Is het gezond? Zuivelspread bevat minder verzadigde vetten dan roomkaas en minder zout dan smeerkaas en andere kaassoorten. Als je je boterhammen graag belegt met een smeerbaar zuivelproduct, dan is zuivelspread dus een relatief gezonde keuze.
Maar welk zoet beleg is dan het gezondst? Voorbeelden van gezond zoet broodbeleg zijn producten die in de Schijf van Vijf staan, zoals appelstroop, perenstroop, halvajam of jam. Tevens is fruit ook een gezond broodbeleg, denk hierbij aan plakjes aardbei, appel of banaan.
Halvarine of margarine uit een kuipje. Hartig mager beleg, zoals 20+ en 30+ kaas, ei, hüttenkäse en light zuivelspread. Notenpasta (lees hier het recept voor zelfgemaakte notenspread) en pindakaas met 100% pinda's of noten. Hummus zonder zout.
Hummus met gegrilde aubergine, paprika of courgette. Pindakaas met sambal. Avocado met een gekookt eitje. Kaas met appelstroop of mosterd.
De compacte structuur en ietwat zoete smaak van roggebrood past hemels goed bij blauwe kazen en kazen uit de Auvergne. Extra voordeel: roggebrood blijft langer vers. Rozijnenbrood – of ander brood met gedroogd fruit – is een ideale match voor kazen met een uitgesproken smaak zoals Époisses, Morbier en Reblochon.
Verder is het belangrijk dat je kiest voor mager beleg, niet te dik belegt en voldoende water drinkt. Dit kan per dag al veel calorieën schelen! Neem bijvoorbeeld magere platte kaas, gebakken rosbief of kip- of kalkoenham.
Kies bij voorkeur de broodsoorten met veel vezels, deze geven je een prettig, verzadigd gevoel en zijn goed voor je stoelgang. Volkorenbrood bevat veel vezels. Dat kan een fijn of grof volkorenbrood zijn, maar ook meergranenbrood, spelt- of desembrood is er in een volkorenvariant.
Brood eet je niet zonder beleg, en ook beleg levert calorieën. Het is dan ook verstandig om hierop te letten en niet te dik te beleggen. In onderstaande tabel kun je zien hoeveel calorieën welk broodbeleg levert bij een gemiddelde portie voor één boterham.
Kies bij voorkeur mager beleg zoals rosbief, varkensgebraad, kipfilet, gebraden kalkoen, ham of (magere) kaas, of vis (ook uit blik). Er bestaan ook diverse bereidingen op basis van sesam, spliterwten, groententapenades enz. die uitstekend samen gaan met brood. Vermijd beleg op basis van mayonaise, salami of pastei.
Filet americain staat niet in de Schijf van Vijf; eet het dus niet te vaak. Kant-en-klare filet americain bestaat uit fijngemalen rauw vlees met een saus erdoor. Vooral in deze saus zitten vaak toevoegingen die niet gezond zijn, zoals zout of suiker. Filet americain kan soms veel verzadigd vet bevatten.
Rookvlees, rosbief, kipfilet en kalkoenfilet zijn goede voorbeelden van magere vleeswaren. Tip: bepaalde soorten rauwe ham bevatten geen toevoegingen of hulpstoffen en behoren daarmee tot de ideale vorm van gezond broodbeleg!
Pindakaas steekt met kop en schouders boven jam uit, als het gaat om het leveren van energie. 100 gram pindakaas levert 675 kcal, jam bevat 246 kcal. In jam is de energie voornamelijk afkomstig uit koolhydraten. Niet gek, want vaak is één van de eerste ingrediënten op een potje jam suiker.
Gemiddeld eten we namelijk zo'n 134 gram brood per dag. Dat staat gelijk aan 3,5 tot 4 sneetjes. Maar als je kijkt naar onderstaande tabel van het Voedingscentrum ligt dat toch echt op de ondergrens van het advies. Volwassen mannen hebben namelijk zo'n 6 tot 8 sneetjes brood per dag nodig en vrouwen zo'n 4 tot 5.
Als mensen geen brood eten, of biologisch brood of thuisgebakken brood zonder bakkerszout eten, kan dat leiden tot een jodiumtekort. Hierdoor kan krop weer de kop opsteken. Krop zorgt ervoor dat je schildklier trager gaat werken en opzwelt.
Volkorenbrood is de meest gezonde keuze omdat het de meeste vezels en andere gunstige voedingsstoffen bevat. Brood wordt gemaakt van graan, meestal tarwe. Bij het maken van witbrood wordt alleen de kern van de graankorrel gebruikt. Voor volkorenmeel wordt de hele graankorrel vermalen.
Het zijn niet enkel calorieën die tellen
Het lijkt eenvoudig: een cracker bevat gemiddeld 30 à 40 calorieën, een boterham 80. Leve de cracker voor een slanke lijn! Helaas zit het toch niet helemaal zo in elkaar. Want voor die ene boterham, eet je al sneller 2 crackers.
Magere vleeswaren (18-23 kcal)
De top 10 magere vleeswaren luidt als volgt (kcal per plakje): kalkoenfilet (15 kcal), runderrookvlees (15 kcal), fricandeau (18 kcal), kipfilet (19 kcal), beenham (19 kcal), runderlever (20 kcal), casselerrib (20 kcal), schouderham (20 kcal), achterham (20 kcal), rosbief (23 kcal).
Smeerkaas bevat, net zoals gewone kaas, relatief veel (verzadigd) vet. Dat is dus niet zo gezond. Omdat smeerkaas meer water bevat dan gewone kaas, bevat hij echter minder vet (en eiwit) per honderd gram in vergelijking met gewone kaas. Bovendien bestaan er ook vet-arme soorten die nog minder vet bevatten.
Eiwit: In kaas zit meer eiwit (22.7 gram) dan in ham (18 gram), al is het verschil niet heel groot. Koolhydraten: Ham is goed voor 2.1 gram koolhydraten. In jonge kaas zitten helemaal geen koolhydraten! Vet: Dit is waarschijnlijk geen verrassing; kaas bevat ongeveer 30 gram vet.
Dit product valt in de schijf van vijf en draagt bij aan een gezonde dagelijkse voeding. In een gezonde dagelijkse voeding passen kazen, zoals Original Philadelphia, frisse en romige smaak.
Het eten van ongezouten noten en pinda's verlaagt het LDL-cholesterol, dat slecht is voor de bloedvaten, en verkleint de kans op hart- en vaatziekten.” Andere tips voor verantwoord beleg die het Voedingscentrum meegeeft: Zuivelspread is kant-en-klaar beleg dat ook in de Schijf van Vijf staat.
Is kokosbrood gezond of niet? Hoewel kokosbrood rijk is aan vezels, bevat het ook veel suiker en verzadigd vet. Het is dus net als choco eerder bedoeld als een toetje bij je ontbijt of middagmaal. Opteer dus eerst maar voor gezonder beleg, waarna je de maaltijd kan afsluiten met kokosbrood.