Ferritine is een eiwit dat ijzer opslaat in je lichaam. Het zit vooral in je lever en beenmerg, maar ook voor een klein deel in je bloed. De hoeveelheid ferritine in je bloed zegt iets over de hoeveelheid opgeslagen ijzer in je lichaam. Als je ferritinegehalte te laag is, kun je te weinig ijzer in je lichaam hebben.
Wanneer je Hb-waarde te hoog is, is het juist goed om te doneren. Ferritine is een eiwit dat ijzer opslaat in je lichaam. De hoeveelheid ferritine in je bloed zegt iets over de hoeveelheid ijzer in je lichaam. Als je ferritinewaarde te laag is, heb je te weinig ijzer in je lichaam.
Een te laag ferritine in het bloed wijst op een ijzertekort. Dit kan ontstaan door slechte voeding, bloedverlies of te weinig opname in de darmen. Een te hoog ferritine kan gevonden worden bij ziektes, waarbij te veel ijzer in het lichaam aanwezig is.
Vermoeidheid, hartkloppingen, duizeligheid, kortademigheid, bleek zien, zweten, hoofdpijn, rusteloze benen: het zijn allemaal klachten die kunnen horen bij een tekort aan ijzer in het lichaam.
Omdat ijzer deel uitmaakt van bloed kan dit dus. Voor mannen is een ijzerwaarde tussen de 14 en 35 micromol per liter normaal, voor vrouwen is het normaal om tussen de 10 en 25 micromol per liter ijzer in het bloed te hebben.
Vlees(waren), kip, vis en ei
Vanwege het hoge gehalte aan cholesterol, vitamine A en verontreinigingen in orgaanvlees is het beter dit niet vaker dan één maal per 14 dagen te gebruiken.
Alcoholconsumptie van gemiddeld meer dan twee glazen per dag leidt tot een verhoogde waarde van het serum ferritine en de transferrineverzadiging (ferritine > 400 ng/ml bij mannen, > 300 ng/ml bij vrouwen en transferrineverzadiging: OR 3,7, B.I. 1,5-9,5).
Wanneer het ferritinegehalte hoger is dan 300 µg/l en/of de transferrineverzadiging hoger is dan 45 % vindt nader onderzoek plaats naar de oorzaak van deze hoge bloedwaarden.
De meeste patiënten met een chronische aandoening, zoals beenmergziekten, nierziekten, reuma of sommige vormen van kanker hebben bloedarmoede. Sommige ziekten, zoals hemolyse en een vergrote milt, maken rode bloedcellen kapot, waardoor bloedarmoede ontstaat.
Thee en koffie bevatten looizuur, dat ijzer ongeschikt voor opname maakt. Kalk en fosfor uit melkproducten maken maagsap minder zuur. Geef of neem daarom bijvoorbeeld geen bakje vla of yoghurt na een ijzerrijke maaltijd.Hierdoor wordt ijzer niet omgezet naar de actieve vorm die nodig is voor opname.
"Bloedarmoede is een onderschat probleem", stelt dokter Thomas Suttaford in de Britse krant The Times. De oorzaak is meestal een tekort aan ijzer, vaak veroorzaakt door voedingsgewoontes of (ongemerkte) bloedingen. En een tekort aan ijzer, dat kan gevaarlijk zijn, stelt Suttaford.
IJzertekort kan haaruitval veroorzaken. De symptomen zijn: Het haar wordt dunner. Het haar verliest zijn glans.
De meest voorkomende oorzaak van bloedarmoede is een ijzertekort.Hierdoor wordt bloedarmoede in de volksmond ook wel 'een ijzergebrek' genoemd. Je kunt een ijzertekort krijgen door extreem bloedverlies (door verwonding, operatie, bevalling of zware menstruatie) of verkeerde voeding.
Bloedarmoede kan vele verschillende oorzaken hebben. De meest voorkomende vorm van bloedarmoede komt door een tekort aan ijzer. Dit tekort aan ijzer komt vooral voor bij overmatig bloedverlies bij de menstruatie.
Bij bloedarmoede zit er te weinig hemoglobine in het bloed. Het bloed kan dan te weinig zuurstof naar de lichaamscellen brengen. Dit kan klachten geven, zoals moe zijn, duizeligheid, het gevoel hebben dat u flauwvalt of snel kortademig worden. Bloedarmoede komt bij vrouwen het vaakst door heftig ongesteld zijn.
Het lichaam kan het overtollig opgenomen ijzer niet uitscheiden en dit wordt opgeslagen. In eerste instantie wordt het overtollige ijzer opgeslagen in de lever. Wanneer hemochromatose niet wordt behandeld, leidt dit uiteindelijk tot onherstelbare schade aan de lever.
Een verhoogd ferritine kan ook het gevolg zijn van ontstekingen, infecties, leveraandoeningen, maligniteiten, alcoholgebruik, metabool syndroom.
De hoeveelheid ijzer in het lichaam is 3 tot 4 gram. Ongeveer 25% hiervan is opgeslagen in lever, milt en beenmerg. De ijzervoorraad is de belangrijkste factor die bepaalt hoeveel ijzer wordt opgenomen. Als de voorraad afneemt, neemt de opname van ijzer door het lichaam uit de dunne darm toe.
Hoge doses groene thee, of gebruik van groene thee extract (equivalent van 5 liter per dag), kunnen buikpijn, misselijkheid, braken, diarree, winderigheid, slapeloosheid en verwarring geven (6). Groene thee kan de absorptie van ijzer en andere vitamines en mineralen verlagen.
Alcohol en bloedarmoede:
Rode wijn en Guinness-bier zijn iets ijzerrijker dan andere alcoholhoudende dranken. Maar ter vergelijking: vitamine C bevordert de ijzeropname in hogere mate dan alcohol. Er is verhoudingsgewijs meer ijzer te vinden in rood vlees en lever dan in wijn en Guinness-bier.
Belangrijke bronnen voor ijzer zijn vlees en vleeswaren, brood en graanproducten, aardappelen en groente. Mocht dit voor u onvoldoende ijzer opleveren, dan kan de arts een ijzerpreparaat, zoals ferrofumaraat voorschrijven. Het duurt enkele weken tot maanden van totdat een ijzertekort is aangevuld.