pesten gebeurt telkens opnieuw tegen dezelfde persoon (stelselmatig), plagen gebeurt af en toe en tussen verschillende personen. bij pesten is er sprake van ongelijkheid (in macht, kracht of sociale status), bij plagen is die ongelijkheid niet of veel minder aanwezig en zijn kinderen ongeveer even sterk.
Pesten is een vorm van agressie waarbij geprobeerd wordt om iemand steeds pijn te doen. Dat kan zowel offline als online. Bij pesten zijn verschillende mensen betrokken: de pester, de gepeste en de omstanders. De pester heeft vaak een sterkere sociale positie dan degene die gepest wordt.
Plagen is op speelse wijze prikkelen van een ander met uitdagende woorden of lijfelijke grapjes, zoals kietelen. Ook dieren kunnen geplaagd worden.
Over waarom een kind gaat pesten is inmiddels veel meer duidelijk. Voor sommige kinderen die pesten is agressie een normale reactie bij een ruzie. Die agressie wordt dan door het slachtoffer ervaren als pesten. Ze kunnen zich vaak slecht inleven in andere kinderen en voelen zich minder verantwoordelijk voor hun daden.
Wie als kind is gepest, kan de gevolgen pesten op latere leeftijd vaak nog voelen. Als een van de gevolgen pesten een trauma is, kan het je leven nog lange tijd kleuren. Een van de gevolgen pesten is een laag zelfbeeld. Je kunt je soms zo waardeloos voelen dat je niet meer wilt leven.
Ze kiezen een zwak slachtoffer en voelen zich machtig. Dit kan ook zijn omdat ze jaloers zijn op de ander, en hen daarom naar beneden halen. Een pester is onzeker.
Doordat ervaringsdeskundigen voorlopers van pesten opmerkten bij kleuters jonger dan 6 jaar, mag er dus niet blindgestaard worden op de ontwikkelingspsychologie die aangeeft dat pesten maar voor zou komen vanaf de leeftijd van 6 jaar.
Signalen pesten herkennen bij je kind
De schoolprestaties van je kind gaan achteruit. Je kind kan zich moeilijker concentreren. Je kind heeft weinig vrienden, gaat niet bij anderen spelen en er komen geen kinderen bij jullie thuis spelen. Je kind wordt weinig uitgenodigd voor feestjes.
Plagen is speels met elkaar omgaan, het is een gezonde vorm van uitdagen. Plagen doe je niet als iemand zich kwetsbaar en zwak voelt, je doet het meestal als iemand net goed in zijn vel zit en zich sterk genoeg voelt om gevat uit de hoek te komen of het gewoon aan zich kan laten voorbijgaan.
Fysiek geweld verdient direct sancties en een straf daarmee mag en kan niet gewacht worden om het te behandelen via een pestprotocol want dit is een misdrijf. Misdrijven zijn bijvoorbeeld diefstal, mishandeling en vernieling.
Negeren heeft een grotere impact op werknemers dan pesten. Werknemers die worden genegeerd, zeggen vaker hun baan op dan gepeste werknemers. Bovendien hebben zij meer problemen met hun gezondheid. Toch denken werknemers dat buitensluiting psychisch minder schadelijk is dan pesten.
Hieronder vallen alle vormen van verbaal pesten (uitschelden, roddelen, beledigende grapjes of bijnamen etc.), en tevens ander gedrag dat leed bij de ander kan berokkenen zoals indirect dwarsbomen, zwartmaken bij anderen, saboteren, uitsluiten, isoleren of op een andere wijze stigmatiseren.
Vormen van pesten
Fysiek pesten, bijvoorbeeld: slaan, schoppen, duwen. Materieel pesten, bijvoorbeeld: materiaal van anderen beschadigen of stelen. Sociaal en relationeel pesten, bijvoorbeeld: uitsluiten, roddels of geruchten verspreiden.
Sociale vaardigheden: Kinderen die minder prosociaal gedrag laten zien, hebben meer kans om gepest te worden. Kinderen die bijvoorbeeld goed kunnen onderhandelen, anderen helpen en steunen, zijn minder vaak het doelwit van pesters.
Ga eerst in gesprek met zowel de gepeste als met de pester(s). Spreek de pester aan op zijn gedrag en tref sancties. Mocht het niet duidelijk zijn wie de gepeste en/of pester(s) zijn ga dan in gesprek met teams en afdelingen. Als de pester een collega-leidinggevende is, spreek deze dan aan op zijn gedrag.
Kinderen die gepest worden geven namelijk meerdere signalen af: Ze worden uitgelachen of op een onvriendelijke manier benaderd. Regelmatig valt het op dat er om het kind wordt gelachen of dat andere kinderen onaardige opmerkingen maken. Ze worden als laatste gekozen bij teamspelletjes.
Pesten kan stoppen of afzwakken als andere kinderen het pestgedrag afkeuren of aan iemand van het schoolteam melden. Dat is niet 'klikken' of roddelen. Toekijken of meelopen heeft net het omgekeerde effect: het kind dat pest voelt zich gesterkt. Wijs je kind op de gevolgen voor het kind dat gepest wordt.
Pesten voorkomen, is dat mogelijk? Nee, je kunt het niet helemaal voorkomen. Wat je wel kunt doen is zorgen dat je kind leert voor zichzelf op te komen, zodat het zelf het pesten de kop in kan drukken. Kinderen die stevig in hun schoenen staan worden niet snel het slachtoffer van pesten.
Leerlingen kunnen ook lichamelijke klachten krijgen door pesten, bijvoorbeeld hoofdpijn, buikpijn, bedplassen of slapeloosheid. Wie gepest is, kan daar jarenlang last van houden. Bovendien is de kans op een depressie op latere leeftijd groter. Het zelfbeeld is vaak laag en relaties verlopen soms moeizaam.
Of je een slachtoffer wordt van pesten, wordt door ongeveer 66 procent bepaald door je genen. Verder spelen allerlei factoren uit de omgeving een rol, zoals de klas waarin je zit. De genetische erfelijkheid komt ook deels door bepaalde eigenschappen die het pestgedrag uitlokken.
Profiel Pester / De dader
Is impulsief, extravert, wil graag populair gevonden worden en denkt dit alleen te bereiken door te pesten. De dader denkt dat pesten hem populair maakt, maar vaak worden daders niet aardig gevonden (Goossens et al., 2000).
Pesten op kantoor. Het gebeurt, en de gevolgen zijn zwaarwegend. Uit ons onderzoek (uitgezet door IPSOS) blijkt echter dat bedrijven te vaak weinig tot geen aandacht aan dit probleem besteden.