Naast deze twee gendergroepen is er ook een deel dat zich niet kan identificeren met beide geslachten. Zij vallen onder de noemer van gendervrij of genderneutraal. Geboren in het verkeerde lichaam dus. En dat kan leiden tot heel wat problemen met zelfacceptatie en ontevredenheid over het eigen lichaam.
Het hebben van geen gender: agender (ook wel nongender, genderloos, gendervrij genoemd), postgender, neutrois. Het wisselen tussen genders: genderfluïde. Het hebben van een derde geslacht.
Genderneutraal betekent: 'geen onderscheid makend tussen de seksen en de daaraan toegeschreven eigenschappen, gedragingen en voorkeuren' (bron: www.vandale.nl). Genderneutraliteit kan in allerlei omgangsvormen worden toegepast, van taalgebruik tot de opvoeding van kinderen.
Als iemand geen keuze maakt in de genderidentiteit man of vrouw spreken we van non-binair. Non-binaire personen voelen zich een beetje jongen/man en meisje/vrouw, of juist geen van beiden. Of zij voelen zich soms jongen/man en soms meisje/vrouw. Dit heet genderfluïde.
Tussen man en vrouw zitten namelijk nog allerlei variaties. Genderfluid is een term voor mensen die zich niet geheel man of vrouw voelen. Ze voelen zich meer of minder vrouwelijk of mannelijk. En dat kan ook nog eens per dag verschillen.
De term 'genderidentiteit' (ook wel 'psychische identiteit' genoemd) verwijst naar de innerlijke genderbeleving van zich man/jongen, vrouw/meisje, afwisselend of (geen van) beiden te voelen. Genderidentiteiten worden meestal onderverdeeld in twee grote groepen: cisgender en transgender.
Gender gaat over eigenschappen, gedragingen en rolpatronen die cultureel bepaald zijn voor elke sekse. Het gaat dus niet over biologische kenmerken, maar over sociale en culturele aspecten van het man- of vrouw-zijn. Bijvoorbeeld dat de kleur blauw bij jongens hoort en de kleur roze bij meisjes.
Hoeveel genders zijn er: LHBTIQA+/queer
Is de afkorting van lesbisch, homoseksueel, biseksueel, transgender, intersekse, queer en aseksueel.
Pangender is een multi gender niet-binaire genderidentiteit die verwijst naar een enorme en diverse veelheid van geslachten in hetzelfde individu die zich oneindig kan uitstrekken, altijd binnen de eigen cultuur en levenservaring, en al dan niet onbekende geslachten kan omvatten.
Queer (Q) of Questioning (Q)
Queer betekent letterlijk 'vreemd'. Mensen die deze term gebruiken staan voor een open, brede identiteit en seksualiteit, en willen zichzelf niet in een hokje plaatsen qua geslacht en/of seksuele voorkeur.
Behandeling genderdysforie
Ze moeten minimaal 12 jaar oud zijn en de eerste fase van de pubertijd hebben ervaren. En tot die tijd hebben kleine kinderen vooral behoefte aan acceptatie, liefde en begrip.
In 2016 heeft de transgemeenschap genderneutrale voornaamwoorden gekozen voor trans personen die zich man noch vrouw voelen. Gebruik in dit geval in plaats van hij/hem/zijn of zij/haar/haar: hen of die/hen/hun. Enkele voorbeeldzinnen om je op weg te helpen: Sacha stapt op hun fiets.
Hermafrodiet is een verouderde (en beledigende) term voor tweeslachtigheid. Het woord hermafrodiet wordt enkel voor dieren of planten gebruikt. De correcte term voor mensen met zowel vrouwelijke als mannelijke geslachtskenmerken is intersekse.
Sommige jongeren noemen zichzelf panseksueel. Dat betekent dat ze op mensen verliefd worden en dat het niet uitmaakt of iemand nou een meisje, een jongen of iets ertussenin is. 'Pan' betekent namelijk 'alles' in het Grieks. Meer over lesbisch, homo, bi.
Geslacht/sekse: de biologische kenmerken die bepalen tot welk geslacht je behoort. Denk hierbij aan chromosomen, hormonen en geslachtskenmerken. Gender: de kenmerken, eigenschappen, talenten en verwachtingen die we toekennen aan vrouwen en mannen.
Om een roze of blauw kleurenpalet te vermijden kun je voor rustige natuurlijke tinten gaan, zoals: aardetinten, grijs, wit en zwart. Deze neutrale kleuren kun je gebruiken als een prikkelarme basis voor het slaapkamertje van jouw kleintje.
Uit verschillende onderzoeken blijkt dat een genderneutrale opvoeding heel wat voordelen met zich meebrengt. Zo denken kinderen met een genderneutrale opvoeding minder stereotiep, hebben ze een mooier zelfbeeld, eerlijke carrièremogelijkheden en worden ze gezonder.
Probeer mee te leren wat non-binariteit net betekent voor jouw kind en waar je kind zelf informatie vindt. Ook wanneer je kind zichzelf als non-binair identificeert, kan je de adviezen op deze pagina rond 'transgender' gebruiken. Daarnaast kan je ook terecht bij zorgverleners met expertise rond het transgenderthema.
Sinds 2016 heeft het Nederlands naast 'zij' en 'hij' en 'haar' en 'hem' ook het genderneutrale woord 'hen' als voornaamwoord in de taal opgenomen. Dit kan gebruikt worden voor mensen die zich niet identificeren als man of vrouw. Mensen zoals Thorne, Nanoah en Sky.
Queer. Queer betekent eigenlijk 'vreemd'; er is niet echt een goede Nederlandse vertaling voor. Het staat voor een open, brede genderidentiteit en/of seksuele identiteit. Vaak noemen mensen zichzelf queer als ze zichzelf niet een vaststaande gender en/of seksuele identiteit toekennen, of die afwijzen.
Cis komt uit het Latijn en betekent 'aan deze kant'. Trans staat voor 'aan de andere kant'. Een cisvrouw is dus een vrouw die geboren is met de geslachtskenmerken van vrouwen en die zich ook vrouwelijk voelt. Een cisman is een man die geboren is als man is en zich daar prettig bij voelt.
Non-binair en genderqueer
Je kunt je bijvoorbeeld non-binair noemen: dat betekent dat je niet het een of het ander bent; je ontstijgt de tweedeling. Genderqueer betekent eigenlijk ook dat je geen vaste genderidentiteit hebt, of dat je tussen mannelijkheid en vrouwelijkheid beweegt.
De grote doorbraak van het concept gender werd in gang gezet door Joan Scott, die in 1986 haar baanbrekende artikel 'Gender: A Useful Category of Historical Analysis' schreef. Daarin betoogde ze dat het een fabeltje is dat elke sekse zijn eigen wereld heeft die niet in contact staat met de wereld van de andere sekse.
"Gender" is een sociologische term, waarmee die aspecten van de sexe worden aangeduid die cultureel bepaald zijn, zoals kleding, taalgebruik en lichaamshouding. Iemands sexe is biologisch bepaald, de gender wordt gevormd door opvoeding en sociale omgeving.