Er is geen verschil. Beide benamingen duiden op hetzelfde: een bijproduct van (hoeve)boter. Is karnemelk lactosevrij?
Oorspronkelijk was karnemelk (of botermelk) een bijproduct van de bereiding van boter. Tegenwoordig wordt karnemelk gemaakt door de melkzuurbacteriën Lactococcus lactis diacetylaris aan gepasteuriseerde magere melk toe te voegen.
Melkzuurbacteriën maken het verschil
Karnemelk is namelijk een bewerkte versie van normale melk. In de drank zitten levende melkzuurbacteriën, deze bacteriën produceren een zuur, die voor de kenmerkende smaak van karnemelk zorgt. Maar de bacteriën veranderen niet alleen de smaak.
Karnemelk bevat iets minder vet dan gewone melk (afgezien van de magere soorten) en dat is voor de meeste weldoorvoede mensen gezonder. Bovendien heeft karnemelk een enigszins zuiverende werking , wat natuurlijk ook nooit verkeerd is.
Boter werd vroeger gemaakt in een karnton. Door het rondslingeren van de melk ontstaat er boter en het restproduct is de karnemelk. Vandaar dus de naam. Ook de engelse benaming 'buttermilk' is dus heel logisch.
Is karnemelk gezond bij afvallen? Karnemelk kan zeker gedronken worden tijdens het afvallen. Het bevat veel eiwitten en niet veel calorieën. Een glas karnemelk van 250ml bevat slechts 75 calorieën, maar wel 7,5 gram eiwit.
Goed voor de darmen
Bijvoorbeeld voor onze darmen. De melkzuurbacteriën die erin zitten zijn namelijk goed voor onze darmgezondheid. Ze worden langzaam opgenomen in de darmen en helpen ons voedsel te verteren. Heeft u zwaar getafeld of last van een opgeblazen gevoel, ook dan kan een glas karnemelk helpen.
Goed voor cholesterol- en vetgehalte en de bloeddruk
Zowel de traditioneel gekarnde boerenkarnemelk als de moderne karnemelk zijn gezonde, magere zuiveldranken en passen daarom in een gezond voedingspatroon.
Biologisch-dynamische karnemelk
Het ontstaat doordat de geconcentreerde melk geklopt (gekarnd) wordt, vandaar de naam karnemelk. Biologisch-dynamische karnemelk is de gezondste soort, omdat er geen suiker wordt toegevoegd in het proces.
Sterker nog: producten als magere melk, halfvolle melk en karnemelk passen in een gezond voedingspatroon. Het eten en/of van melkproducten (zuivel) als yoghurt hangt samen met een lager risico op diabetes type 2 en darmkanker.
Door het schudden of mixen slaan de vetbolletjes in de room kapot en gaan ze samenklonteren. Na een paar minuten schudden of mixen scheidt de karnemelk zich af en zal je zien dat er een grote klomp boter in de karnemelk drijft.
Karnemelk bevat melkzuurbacteriën die een positieve werking hebben op de zuurgraad in je darmen. En dit heeft weer een goede werking op je weerstand. Calcium, wat ook in onze halfvolle en volle melk zit, is goed voor de opbouw en het onderhoud van de botten en het gebit.
Den Eelder boerenkarnemelk is al verschillende keren uitgeroepen tot de lekkerste karnemelk van Nederland. Wat hem zo bijzonder maakt? Dit komt doordat we de karnemelk nog op traditionele wijze karnen. Hierdoor is hij mooi vol en smaakt hij nog zoals vroeger, romig met een licht zuurtje.
Door de melkzuurbacteriën, wordt de lactose (melksuiker) in de melk omgezet in melkzuur. De melk wordt iets dikker en krijgt een fris-zure smaak: karnemelk. Karnemelk bevat ongeveer 1 gram per 100 gram minder lactose dan melk.
Echte karnemelk wordt gekenmerkt door een volle, aromatische smaak. Toch kan er bij de bereiding veel mis gaan. De aromatische smaak van karnemelk wordt bepaald door aromastoffen zoals diacetyl, koolzuurgas en een klein beetje aceetaldehyde. Deze stoffen worden door melkzuurbacteriën gevormd nadat melk is aangezuurd.
Anders dan gewone melk schift karnemelk gegarandeerd bij verhitting. Vrijwel alle klassieke recepten gebruiken daarom bloem of gort als bindmiddel, wat heeft geleid tot klassieke maar ook beruchte toetjes als karnemelkse bloempap en gortepap.
Melk geeft weliswaar verlichting van de pijn, maar veroorzaakt ook een verhoogde aanmaak van maagzuur. Een voeding die hoofdzakelijk bestaat uit melkproducten is dus geen oplossing, maar het is ook niet verstandig alle melkproducten te vermijden.
Goed voor je huid
Zo zou melkzuur uit karnemelk en andere gefermenteerde zuivelproducten kunnen helpen bij hyperpigmentatie, vlekjes en een verbrande huid. Verder zou het mogelijk een verzachtende en kalmerende werking hebben, waardoor het zou helpen bij eczeem en acne.
Ayran is yoghurt op basis van gegiste geitemelk, aangelengd met water en aangevuld met wat zout. Het smaakt in de verte als karnemelk. Het wordt ook veel gedronken in alle Turkstalige landen, het Midden-Oosten en Bulgarije. De meeste ayran wordt verkocht in plastic bekertjes.
Kefir wordt na de fermentatie doorgeroerd en blijft dus een voller product, ca. 4% vet. Het is wat dikker dan karnemelk maar wel goed drinkbaar. Wel bevat kefir in vergelijking met karnemelk wat meer verschillende soorten melkzuurbacteriën en ook wat gisten waardoor het een lichte tinteling heeft.
Zelfgemaakte karnemelk is probiotisch.
De gezondheidsvoordelen van zelf karnemelk maken zitten hem in het feit dat er in de fabriek alleen melkzuurbacteriën gebruikt worden die de melk verzuren. Onze culturen verzuren de melk niet alleen, ze zijn ook nog eens probiotisch.
Griekse yoghurt bevat een scala aan gezonde ingrediënten. Deze qua structuur stevige yoghurt is rijk aan vitamine A, B2, B12, de mineralen kalium, calcium, magnesium en fosfaat en eiwitten.
Zure melkproducten zoals karnemelk en yoghurt verdragen mensen met diarree vaak beter dan zoete melkproducten. Dit komt omdat de lactose (ook wel melksuiker) deels al is afgebroken in zure producten. Lactose kan een veroorzaker zijn van diarree.