Je kunt eigenlijk niet van één product zeggen of het gezond is of ongezond. Het hangt er namelijk altijd van af hoeveel of hoe vaak je het eet. We kunnen wel zeggen dat een product past in een gezonde voeding; dus of iets in de Schijf van Vijf staat of niet.
Onder ongezonde voeding verstaan we ongezonde voedingsmiddelen eten of drinken. Voorbeelden zijn gezoete dranken, producten met te veel zout, suiker of verzadigd vet, en fastfood. Ook een ongezond eetpatroon valt hier onder, zoals (te) weinig groente en fruit eten. Of in het algemeen veel eten of snacken.
Een gezond voedingspatroon bestaat uit het eten van voldoende groente, fruit, peulvruchten, noten, vis en volkorenproducten met zoveel mogelijk onverzadigde vetten. Maar dat is niet het enige; zout, suiker en vlees zouden we juist minder moeten eten. In een notendop bestaat een gezond eetpatroon uit 6 ingrediënten.
Voeding moet rijk zijn aan vitamines, mineralen, sporenelementen, enzymen en beschermende stoffen. En er moet een goed evenwicht zijn tussen gezonde vetten, eiwitten en langzame koolhydraten. Dit zijn de primaire eisen die, puur bekeken vanuit de fysiologie, alle cellen in ons lichaam stellen.
Je kunt gezond leven door gezond te eten, niet te roken en voldoende te bewegen en ontspannen. Door gezond te leven verklein je de kans op ziekten. Ook helpt gezond leven je langer fit te blijven. Een gezonde leefstijl is goed zorgen voor je lichaam én je geest.
Als je te veel eet, slaat je lichaam de extra energie op in vet en kom je aan. Als je niet eet, kan je lichaam dit vet gebruiken als reserve energie. Hierdoor kan je vaak wel enkele dagen zonder eten. Water wordt gebruikt om bloed van te maken en vooral om je af te koelen.
Bramen: door het grote aantal gezonde voedingsstoffen kunnen bramen worden gezien als het gezondste fruit! Bramen bevatten veel belangrijke vitamines (A, B1, B2, B6, B11, C en E) en mineralen (natrium, kalium, calcium, fosfor, ijzer, magnesium en koper).
Gemiddeld eten we namelijk zo'n 134 gram brood per dag. Dat staat gelijk aan 3,5 tot 4 sneetjes. Maar als je kijkt naar onderstaande tabel van het Voedingscentrum ligt dat toch echt op de ondergrens van het advies. Volwassen mannen hebben namelijk zo'n 6 tot 8 sneetjes brood per dag nodig en vrouwen zo'n 4 tot 5.
Gezond ingrediënt
Pasta bevat veel meervoudige koolhydraten (60 à 75 gram per 100 gram pasta). Die zorgen voor een trage energieopname en dus een lage bloedsuikerspiegel. Pasta is daardoor ideaal voor wie sportinspanningen moet leveren. Bovendien bevat pasta weinig vetten en eiwitten.
Zo is brood een belangrijke leverancier van koolhydraten en voedingsvezels. Bovendien bevat brood een aantal essentiële mineralen zoals ijzer, koper en magnesium en voorziet voor een belangrijk deel van onze inname aan jodium. Tenslotte biedt brood ons in belangrijke mate vitaminen en andere mineralen.
Waarom je beter geen brood of yoghurt kan nemen
Brood of een schaaltje yoghurt met muesli/cornflakes (wat vaak bewerkte suikers zijn) bevatten erg veel koolhydraten. Daarnaast zijn deze koolhydraten ook nog eens snelle suikers.
Yoghurt bevat veel goede voedingsstoffen, waaronder eiwit, calcium en vitamine B12 en B2. Het eten en drinken van zuivelproducten hangt samen met een lager risico op darmkanker. Met met het eten van yoghurt verklein je bovendien de kans op diabetes type 2.
Gezonde voeding voor een gezonde lever
Bitterstoffen zitten in het vlies van graan, het velletje om de noot, in de schil van groenten en fruit, maar ook uien, knoflook, citrusfruit, groene thee, kolen, druiven, kersen, witloof, andijvie en pompelmoes zijn gunstig voor je lever.
Hoe gezond is kaas? Kaas is rijk aan vitamine A, vitamine B12 en mineralen als calcium, fosfor, magnesium en zink. Bovendien is kaas een bron van vitamine B2 en selenium. Kaas bevat eiwit en vet en weinig of geen koolhydraten.
De aardappel is een gezonde energieleverancier. Het levert energie in de vorm van complexe koolhydraten maar ook essentiële voedingsstoffen zoals voedingsvezels, mineralen en vitaminen. In de voedingsdriehoek staat de aardappel in de donkergroene zone, naast brood en andere volkoren graanproducten.
Wat zegt de gezonde meetlat? Met honderd gram gekookte aardappels op je bord, werk je 83 kcal naar binnen. Honderd gram spaghetti levert je 131 kcal aan energie. Aardappelen bevatten minder eiwitten (2 gram) dan volkorenpasta (5.5 gram).
Sommige noten en peulvruchten zijn gezonder dan andere. Dadels en amandelen zijn een goede combinatie als je meer proteïnen in je dieet wilt opnemen. De zoete smaak van dadels stilt de trek naar suiker. Als je een hele dag aan het bureau hebt gezeten en 's avonds nog wilt gaan sporten is deze combi perfect.
Wat kan ik zoal eten als gezond ontbijt? Volkoren brood met beleg, zoals 30+ kaas of 100% pindakaas. En een glas magere of halfvolle melk of karnemelk bij je boterham. Drink je geen zuivel, dan is sojadrink verrijkt met calcium en B vitamines een alternatief.
Veel ouderen hebben problemen met de stoelgang. Voor een goede stoelgang is het belangrijk om veel vezels te eten: eet dus volop groente, fruit en volkorenproducten, zoals volkorenbrood, volkorenpasta en zilvervliesrijst. Het is belangrijk daarbij voldoende water te drinken.
Een handjevol noten is prima om gezond van te snoepen. Denk maar eens aan pistachenoten, walnoten, pecannoten, paranoten, cashewnoten, hazelnoten, macadamia's en rauwe pinda's (pelpinda's, de variant die je zelf moet pellen).
Je kunt eigenlijk niet van één fruitsoort zeggen of het gezonder is dan een andere. Wanneer je bijvoorbeeld alleen bananen eet krijg je nooit alle mineralen en vitamines binnen die verschillende fruitsoorten kunnen bieden. Het is daarom belangrijk om door de week met verschillende fruitsoorten te variëren.
Het IJslandse dieet, dat bestaat uit verse vis, vlees en zuivelproducten van hoge kwaliteit, draagt eraan bij dat IJslanders minder last hebben van alzheimer, hart- en vaatziekten, beroertes en diabetes, bleek uit de documentaire The World's Best Diet.