De Koning en de ministers vormen samen de regering. Het parlement (de Staten-Generaal) controleert de regering.Ministers leggen in het parlement verantwoording af over hun beleid.
De Tweede en Eerste Kamer samen noemen we de Staten-Generaal of het parlement.
Onder de Staten-Generaal verstaan we de Tweede en Eerste Kamer gezamenlijk. Formeel is er dan ook sprake van de Eerste Kamer der Staten-Generaal en van de Tweede Kamer der Staten-Generaal .
Het parlement is de volksvertegenwoordiging en controleert het kabinet en de regering.In het kabinet zitten de staatssecretarissen, in de regering niet.
De Staten-Generaal bestond uit afgevaardigden van alle zeven provincies en nam besluiten over zaken die de hele Republiek aangingen. Zij moest het over belangrijke beslissingen (zoals oorlog en vrede, het sluiten van bondgenootschappen en belastingen) unaniem eens zijn, maar mocht verder bij meerderheid besluiten.
Regering controleren en wetten maken
Het parlement (ook wel Staten-Generaal) controleert het beleid van de regering (de Koning en de ministers). Ook heeft het parlement een wetgevende functie. Een wet gaat pas in als de Eerste en de Tweede Kamer het wetsvoorstel hebben aangenomen.
Het parlement bestaat uit de Eerste Kamer en de Tweede Kamer. Het parlement controleert de regering en is medewetgever. Een wet kan pas ingaan als de Eerste en de Tweede Kamer het wetsontwerp hebben aangenomen.
De naam is afgeleid van het Franse parler, wat "praten" betekent; een parlement is een gesprek, een discussie, dus een vergadering waar mensen discussiëren over zaken. Een volksvertegenwoordiging heet alleen parlement in een parlementair systeem, haar tegenhanger in een presidentieel systeem wordt congres genoemd.
De oppositie bestond uit Partij voor de Vrijheid (PVV, 17 zetels), Socialistische Partij (SP, 9 zetels), Partij van de Arbeid (PvdA, 9 zetels), Forum voor Democratie (FVD, 8 zetels) GroenLinks (GL, 8 zetels), Partij voor de Dieren (PvdD, 6 zetels) Staatkundig Gereformeerde Partij (SGP, 3 zetels), Volt (3 zetels), DENK ...
De Kamer van Volksvertegenwoordigers is een deel van het federale parlement: De volksvertegenwoordigers worden rechtstreeks verkozen. De kamer bestaat uit 150 volksvertegenwoordigers. De leden worden verkozen om de 5 jaar tenzij vervroegde verkiezingen worden georganiseerd na de val van een regering.
De koning kan dus weigeren een wet te ondertekenen, maar alleen wanneer een minister bereid is hiervoor de politieke verantwoordelijkheid op zich te nemen. Dit komt erop neer dat een koninklijk veto eigenlijk een regeringsveto is.
De Staten-Generaal vertegenwoordigen het hele Nederlandse volk. De Staten-Generaal zijn opgedeeld in de Tweede Kamer en de Eerste Kamer. Samen vormen ze het Nederlandse parlement.
De Eerste Kamer heeft bijvoorbeeld nog nooit gebruik gemaakt van het recht van enquête, en slechts zelden van het recht van interpellatie, het recht om een bewindspersoon direct ter verantwoording te roepen in de Kamer. Ook stelt de Eerste Kamer minder schriftelijke vragen dan de Tweede Kamer.
De Tweede Kamer der Staten-Generaal, kortweg de Tweede Kamer, vormt samen met de Eerste Kamer de Nederlandse Staten-Generaal, de landelijke volksvertegenwoordiging voor Nederland.
Partij voor de Vrijheid (PVV)
Bij de Tweede Kamerverkiezingen van 22 november 2023 is de PVV met 37 (+20) zetels de grootste partij geworden. GroenLinks/PvdA is met 25 zetels (+8 t.o.v. GroenLinks en de PvdA samen in 2021) de tweede partij, op de voet gevolgd door de VVD met 24 (-10) zetels.
Wilders is fractievoorzitter in de Tweede Kamer, partijleider én partijvoorzitter. Tevens is hij tot op heden het enige lid van de PVV.
Het begrip parlement gebruiken we in twee betekenissen. We verstaan er 'de volksvertegenwoordiging' onder, waarbij dan in het algemeen de Tweede Kamer wordt bedoeld. Het is echter tevens een verzamelbegrip voor Tweede en Eerste Kamer . Een (formeler) synoniem daarvan is 'Staten-Generaal '.
Nederland heeft geen scheiding der machten in klassieke zin. Volgens de grondwet delen de Staten-Generaal en de regering (koning en ministerraad) samen de wetgevende macht. Daarnaast moet bij wetgeving advies gevraagd worden aan de Raad van State. De uitvoerende macht ligt bij de regering.
Landelijke partijen
Zestien politieke partijen zijn vertegenwoordigd in de Tweede Kamer, zestien in de Eerste Kamer en elf in het Europees Parlement.
De Nederlandse bevolking kiest rechtstreeks de 150 leden van de Tweede Kamer.
De Eerste Kamer is medewetgever en controleur van de regering. Ieder wetsvoorstel dat aangenomen is door de Tweede Kamer, moet ook door de Eerste Kamer worden aangenomen voordat het een wet kan worden. De Eerste Kamer let er met name op of wetsvoorstellen juridisch kloppen, goed uit te voeren en te handhaven zijn.