Wat is het probleem? Plastic maakt niet alleen een vuilnisbelt van de kusten, maar schaadt ook de levensomgeving van zeedieren. Dieren raken verstrikt in grotere stukken plastic, en verwarren kleinere stukjes voor voedsel. Het inslikken van plastic deeltjes kan de vertering van voeding verhinderen.
Meer dan 100 miljoen dieren sterven jaarlijks door Plastic
Microplastics worden door vrijwel alle zeedieren geconsumeerd, zelfs door plankton. Roofdieren zoals haaien en ijsberen krijgen gif binnen via de prooidieren die ze eten. Verschillende zeedieren worden regelmatig gevonden met magen vol met plastic.
De Plastic Soep wordt veroorzaakt doordat de mens veel plastic produceert dat als afval in het milieu terecht komt. Wat veel mensen niet weten is dat het afval in zee voor 80% vanaf het land afkomstig is [1]. Via verschillende omwegen zoals de wind, riolen, grachten of rivieren komt afval uiteindelijk in zee terecht.
De plastic soep is gevaarlijk voor al het leven in zee. Dieren eten plastic op of raken erin verstrikt. Dit resulteert in verwondingen of zelfs de dood. Jaarlijks gaan een miljoen zeevogels, 100.000 zeezoogdieren, zeeschildpadden en een ontelbaar aantal vissen dood door plastic afval [1].
Bij de productie van plastic komen schadelijke chemicaliën in de lucht terecht, waaronder CO2. Dit leidt tot opwarming van de aarde en is slecht voor de gezondheid. Ook het verbranden van plastic brengt schadelijke stoffen in de atmosfeer.
Plasticproductie nam een grote vlucht sinds 1950. Om die reden is er sprake van accumulatie of opeenhoping van plastic; er komt namelijk steeds meer in het milieu terecht. Ook accumuleert plastic op bepaalde plekken door regen, wind of zeestromingen of eenvoudigweg op plaatsen waar plastic afval gestort wordt.
Plastic is wel altijd een kunststof. Er zijn drie soorten kunststof: thermoplasten, thermoharders en elastomeren.
We weten al dat de chemicaliën die aan plastic worden toegevoegd enigszins tot zeer schadelijk zijn voor ons lichaam. Er lijkt een verband te bestaan met vruchtbaarheidsproblemen, stoornissen in taalontwikkeling, kanker, obesitas en ADHD. Maar onomstotelijk bewezen is het nog niet.
In 1997 werd voor 267 diersoorten vastgesteld dat ze of plastic binnenkrijgen of erin verstrikt kunnen raken. In 2015 was dat aantal gestegen tot 557 en in 2020 jaar kwamen Nederlandse onderzoekers uit op 914 mariene soorten.
De plasticvervuiling van de oceanen is gekend als de plastic soep, een immens en mondiaal probleem. Inderdaad, immens groot, zelfs zo groot dat er geen exacte cijfers bekend zijn. Momenteel wordt er geschat dat er ca. 100 tot 150 miljoen ton plastic afval in onze oceanen en zeeën ronddrijft.
Plastic frisdrankflesje: 5 -10 jaar. Plastic zak: 10 - 20 jaar. Kauwgom: 20 - 25 jaar. Aluminium blikje: tot 1 miljoen jaar.
De Middellandse Zee blijft een van de meest vervuilde zeeën ter wereld. Er drijft vier keer meer zwerfafval in rond dan in de Noordzee, blijkt uit een net gepubliceerde studie van het gezaghebbende Franse zeeonderzoeksinstituut Ifremer.
In 1907 maakt de Belgisch-Amerikaanse Leo Baekeland het eerste volledig synthetische plastic uit aardolie. Hij vernoemt het naar zichzelf: bakeliet. De nieuwe stof geleidt geen stroom en kan goed tegen hitte.
In de natuur of in zee valt het langzaam uit elkaar in steeds kleinere stukjes, maar het blijft plastic. Dieren kunnen plastic niet verteren, als ze het opeten kunnen ze er dood van gaan. Plastic kan op allerlei manieren in zee belanden. Bijvoorbeeld doordat we afval laten slingeren of op straat gooien.
Nieuwe WWF-studie over plastic
Het resultaat: gemiddeld eet een mens ongeveer 2000 microplastic deeltjes per week. Dat is ongeveer 5 gram, zoveel weegt een bankaart! De producten waar de meeste microplastics in zitten zijn: water, bier, schaaldieren zoals scampi's en garnalen en zout.
Brandend plastic laat giftige gassen en stoffen vrij, waaronder kankerverwekkende. Plastics zijn namelijk altijd chemisch bewerkt, bijvoorbeeld met vlamvertragers. Branden zijn hierdoor veel toxischer dan vroeger. Kanker is een gevreesde beroepsziekte onder brandweermannen.
De lijst is onwaarschijnlijk lang: verzorgingsproducten waarin microplastics zitten. Ze doen het allemaal: Nivea, Colgate, L'Oreal, Garnier, Gillette, Clearasil, Johnson & Johnson, Ikea, Biotherm, Albert Heijn en de Aldi.
Plastics zijn onmisbaar in de huidige samenleving. Plastic producten zijn veelal duurzaam in hun gebruik; ze zijn efficiënt en doelmatig, licht van gewicht en hebben vaak een lange levensduur. De voordelen van plastics komen vooral tot uiting in de gebruiksfase.
De meeste plastics zijn in theorie recyclebaar. Ze kunnen na gebruik worden gesmolten en daarna gevormd tot een nieuw (en dus gerecycled) product. Sommige plastics kunnen, nadat ze eenmaal een bepaalde vorm hebben gekregen, niet opnieuw worden gesmolten en zijn dus niet recyclebaar.
PET (PETE) is de afkorting voor polyethyleen tereftalaat. PET is een giftige stof in plastic. Het erge is: dit product heeft u waarschijnlijk dagelijks in uw handen. Het materiaal wordt namelijk gebruikt voor het maken van water- en frisdrankflessen.
Een appelkroos verdwijnt dan wel in twee maanden, maar dat geldt bijvoorbeeld niet voor een plastic waterflesje. Dat kan er wel 450 jaar over doen om afgebroken te worden. Veel plastic verdwijnt zelfs nooit, maar blijft in hele kleine deeltjes, microplastics genoemd, in de oceaan drijven.
- Great Pacific Garbage Patch: De grootste afvalhoop ter wereld. Ligt in de Grote Oceaan tussen de Amerikaanse westkust en Hawaï. Bestaat uit naar schatting 80 miljoen kilo afval, verspreid over een gebied dat drie keer zo groot is als Frankrijk.
Alle flesjes en andere stukken plastic die in de zee belanden, vallen na verloop van tijd uit elkaar. Die kleine stukjes plastic worden opgegeten door allerlei zeedieren. Supergevaarlijk, dus het is belangrijk om de zee en het strand schoon te houden!
Onze Noordzee behoort tot de schoonste en veiligste zeeën ter wereld.