Vanuit een gezondheid perspectief is olie een stuk gezonder dan boter om mee te bakken. Olie bevat veel minder verzadigde vetten dan boter. Ook met die reden in ons achterhoofd is het altijd beter om voornamelijk te werken met olie in plaats van boter.
"Olijfolie is vetter dan boter. Aan boter is nog water toegevoegd: zo'n 18 procent. Hierdoor zitten er meer calorieën in olijfolie." Maar de boter bevat natuurlijk juist wel verzadigd vet, voegt het Voedingscentrum toe.
Om gezond te bakken kun je dus het beste vloeibaar vet gebruiken. Je kunt hierbij denken aan verschillende soorten oliën, maar bijvoorbeeld ook aan vloeibare margarine of een vloeibaar bak- en braadproduct. Er zijn verschillende typen olie verkrijgbaar in de supermarkt, zoals olijfolie, zonnebloemolie en arachideolie.
Samengevat is dit de conclusie. Als je een olie of vet niet verhit, dan zijn olijf-, koolzaad-, soja-, arachide-, zonnebloem-, maïsolie en andere plantaardige oliën de betere keuzes. Dat is omdat ze vooral onverzadigde vetten bevatten en zo helpen de verzadigd vet consumptie te beperken.
Minder verzadigd vet met halvarine en margarine
Het vervangen van verzadigd vet door onverzadigd vet kan je risico op hart- en vaatziekten verlagen. Wij adviseren daarom halvarine of margarine uit een kuipje of fles te gebruiken.
Eet je gemiddeld 2000 kcal per dag, is dit berekend op zo'n 22 gram verzadigd vet per dag, voor mannen ligt dt per 2500 kcal neer op zo'n 28 gram verzadigd vet per dag. Dir zou voor een vrouw neerkomen op zo'n 20 gram roomboter per dag.
Verzadigde vetten verhogen het slechte LDL-cholesterol gehalte in het bloed. Te veel LDL-cholesterol in het bloed vergroot het risico op hart- en vaatziekten. Door de aanwezigheid van relatief veel verzadigde vetten, wordt aangeraden de consumptie van roomboter te beperken.
Deze aldehyden kunnen het DNA beschadigen en daarmee ziektes in de hand werken. Volgens onderzoekers kan geoxideerde zonnebloemolie op de lange termijn leiden tot neurodegeneratieve ziekten. Geraffineerde zonnebloemolie bevat naast omega 6 geen micronutriënten, waardoor het lege calorieën zijn.
Het maakt de olie nog langer houdbaar en extra bestand tegen verhitting. Een groot nadeel van dit gedeeltelijke hardingsproces is dat het transvetten produceert. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat deze soort vetten erg ongezond zijn en het risico op hartaandoeningen kunnen verhogen (1).
"We noemen een olie gezond als die rijk is aan onverzadigde vetzuren. Oliesoorten met veel verzadigde vetten sorteren we in de categorie 'ongezond", legt hij uit. Hij raadt aan om vooral olijfolie, koolzaadolie en sojaboonolie te gebruiken.
Vloeibare margarine is van nature vloeibaar door al z'n plantaardige oliën. Becel bevat bovendien Omega's 3 en 6 die bijdragen aan het behoud van een gezond cholesterolgehalte in het bloed en daarmee bijdragen aan de gezondheid van het hart.
Of die palmolie zorgt voor harde boter, weten de fabrikanten, aldus de boer. Maar ja, die houden hun geheimen geheim. Dus reist Ersin Kiris naar een expert op het gebied van diervoeding, Jan Speerstra. Die geeft 'dieetadvies' en ja, met dat palmvet is de fabrikant blij omdat die er goede boter van kan maken.
Roomboter is doorgaans vetter dan margarine, maar nauwelijks calorierijker. Voor afvallen hoeft het elkaar dus weinig uit te maken. Je moet dan ook margarine blijven smeren als je je prettig voelt bij chemische bestanddelen. Als je liever natuurlijke ingrediënten in je lijf stopt, kun je beter boter eten.
"Roomboter bestaat uit verzadigd vet, wat minder goed voor je is omdat het je cholesterolgehalte verhoogt. Margarine en halvarine bestaan uit goede, onverzadigde vetten en er is vitamine A en D aan toegevoegd."
Olijfolie versus boter
Olijfolie is niet beter voor de lijn dan boter, maar wel beter voor de gezondheid. Oliën hebben namelijk als voordeel dat ze veel onverzadigde vetzuren bevatten. Die zijn goed voor je cholesterol: ze houden het slechte LDL-cholesterol laag en helpen zo hart- en vaatziekten voorkomen.
Vanuit een gezondheid perspectief is olie een stuk gezonder dan boter om mee te bakken. Olie bevat veel minder verzadigde vetten dan boter. Ook met die reden in ons achterhoofd is het altijd beter om voornamelijk te werken met olie in plaats van boter.
Zonnebloemolie bevat duidelijk meer vitamine E dan olijfolie, wat de cellen, celwand, bloedbaan en weefsels beschermt. Ook bevat zonnebloemolie meer vitamine K, wat nodig is voor een goede bloedstolling. Olijfolie bevat dan weer meer omega 3-vetzuren, die beschermen tegen hart- en vaatziekten.
Het beste om in te bakken of te frituren is olie of zachte of vloeibare margarine uit een fles. Behalve vloeibaar frituurvet is gewone plantaardige olie, zoals zonnebloemolie en olijfolie, ook geschikt om in te frituren.
Omdat ossenwit een volledig natuurlijk product is dat niet chemisch is gezuiverd en zonder kustmatige toevoegingen, is het goed door je lichaam te verwerken. Ossewit is daarom een gezond vet om te gebruiken.
Door de oorlog raken voorraden op. Supermarkten gaan ertoe over om de verkoop van het aantal flessen zonnebloemolie per klant te beperken. In sommige supers is er nu al geen aanbod meer, meldt brancheorganisatie Centraal bureau Levensmiddelenhandel (CBL).
Alternatieven voor bakken
Een veelgenoemde vervanger voor zonnebloemolie is arachideolie. Deze olie wordt uit pinda's gewonnen en smaakt daar ook een beetje naar. Verder zijn raapzaadolie, koolzaadolie, olijfolie (absoluut geen extra vierge) en maisolie goede alternatieven.
Olie heeft voor de meeste gezonde mensen geen gunstige invloed op het immuunsysteem. 6 Veel olieën hebben een laag rookpunt, waardoor er kankerverwekkende stoffen kunnen ontstaan. Geoxideerde olie is ook niet gezond voor je hart- en bloedvaten. Bakken in plantaardige olie is daarom af te raden.
Roomboter bevat zowel vitamine A, D en E, maar ook veel verzadigd vet en vormt daarom geen verstandige basis binnen een gezond voedingspatroon. Verzadigd vet wordt namelijk binnen onderzoeken in verband gebracht met een verhoogd risico op hart- en vaatziektes. Vandaar dat het ook wel wordt gezien als het ongezonde vet.
De mix van plantaardige oliën in Becel bevat van nature de goede meervoudig onverzadigde vetten, Omega 3 en Omega 6. Omega 3 en 6 dragen bij tot de instandhouding van een normaal cholesterolgehalte in het bloed, en daarmee zijn ze goed voor het hart.
In een gezonde dagelijkse voeding passen oliën en vetten. Er zijn gezondere opties dan Lurpak Roomboter Ongezouten 200 g. Lurpak Roomboter Ongezouten 200 g kun je wel als extraatje eten. Het advies is om dat niet meer dan drie keer per week te doen.