Groente-, fruit- en tuinafval ofwel gft is afval van huishoudens in de vorm van schillen en resten van groenten, fruit en aardappelen, resten van gekookt eten, vlees- en visresten, pinda- en notendoppen, eierschalen, plantaardige olie, gestold vet, onkruid, klein snoeiafval, gemaaid gras en bladeren.
Organisch afval is de fractie van huishoudelijk en industrieel afval die van nature biodegradeert. Het bestaat uit voedselresten, keukenresten, afval van groenten- & fruithandel en voedingsverwerkende industrie, tuinafval uit privétuinen of publieke parken (grasmaaisel, bladeren, …), enz.
Koffieprut, appelschillen, uitgebloeide tulpen: een flink deel van ons afval is groente-, fruit- en tuinafval (gft). Het is goed om dit gescheiden in te leveren: van gft kan compost en biogas gemaakt worden. Gooi etensresten, zoals schillen en botjes, en klein/fijn snoeiafval daarom in de groene bak (de gft-bak)!
Veel bedrijven krijgen ook te maken met andere afvalstromen. Dit kan bijvoorbeeld papier- en karton zijn, maar ook organisch afval komt vaak voor. Dit organische afval wordt verzameld in speciale SWILL containers.
Wat mag er in de gft-bak? Elke dag hebben we afval van groente, fruit en andere etenswaren. Denk bijvoorbeeld aan klokhuizen, koffieprut, visgraten, maar ook etensresten die overblijven na een maaltijd. Net als tuinafval mag dit in de gft-bak (groene bak).
Wat in de gft-bak mag
Moet je toch wat eten weggooien, dan mag dat bij het gft-afval. Net als fruit- en aardappelschillen, eierschalen, oud brood en kaaskorsten waar geen plastic in zit. Ook vis- en vleesafval zoals mosselschelpen, botjes en graten horen thuis in de groene kliko.
Ongekleurde en onbedrukte papieren servetten, tissues en keukenpapier waarmee je voedsel hebt opgedept (bijvoorbeeld bakvet uit een pan of gemorste saus), mogen bij het groente-, fruit- en tuinafval (gft).
Glas blijkt milieu-onvriendelijker dan plastic
Per kg verpakking is eenmalig glas dus beter dan tetra. Maar voor 1 liter sap is er meer glas nodig dan tetra-verpakking: 700 gram versus 60 gram. Voor 1 liter sap is de ecologische voetafdruk van een glazen verpakking dus 0,56 gm² en van tetra-verpakking 0,2 gm².
Blik is goed te recyclen inderdaad, maar ook blik kost ontzettend veel energie om te produceren en brengt zo veel CO2 in het milieu, een factor drie meer dan plastic. Met statiegeld op blik (2022) zamelen we straks schoon materiaal in, waardoor het minder energie gaat kosten, maar alsnog wint het niét van plastic.
Een kilo papier veroorzaakt minder broeikasgassen dan een kilo plastic en de grondstof (hout) is bovendien hernieuwbaar. Maar voor papier heb je wel productiebossen nodig en die nemen veel ruimte in. Bovendien verschillen de eigenschappen van papier en plastic. Papier is bijvoorbeeld minder sterk dan plastic.
Dit mag allemaal in de groene container: Alle etensrestjes, gekookt, gebakken of rauw: groente, fruit, vis en graten, vlees en botten, pasta, rijst, brood… Kaaskorsten zonder plastic.
Gooi koffiepads en theezakjes niet bij het groente-, fruit- en tuinafval (gft), maar bij het restafval. In het filterpapier van koffiepads en de meeste theezakjes is kunststof verwerkt. Losse koffie en thee mag niet door de gootsteen, maar hoort in de gft-bak. Restafval wordt in de afvalenergiecentrale verbrand.
Vlees- en visafval kun je het beste bij het groente-, fruit- en tuinafval (gft) gooien en niet op je eigen composthoop omdat het ongedierte aantrekt. Om eventuele stank in je groene bak te voorkomen, kun je er krantenpapier omheen wikkelen voor je het in je groene bak doet.
Vuil van metalen, chloor, kalk of andere niet-dierlijke of plantaardige stoffen.
De laatste 30 jaar zijn glazen flessen en potjes een stuk lichter geworden. Daardoor zijn minder grondstoffen nodig en minder energie voor het transport. Het gewicht van glazen bierflesjes van 25 centiliter nam bijvoorbeeld af van 165 naar 133 gram. Maar bij veel flessen er is nog steeds winst te behalen.
Aangezien papier minder sterk is dan plastic, is er voor een papieren tas dikker materiaal nodig dan voor een plastic tas waar hetzelfde gewicht in gaat. Bovendien is de combinatie papier en water niet optimaal bij het verpakken van bloemen en planten. Beide materialen kunnen goed gerecycled worden.
Blik is lichtdicht, er komt geen zuurstof bij en het koelt sneller dan glas. In dat opzicht is het dus een betere optie om bier uit blik te drinken dan bier uit een flesje, omdat de smaken beter bewaard blijven.
Glas gebruiken om in te vriezen
Invriezen in glas klinkt misschien een beetje gek, maar het kan prima! Zorg er wel voor dat je glas hebt dat geschikt is om in te vriezen. Officiële 'mason jars' van Ball of Killner hebben bij hun potten staan welke geschikt zijn voor invriezen of niet.
Als u op twee essentiële punten let, is invriezen in glas geen probleem. Bijkomend voordeel: het is milieuvriendelijker dan diepvrieszakjes of plastic bakjes. Dikwandige glazen potten met een brede opening zijn zeer geschikt om eten mee in te vriezen.
Blik is de onbetwiste verliezer in het productieproces. Blikken verpakkingen bestaan voor 70% uit staal, de rest is van aluminium. Met name aluminium, waar je het erts bauxiet voor nodig hebt, is erg belastend voor het milieu.
Je mag dus niet zomaar alles van plastic of metaal in een pmd-container gooien. Globaal geldt: het moet een verpakking zijn van voeding of cosmetica. Zo mag je eetbakjes van bijvoorbeeld lasagne bij het pmd gooien, maar ook slagroombussen of spuitbussen haarlak. De materialen moeten wel gescheiden zijn.
Je kan de mesjes opsparen in een potje en inleveren bij een scheidingsstation bij jou in de buurt. Mocht er niet zo'n punt bij jou in de buurt zitten, dan kunnen ze ook bij het restafval. Doe ze dan wel even in een papiertje; wel zo veilig voor de mensen die het afval moeten verwerken.
Een melkpak of ander drinkpak gescheiden weggooien is heel simpel: opvouwen, dop erop en in de zak of bak voor het plastic afval doen. De ene gemeente haalt het op aan huis, bij de andere breng je het zelf naar de inzamelbak. Check bij je gemeente hoe het bij jou is geregeld.