Het plaveiselcelcarcinoom groeit sneller dan het basaalcelcarcinoom. Als er niet behandeld wordt, kan een plaveiselcelcarcinoom uitzaaien. Dat gebeurt meestal via de lymfeklieren in de buurt van de tumor. Het plaveiselcelcarcinoom is daardoor kwaadaardiger dan het basaalcelcarcinoom.
De vooruitzichten bij basaalcelcarcinoom zijn goed. Bijna alle mensen met een basaalcelcarcinoom zijn 5 jaar na de diagnose nog in leven. Basaalcelcarcinoom groeit langzaam en zaait bijna nooit uit. Ook kan de arts het plekje vaak goed weghalen.
Deze huidlaag heet de opperhuid. Als basaalcellen ongecontroleerd gaan delen, kan er een kwaadaardige tumor ontstaan. Zo'n tumor heet basaalcelcarcinoom.
Hoe ziet een basaalcelcarcinoom eruit
Vaak in het gezicht en op het (kale) hoofd. Het ontstaan van een basaalcelcarcinoom is te herkennen aan een glad, glazig bultje met een parelmoerachtige glans. Dit bultje groei heel langzaam en soms zijn daarin bloedvaatjes te zien.
Het basaalcelcarcinoom is een vorm van huidkanker van de opperhuid. Deze vorm van huidkanker groeit zeer langzaam, zaait vrijwel nooit uit en is goed te behandelen. Toch blijft men vaak nog jaren en soms levenslang onder controle bij de dermatoloog (huidspecialist).
Het is wel belangrijk om basaalcelcarcinomen te behandelen, omdat deze tumoren niet vanzelf genezen en langzaam groter worden. In ongeveer 4-10% van de gevallen komt de tumor na de eerste behandeling op dezelfde plek op de huid weer terug.
Het basaalcelcarcinoom groeit meestal zeer traag. Het zaait vrijwel nooit uit en is daarom zelden levensbedreigend.
De vooruitzichten bij basaalcelcarcinoom zijn goed. Bijna alle mensen met een basaalcelcarcinoom zijn 5 jaar na de diagnose nog in leven. Basaalcelcarcinoom groeit langzaam en zaait bijna nooit uit. Ook kan de arts het plekje vaak goed weghalen.
Oorzaken en symptomen basaalcelcarcinoom
Het begint vaak als een glad, glazig knobbeltje waar soms kleine bloedvaatjes in te zien zijn. Het knobbeltje kan ook bruin van kleur zijn. Na verloop van tijd kan dit knobbeltje open gaan en bloeden waarna zich een zweertje vormt.
Als er niet behandeld wordt, kan een plaveiselcelcarcinoom uitzaaien. Dat gebeurt meestal via de lymfeklieren in de buurt van de tumor. Het plaveiselcelcarcinoom is daardoor kwaadaardiger dan het basaalcelcarcinoom. Maar als de behandeling vroegtijdig plaatsvindt, zijn de vooruitzichten eveneens erg gunstig.
Het basaalcelcarcinoom geneest niet vanzelf. Onbehandeld kan het in de loop der jaren in onderliggend weefsel groeien, zoals spieren, bot en zenuwen, en levensbedreigend worden. In zeldzame gevallen (bij minder dan 0,1 procent) kan een basaalcelcarcinoom uitzaaiingen geven.
De plastisch chirurg zal het basaalcelcarcinoom onder plaatselijke verdoving chirurgisch verwijderen (excisie). Hierbij houdt hij rekening met het cosmetische resultaat. Als het niet mogelijk is om het onder plaatselijke verdoving te verwijderen, gebeurt dit onder narcose.
Een basaalcelcarcinoom dat oppervlakkig groeit, dus bovenin de huid, behandelen we soms met een crème. U gebruikt dan een aantal weken imiquimod of 5-fluorouracilcrème. In 5-fluorouracilcrème zitten cytostatica. Dat zijn anti-kankermedicijnen die de kankercellen doden en de groei ervan remmen.
Meestal is er sprake slechts één bolvormige huidkleurige tumor, met in het midden van de tumor ophoping van hoornmateriaal (hoornprop). De tumor kan snel groeien: enkele mm per week.
Het plaveiselcelcarcinoom van de huid is een kwaadaardige vorm van huidkanker. Deze vorm van huidkanker ontstaat in de bovenste huidlaag (opperhuid) en kan soms uitzaaien naar de lymfeklieren en andere organen.
Plaveiselcelcarcinoom ontstaat voornamelijk op plekken die veel blootstaan aan zonlicht, denk daarbij aan het gezicht (oren en onderlip), de nek en de handruggen. Een plaveiselcelcarcinoom is in het begin vaak te herkennen aan een bleekroze ruw knobbeltje. Soms zit er middenin dat knobbeltje een witte schilferige kern.
Oorzaken en symptomen plaveiselcelcarcinoom
De tumor zelf is een langzaam groeiend wratachtig knobbeltje, dat niet jeukt en pijn kan doen. Deze vorm van kanker treedt overwegend op boven de 40 jaar. De meest voorkomende oorzaak is veelvuldige blootstelling aan zonlicht over een lange periode.
Over het algemeen zijn er geen klachten van jeuk of pijn, wel kan het plekje bloeden na geringe beschadiging. Een basaalcelcarcinoom ontstaat vooral op huid die veel aan zonlicht is blootgesteld, zoals in het gezicht.
De term 'in situ' is Latijn voor 'op zijn plek'. De afwijkende cellen zitten op een bepaalde plaats en hebben het omliggende weefsel nog niet aangetast. Ze kunnen ook nog niet doorgroeien in de omgeving of uitzaaien. Een carcinoom in situ wordt daarom anders behandeld dan een kwaadaardige tumor.
Voorstadium van huidkanker
Er bestaan afwijkingen van de huid die nog geen huidkanker zijn, maar dit wel kunnen worden. Dat heet een voorstadium van kanker. Voorstadia van plaveiselcelcarcinoom zijn actinische keratose en de ziekte van Bowen. Bij beide aandoeningen is er sprake van zonlichtbeschadigingen van de huid.
Hoe vaak komt basaalcelcarcinoom voor? Basaalcelcarcinoom komt vaak voor. In 2017 kregen ongeveer 48.000 mensen de diagnose basaalcelcarcinoom.
De kans dat de huidkanker terugkomt op dezelfde plek hangt af van welk soort basaalcelcarcinoom je hebt. Maar ook van hoe groot de plek is en waar op je lichaam het zit. En het hangt af van welke behandeling je hebt gekregen. Je krijgt dan opnieuw een behandeling.
Een operatie is vaak de eerste stap bij de behandeling van een plaveiselcelcarcinoom. We halen we de tumor en de huid daaromheen weg. Dit heet een excisie. In het laboratorium onderzoeken we het stukje dat we hebben weggehaald op kankercellen.
Een erfelijke vorm van basaalcelcarcinoom komt meestal door het Basaal Cel Naevus Syndroom (Gorlin syndroom of Gorlin-Goltz). Dit is een erfelijke ziekte waarbij je meer kans hebt om op jonge leeftijd basaalcelcarcinoom te krijgen. Soms op meer dan 1 plek tegelijk.
De belangrijkste oorzaak van plaveiselcelcarcinoom is uv-straling. Bijvoorbeeld uv-straling van de zon of van de zonnebank. Daarom zit een plaveiselcelcarcinoom vaak op een plek die jarenlang veel zon heeft gehad. Zoals het gezicht, de hals, de onderarmen en de handen.