Ouderenpsychiatrie richt zich op alle psychische problemen bij ouderen. Psychogeriatrie houdt zich bezig met aandoeningen die samenhangen met achteruitgang van het geheugen, zoals bijvoorbeeld bij dementie.
De psychiatrische setting is bij uitstek geschikt om extreme gedragsstoornissen te hanteren en de weg te plaveien voor diagnostiek en behandeling. In ambulante setting is de ouderenpsychiatrie vooral geschikt als sprake is van zorgmijding of als outreachende zorg nodig is.
De psychogeriatrie staat gelijk aan leeftijdsgerelateerde stoornissen zoals vormen dementie, dit in combina- tie met lichamelijke problematieken. Binnen de gerontopsychiatrie kom je al- lerlei stoornissen tegen die je ook binnen de volwassenpsychiatrie tegen komt.
Tot de invoering van de Wzd ontfermde de GGZ zich ook over patiënten met dementie en verwante neurocognitieve stoornissen, met name binnen de ouderenpsychiatrie. Dementie is immers ook een in de DSM-5 geclassificeerde psychiatrische stoornis.
GGZ staat voor geestelijke gezondheidszorg. Dit is gezondheidszorg die zich richt op het voorkomen en behandelen van psychische aandoeningen, zoals depressie, angst, ADHD, autisme en persoonlijkheidsstoornissen.
Ouderenpsychiatrie richt zich op alle psychische problemen bij ouderen. Psychogeriatrie houdt zich bezig met aandoeningen die samenhangen met achteruitgang van het geheugen, zoals bijvoorbeeld bij dementie.
In 5% van de gevallen is dementie een omkeerbaar proces. In die gevallen is bijvoorbeeld een ernstige depressie of medicijnvergiftiging de oorzaak. Tijdelijke dementie kan ook optreden na een hersenoperatie.
PG staat voor psychogeriatrie. Op onze PG-afdelingen wonen mensen met een psychische stoornis die verband houdt met ouderdom, zoals dementie.
Gerontopsychiatrie betekent letterlijk: zorg voor ouderen met psychiatrische problemen.
We onderscheiden dan ook vier 'gebieden' waarop ouderen kwetsbaar kunnen zijn: fysieke (belemmeringen in hun fysieke functioneren door bijvoorbeeld gewichtsverlies, evenwichtsproblemen, vermoeidheid), cognitieve (belemmeringen in cognitie zoals geheugen en flexibiliteit), sociale (belemmeringen door eenzaamheid of ...
Vaak gaat het om een combinatie van lichamelijk en geestelijke klachten. Zo komen depressie en angst vaak voor bij ouderen met een lichamelijke aandoening. Naast lichamelijke slijtage, kunnen ouderen ook sociale problemen ervaren zoals eenzaamheid.
Wat kun je beter niet doen? Probeer jouw naaste niet te veel te corrigeren of tegen te spreken. Dat confronteert de persoon met dementie met wat hij niet meer weet of kan. Hard praten, snel praten of juist fluisteren.
Stress en dementie
Stress verhoogt de productie van stresshormonen, beschadigt de hippocampus, beïnvloedt leer- en geheugenprocessen en verlaagt de afweer. Al deze factoren zijn al eens in verband gebracht met dementie. Stresshormonen kunnen nog jaren na traumatische ervaringen in het bloed worden gevonden.
De meest voorkomende soorten dementie zijn:
Ziekte van Alzheimer. Vasculaire dementie. Frontotemporale dementie. Lewy body dementie.
Mensen met milde cognitieve stoornissen (MCI) merken dat hun geheugen hen in de steek laat. Ook kunnen zij zich vaak minder goed concentreren. Spullen raken eerder kwijt dan anders en afspraken worden makkelijker vergeten. Soms kost ook het spreken meer moeite, omdat iemand vaker naar woorden moet zoeken.
'Mild Cognitive Impairment' (MCI) betekent 'milde cognitieve stoornis'. Iemand met MCI heeft problemen met het geheugen of met een andere hersenfunctie. Maar hij kan vaak nog zo goed als normaal functioneren in het dagelijks leven. MCI kan een voorstadium van dementie zijn, maar dit hoeft niet.
Cognitieve stoornissen zijn het gevolg van hersenletsel. De beschadiging van het hersenweefsel is ontstaan in de loop van het leven als gevolg van een ziekte of ongeval. Het centrale kenmerk is een 'breuk in de levenslijn': het leven voor en na het letsel verschilt essentieel.
Gedrag waar je op kan letten zijn: nieuwe/toegenomen concentratieproblemen, slaapproblemen, gejaagdheid of onrust, opvliegendheid, maar ook problemen met voeding of gebruik van alcohol of drugs. Reacties en emoties. Wanneer we (even) niet lekker in ons vel zitten, merk je dat aan de manier waarop we ons uiten.
Over het algemeen wordt over een psychiatrische stoornis of ziekte gesproken wanneer iemand gedrag vertoont dat ernstig ongemak of lijden teweegbrengt bij hemzelf of bij zijn omgeving.
U voelt u bijvoorbeeld somber, verward, angstig of gespannen. Door zulke psychische klachten heeft u minder plezier in het leven. Psychische klachten ontstaan vaak als er meer problemen zijn of heftigere dingen gebeuren dan u aankunt. De balans hiertussen is tijdelijk niet goed.
De consultatief psychiatrisch verpleegkundige (CPV'er) geeft in het ziekenhuis ondersteuning aan verpleegkundigen en andere hulpverleners op verpleegafdelingen bij hun zorg voor patiënten die opgenomen zijn vanwege een lichamelijke ziekte, maar daarnaast psychische of sociale problemen hebben.