Sambal oelek wordt gemaakt van rode pepers en zout, en smaakt dus echt naar pepers. De pepers worden niet gebakken, en zijn dus heter.
Sambal oelek is de meest pure vorm van sambal. Hij wordt alleen gemaakt van rode pepers en zout en smaakt dus echt naar pepers. Rauwe pepers zijn heter dan gebakken pepers en sambal oelek wordt niet gebakken. Hij is daardoor flink pittig en scherp.
Badjak. Als oelek je iets te heet is, kan je misschien beter een lepeltje badjak opscheppen. Deze saus is namelijk iets milder doordat hij gebakken is en doordat er ui in zit. Hierdoor heeft badjak ook een iets diepere smaak.
De verschillende soorten sambal
Dan is het misschien het beste om met sambal manis te starten. Manis betekent zoet, en deze sambal is dan ook de minst pittige in zijn soort.
Sambal oelek scoort op de schaal van Scoville 2000, Tabasco iets hoger met 5000. Jalapeño's variëren tussen de 2500 en 30000, en habanero's kunnen een heetheid van 300.000 eenheden op de schaal van Scoville bereiken.
De heetste sauzen
Eén van de allerheetste is ongetwijfeld de Hellfire Doomed Hot Sauce met een officiële Scoville-score van maar liefst 2,7 miljoen SHU. Dat is bizar heet en deze hitte komt van de Habanero, Trinidad scorpion en een natuurlijke chili-extract van maar liefst 6,6 miljoen Scoville. Insane dus!
1. Carolina Reaper — 2.200.000 SHU.
Sambal van de Chinees
De Sambal die je vaak bij de Chinees krijgt, in kleine zakjes, is meestal een soort Sambal Oelek, en dus niet de Sambal Badjak. Hoewel deze laatste soort vaak door mensen lekkerder gevonden wordt, en eigenlijk ook beter, door de zoetigheid, bij diverse andere (vlees)gerechten past.
Welke soort sambal je ook kiest, eigenlijk bestaat de basis altijd uit rode pepers. En laten rode pepers nou eens hartstikke gezond zijn. Ze zitten boordevol allerlei gezonde voedingsstoffen denk hierbij aan: vitamine C, vitamine B6, magnesium, kalium, ijzer en fosfor.
Sambal oelek is, in tegenstelling tot manis, badjak en brandal, niet gebakken en vormt eigenlijk de basis voor veel andere sambals. De naam komt van de 'ulek', in Indonesië de stamper waarmee in een vijzel de pepers met specerijen worden gemengd. Veel meer is er in de sambal oelek dan ook niet toegevoegd.
Sambal Bawang is een sambal op basis van gemalen rode pepers, ui en knoflook. Deze sambal soort wordt ook wel "Shallot Chili Sauce" genoemd en is erg pittig. Deze extra pittige sambal is heerlijk bij nasi, bami, andere Oosterse gerechten en niet te vergeten door gehakt!
Sambal Manis
Als je van de smaak van sambal wilt genieten maar je kan niet zo heel pittig eten, dan is sambal Manis een goede keus. Manis is Indonesisch voor zoet. Deze soort sambal is nog minder pittig dan sambal Badjak, en de meeste mensen kunnen sambal Manis dan ook prima verdragen door de toevoeging van suiker.
Deze sambal is iets milder omdat deze variant wel gebakken is en omdat er ui aan is toegevoegd. Mede hierdoor heeft badjak een iets diepere smaak. Brandal: deze saus, ook wel berandal genoemd heeft de Indonesische betekenis 'rakker' of 'deugniet'. Je raadt het waarschijnlijk al, deze sambal is erg pittig.
Sambal badjak is een gebakken sambal en dit betekend dat je deze sambal op hoog vuur op het fornuis maakt. Omdat pepers…. wanneer ze gebakken worden een pittige stof afscheiden….
Sambal Badjak is oorspronkelijk een Oost-Javaans recept en staat bekend als zeeroverssambal. Mogelijk doordat de Sambal aan wal werd bereid en door een langere houdbaarheid zeer geschikt was om aan boord mee te nemen en het eten te kruiden.
Pittig eten prikkelt de slijmvliezen, de zenuwuiteinden en de spiercellen van de keel, maag en darmen. Zo komt er bijvoorbeeld ook veel slijm los. Sommige mensen kunnen hierdoor last krijgen van een geïrriteerde maag of darmen, maar dit is verder niet schadelijk!
Pittig eten is goed voor je stoelgang. Pittig eten wordt al jaren geassocieerd met allerlei ellendige wc-bezoeken, maar wetenschappelijk bewijs voor een verband tussen de twee is er niet. Sterker nog, dit onderzoek laat zien dat de capsaïne in pittig eten (hebben we 'm weer) juist de stoelgang bevordert.
De kleine adertjes in je huid verwijden in een poging de hitte kwijt te raken. Dat is waarom je gezicht, nek en borst rood worden. Veel van deze effecten die schadelijk voor je zijn bij een grote inname van extreem hete pepers, kunnen juist goed zijn bij minder hete pepers of kleinere hoeveelheden.
In peper zit vitamine A en C, die je bloedvaten versterken. Daarnaast zit peper vol met capsaïcine, een stof dat je bloed makkelijker door je lichaam laat stromen. Die combinatie zorgt voor gezonde hart- en bloedvaten en een stabiele bloeddruk. Chilipeper zou ook helpen tegen slechte cholesterol.
Sambal is een pittige saus. Het is gemaakt van Zuidoost-Aziatische specerijen en gemalen hete pepers.
Sambal badjak
Dit is een van de sambals die ik naast sambal oelek het meest gebruik. Ook gebruik ik sambal badjak vaak om mee te koken. Sambal badjak is een gebakken sambal met een donkere kleur en hij heeft een zoete milde smaak. Het is een sambal waar ook ui in zit.
Ongetwijfeld één van de pittigste sauzen ter wereld. Reaper Squeezins bestaat uit maar liefst 92% 'Carolina Peppers'. Je mond staat gegarandeerd in de fik.
Deze peper, gekweekt door een Amerikaan met de toepasselijke naam Ed Currie, werd in 2013 door het Guiness Book of Records uitgeroepen tot heetste peper ter wereld. Het eten van de Carolina Reaper is niet zonder gevaar.
Carolina Reaper – 2.2 miljoen SHU
Op de Scovilleschaal, die de 'heetheid' van pepers meet, scoort de Carolina Reaper gemiddeld al 1.569.300 eenheden, maar er zijn dus uitschieters die de 2,2 miljoen behaalt hebben en is daarom uitgeroepen tot de heetste peper ter wereld. Het is echt geen pretje om deze peper te eten.