitisatie: direct na het trauma is er weefsel beschadiging waarbij de vrijkomende stoffen de perifere nocisensoren sensitiseren. De verhoogde pijngevoeligheid die hier het gevolg van is heeft een beschermde functie.
De zenuwen worden geprikkeld en geven een signaal af. Als de pijn zich ontwikkeld tot chronische pijn, dan verdwijnt de signaalfunctie en kan de zenuw continu pijnsignalen afgeven of is deze gevoeliger geworden. Als de zenuw gevoeliger is geworden (dus sneller reageert op prikkels), spreken we van sensitisatie.
Wat is dat precies? Centrale Sensitisatie kun je als het volgt definiëren: een versterkt pijnsignaal binnen het centrale zenuwstelsel, terwijl er geen sprake meer is van weefselschade. Het pijnsysteem is overgevoelig geworden. Dit verhoogde pijngevoel (hypersensitiviteit) is niet in verhouding met de aandoening.
Bij hevige of langdurige pijn is er soms een neiging om veel minder te gaan bewegen. Wij horen vaak in de praktijk dat mensen de angst hebben om hun lichaam verder te beschadigen. Maar één van de beste manieren om sensitisatie te verminderen is bewegen. Ook is bewegen goed om het lichaam gezond te houden.
De pijn komt uiteindelijk binnen bij de grote hersenen. De dieper gelegen hersendelen bepalen vaak je eerste reactie op de pijn. Gelukkig kunnen deze hersendelen ook signalen terugzenden naar het ruggenmerg die de pijnsignalen juist onderdrukken.
Grofweg bestaan er drie verschillende soorten pijn: Acute pijn of nociceptieve pijn. Neuropathische pijn of zenuwpijn. Chronische pijn of sensitisatiepijn.
Meestal is dit paracetamol. Dit kunt u zonder recept bij de apotheek, drogist of supermarkt kopen. Paracetamol is een goede pijnstiller met weinig of geen bijwerkingen.
Angst en pijn: beide zijn waarschuwingssystemen
Angst en pijn zijn allebei waarschuwingssystemen van ons lichaam. Deze onbewuste systemen proberen ons de hele dag te waarschuwen voor bepaalde zaken. De systemen hebben het echter niet altijd bij het juiste eind en zijn vaak juist té beschermend.
Als je een pijnprikkel voelt, voel je deze met de sensorische zenuwen. Deze sturen dan een signalen door naar de hersenen. De hersenen sturen dan signalen terug naar de spieren om te bewegen (bijvoorbeeld je hand wegtrekken van een kokende waterketel).
Symptomen van neuropathische pijn
Er is sprake van pijnlijke gewaarwordingen zonder dat er een duidelijke pijnprikkel is. Dit is spontane pijn of hyperpathie. Er wordt pijn gevoeld van een prikkel die normaal geen pijn doet, bijvoorbeeld aanraken van de huid, uitvoeren van een bepaalde beweging, of van koude of warmte.
Bij zenuwpijn helpen pijnstillers vaak minder goed. Andere medicijnen helpen wat beter tegen de pijn. Bewegen is goed, ook bij pijn. Wordt de pijn erger, stop dan.
Bij chronische pijn wordt de pijn echter in het zenuwstelsel gecreëerd, zelfs nadat lichaamsweefsel al weer is genezen. Soms leidt chronische pijn tot verlaagde activiteit, baanverlies of financiële problemen, maar ook tot bezorgdheid, depressie en invaliditeit.
Chronische pijn: geen symptoom, maar een ziekte
Pijnklachten die langer bestaan hebben invloed op het zenuwstelsel. Het reageert gevoeliger op prikkels, zoals licht, geluid en pijn. Omdat u sneller last heeft van deze prikkels, heeft u vaak ook meer moeite met uw werk, relatie of hobby's.
Het is een natuurlijk beschermingsmechanisme om te overleven. Het pijnsysteem bestaat uit zenuwen, het ruggemerg en de hersenen. In het hele lichaam zitten pijnsensoren die pijnsignalen kunnen vervoeren. Het pijnsysteem kan verschillend reageren en zich daarmee aanpassen aan de situatie.
Mogelijk oorzaken zijn overbelastingsletsels, sporttrauma, ongeval, verkeerde houding of onaangepast materiaal op de werkvloer. De pijnen kunnen ook te maken hebben met aandoeningen zoals artrose, reuma, fibromyalgie… Vrij vaak treedt spier- of beenderpijn op zonder enige reden, en verdwijnt die spontaan.
De belangrijkste klachten bij fibromyalgie zijn pijn, stijfheid en moeheid. Gewone bezigheden zoals huishouden, werken en sporten zijn daardoor soms moeilijk te doen. Soms is zelfs fietsen en wandelen te veel. Slapen gaat vaak slecht.
Het gebied van de pijn kan zich uitbreiden, waardoor er steeds meer pijn ontstaat. De diagnose zenuwpijn wordt meestal aan de hand van het verloop van de klachten gesteld. Er wordt dan gekeken naar wanneer je pijn hebt, hoe lang het duurt, waar de pijn zit en wanneer je meer of minder last hebt van de pijn.
Duloxetine, pregabaline, venlafaxine en escitalopram zijn de best onderzochte, effectieve en goed verdraagbare medicijnen voor de behandeling van een gegeneraliseerde angststoornis. Dat is de conclusie uit een recente meta-analyse in de Lancet.
Als je last hebt van een paniekstoornis, kunnen situaties die voor een ander heel normaal zijn tot zweethanden, angstige gedachten en regelmatig tot paniekaanvallen leiden. Een paniekaanval kan erg heftig zijn. Je kunt het gevoel hebben gek te worden, de controle te verliezen of een hartinfarct te krijgen.
Een psycholoog is een expert in het behandelen van angst en paniekaanvallen en een vertrouwenspersoon. Therapie zal je helpen om beter te leren omgaan met de angst. O.a. zal de psycholoog samen met jou op zoek gaan naar de onderliggende oorzaak van jouw angst en je technieken aanleren.
Een neuropathie is een aandoening van de zenuwen van armen en benen, de 'bedrading'. Polyneuropathie betekent dat op meerdere plaatsen in het lichaam de zenuwen zijn aangedaan. Spieren en gevoel functioneren dan niet meer naar behoren.
Tramadol is een sterke pijnstiller. Morfine, fentanyl en oxycodon zijn heel sterke pijnstillers. Bijwerkingen zijn suf zijn, moeilijk poepen, duizelig zijn en verslaving.
Het effect van codeïne en tramadol is dan ook minder sterk dan morfine zelf, vandaar dat ze zwakwerkende opioïden worden genoemd. De pijnstiller codeïne zorgt ervoor dat de pijnprikkels de hersenen niet of bijna niet bereiken. Codeïne wordt soms ook in lichtere dosis voorgeschreven bij een kriebelhoest.