Voor lucht bij kamertemperatuur (20 °C) is de geluidssnelheid zo'n 343 meter per seconde, ofwel 1234,8 kilometer per uur. Bij droge lucht (met relatief weinig waterdamp) met een temperatuur van 0 °C is dat ongeveer 331 meter per seconde, gelijk aan 1194 kilometer per uur.
Een donderslag komt steeds na de bliksem. Dat komt enerzijds omdat de donder pas ontstaat na de bliksem en anderzijds omdat de bliksem zich ook veel sneller voortbeweegt dan de donder. Een bliksemflits plant zich zeer snel voort met de snelheid van het licht. Deze bedraagt zo'n 300 000 kilometer per seconde.
Tel het aantal seconden tussen bliksemflits en donder. Zo weet je hoe ver het onweer bij je vandaan is: 1 seconde komt overeen met een afstand van ongeveer 300 meter. Tel je minder dan 10 seconden, dan is het onweer gevaarlijk dichtbij.
De geluidssnelheid in water is ongeveer 1500 m/s, veel hoger dan in lucht. Het is mogelijk om veranderingen van de temperatuur van de oceaan te meten door te meten hoe de geluidssnelheid over grote afstanden verandert.
Mach is een getal waarmee de verhouding wordt aangegeven tussen de snelheid van een voorwerp in bijvoorbeeld de lucht en de snelheid van het geluid in de lucht. Mach 1 is de snelheid die precies gelijk is aan de lokale geluidssnelheid.
Het gevolg is een geluidssnelheid van 36 kilometer per seconde, ofwel 129.600 kilometer per uur. Dat schrijven wetenschappers in het blad Science Advances. Op aarde kan het geluid maximaal ongeveer de helft van die topsnelheid bereiken, zo'n 64.800 kilometer per uur.
Trek de stekkers uit de stopcontacten en ontkoppel de kabel van radio en televisie. Sta niet te dicht bij de schouw. Beter ook geen bad of douche nemen en kranen, en radiatoren en wasmachines niet aanraken. En zorg vooral voor een backup van al je computergegevens!
Douchen en afwassen
Doordat stroom bij blikseminslag ook via leidingen binnen kan komen én water stroom kan geleiden, is het beter om ook alles waar water uit komt, te mijden. Een douche nemen, je handen wassen of de afwas doen, kun je dus beter uitstellen tot de bui over is.
Omgekeerd wordt soms enkel de bliksem gezien. Een bliksemschicht heeft gemiddeld een hoogte van 15km, zodat deze, afhankelijk van de bewolking, van op grote afstand zichtbaar kan zijn. Wanneer het geluid dan niet zo ver draagt, door bijvoorbeeld tegenwind, zal men geen donder horen.
Blijven hangen
Terwijl de ene onweersbui steeds minder goed te zien is, komt de volgende onweersbui weer aan. Deze wolk heeft dezelfde indeling als de vorige. Daarom lijkt het alsof een onweersbui blijft hangen. Omdat een rivier vaak heel groot is en erg opvalt, geven mensen de rivier de 'schuld'.
Is het water breed genoeg, dan sterft zo'n bui boven het relatief koude water uit. In dergelijke omstandigheden kunnen zich langs de rand van het water (boven het warmere land) weer nieuwe buien ontwikkelen. Het lijkt dan alsof de bui ineens de bocht omgaat en een rivier of meer niet wil oversteken.
Joseph Dwyer, Ningyu Liu en Hamid Rassoul denken dat onweerswolken in staat zijn om behalve 'normale' bliksem ook 'donkere bliksem' te produceren, die weinig licht bevatten, maar des te meer gammastraling. Bij die donkere bliksems komen elektronen en hun antimaterie-partner positronen aan te pas.
De trilling van de lucht is het geluid. De snelheid van licht en geluid zijn niet even groot. De lichtsnelheid is ongeveer 300.000.000 meter per seconde (of 1.000.000.000 km per uur). De geluidssnelheid is ongeveer 330 meter per seconde (of 1.200 km per uur).
Dit kan lucht of water zijn, maar bijvoorbeeld ook een muur of een deur van hout. In een vaste stof plant geluid zich sneller voort dan in een vloeistof en in lucht nog minder snel. In een vacuüm kan geluid zich helemaal niet voortplanten.
Haal dus altijd gelijk de stekkers van alle elektrische apparatuur uit het stopcontact als het onweert. Zelfs de oplader van uw mobiele telefoon. Blikseminslag kan er namelijk voor zorgen dat alle stoppen doorslaan en dat de apparaten onherstelbare schade oplopen.
Houd ramen en deuren gesloten, bliksem wordt aangetrokken door tocht. Blijf uit de buurt van koperen leidingen en elektrische kabels. Haal alle stekkers uit het stopcontact (dus niet bellen met een telefoon die in het stopcontact zit). Ga niet douchen of in bad, vermijd bij voorkeur contact met stromend water.
Een blikseminslag kan wel degelijk kleine beschadigingen aan het vliegtuig veroorzaken. Bovendien komt onweer vaak gepaard met andere weerstypen zoals harde wind en hagel. Daarom vliegen piloten bij voorkeur niet door een onweersbui heen.
Je vermijdt best alle contact met stromend water. Dus: niet douchen, geen bad nemen, je handen niet wassen en de afwas of handwas moeten ook maar even wachten. Water is een uitstekende geleider voor stroom, vandaar.
"Voorafgaand aan onweer kan er sprake zijn van warm, drukkend en vochtig weer. Dan kunnen bacteriën zich snel vermeerderen", legt Van der Heijden uit. "Dan wordt soep of welk ander gerecht zuur. Het is heel belangrijk om dingen snel af te koelen als je kookt en niet te lang bij warm weer te laten staan.
Natuurlijk wil de schade van een blikseminslag zien te voorkomen zodat je niet met een kapotte tv zit, of je alle bestanden op je computer kwijt bent. Trek daarom tijdens onweer de stekkers uit het stopcontact. Met overspanningsbeveiliging voor stekkers en kabels beveilig je elektrische apparaten tegen overspanning.