Er zijn natuurlijke personen en rechtspersonen. Natuurlijke personen zijn mensen zoals jij en ik. Het verschil tussen een natuurlijk persoon en een rechtspersoon is dat het bij de rechtspersoon niet gaat om een mens van vlees en bloed, maar om een organisatie.
De rechtspersonen zijn: vereniging, stichting, naamloze vennootschap (NV) en Besloten vennootschap (BV). De interne regels waaraan de organisatie zich moet houden staan in statuten. Die statuten kun je opvragen bij de Kamer van Koophandel. Je kan een Nederlandse rechtspersoon alleen oprichten bij de notaris.
Rechten en plichten
Denk bijvoorbeeld aan bedrijfsmiddelen zoals computers, een bestelbusje en apparaten. Ook schulden en geld op uw bedrijfsrekening tellen mee. Een rechtspersoon is zo bijna gelijk aan een mens. Zo kan een rechtspersoon erven, aangeklaagd worden en failliet gaan.
Een eenmanszaak is een bedrijf waarvan één persoon de eigenaar is. Als eigenaar ben je in dit geval volledig verantwoordelijk voor de onderneming. De eenmanszaak heeft dus geen rechtspersoonlijkheid. Het is een economische activiteit van de natuurlijke persoon (jij dus) achter het bedrijf.
De eenmanszaak is een bedrijfsvorm, maar heeft geen rechtspersoonlijkheid. Er kan altijd maar één persoon de eigenaar zijn van de eenmanszaak. Je kunt per persoon ook maar één eenmanszaak bezitten. De eenmanszaak en de eigenaar ervan zijn (fiscaal) dezelfde persoon.
Freelancer en zzp'er
Zzp'er (zelfstandige zonder personeel) en freelancer zijn geen rechtsvormen. Ook als zzp'er of freelancer moet u een rechtsvorm kiezen. Bijvoorbeeld een eenmanszaak.
Een vof is géén rechtspersoon. De vennoten zijn zelf aansprakelijk. Of jij (of één van de andere vennoten) deze schulden daadwerkelijk hebt gemaakt, is niet belangrijk. Schuldeisers zullen zich in veel gevallen in eerste instantie richten op het vermogen van het bedrijf.
Het verschil tussen een natuurlijk persoon en een rechtspersoon is dat het bij de rechtspersoon niet gaat om een mens van vlees en bloed, maar om een organisatie. Een rechtspersoon kan net als een natuurlijk persoon verplichtingen aangaan, vermogen opbouwen en aansprakelijk worden gesteld.
Een nv (naamloze vennootschap) is een rechtsvorm met rechtspersoonlijkheid. Dat betekent dat de bestuurders in principe niet aansprakelijk zijn met hun privévermogen voor eventuele schulden. Het kapitaal van een nv is verdeeld in aandelen, die in bezit zijn van de aandeelhouders.
Privaatrechtelijke rechtspersonen. Deze kunnen in zes verschillende typen worden onderscheiden, namelijk: de vereniging, de coöperatie, de onderlinge waarborgmaatschappij, de naamloze vennootschap, de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid en de stichting.
De vof is geen rechtspersoon. Vennoten zijn daarom met hun eigen geld aansprakelijk voor mogelijke schulden van het bedrijf. Een vof is een personenvennootschap, net als de maatschap en de commanditaire vennootschap. Het verschil tussen de maatschap en de vof gaat verdwijnen.
Een BV, NV, Stichting en vereniging zijn voorbeelden van een Rechtspersoon; een Maatschap en VOF zijn samenwerkingsverbanden die geen Rechtspersoon zijn. Niet-natuurlijke personen zijn meestal geregistreerd in het Handelsregister (HR).
De cv is geen rechtspersoon. Elke beherende vennoot is met zijn persoonlijke vermogen aansprakelijk voor alle schulden van de cv. De stille vennoten lopen het risico hun ingebrachte kapitaal te verliezen.
Een stichting is een rechtspersoon. Dit betekent dat u als bestuurder in principe niet aansprakelijk bent voor de schulden. Er zijn wel uitzonderingen op deze regel. Bestuurders zijn bijvoorbeeld wel aansprakelijk bij wanbestuur, of als de stichting nog niet is ingeschreven in het Handelsregister.
De Staat der Nederlanden en de Belastingdienst zijn geen te onderscheiden rechtspersonen en daarmee geen afzonderlijke dragers van (privaatrechtelijke) rechten en verplichtingen. Zij zijn als één en dezelfde (publiekrechtelijke) rechtspersoon aan te merken.
- publiekrechtelijke rechtspersonen (bijv. ministerie, provincie, gemeente, waterschap, Sociaal-Economische Raad, Publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie, Zelfstandig bestuursorgaan); - kerkgenootschappen. Een rechtspersoon kan bestuurder zijn van een andere rechtspersoon, maar niet een commissaris.
De vorm die u kiest voor de uitoefening van uw onderneming, heet rechtsvorm. De rechtsvorm is niet alleen van belang voor uw aansprakelijkheid, maar is ook van invloed op uw fiscale verplichtingen, zoals de btw en de inkomstenbelasting. De volgende rechtsvormen komen het meest voor: eenmanszaak.
In Nederland kunnen rechtspersonen niet als commissaris maar wel als bestuurder van andere rechtspersonen optreden. In geval van een one-tier board moeten de niet-uitvoerende bestuurders evenals commissarissen natuurlijke personen zijn.
Rechtsvormen zonder rechtspersoonlijkheid zijn: eenmanszaak, vennootschap onder firma (vof), maatschap en commanditaire vennootschap.
Een bv heeft gemiddeld een lagere belastingdruk bij hogere winsten dan een eenmanszaak. Maar wel hogere kosten. Onder meer door jaarrekeningverplichtingen en accountantskosten. Een eigenaar van een eenmanszaak heeft onder voorwaarden recht op ondernemersaftrek waaronder de zelfstandigenaftrek.
De maatschap is geen rechtspersoon. Maten zijn daarom met hun eigen geld aansprakelijk voor mogelijke schulden van het bedrijf. Iedereen is daarbij aansprakelijk voor een gelijk deel.
De eenmanszaak wordt het vaakst gekozen en ook de besloten vennootschap en vennootschap onder firma zijn populair. In dit artikel de verschillen en toelichting op deze rechtsvormen. Daarnaast zijn er nog de ondernemingsvormen als de maatschap, naamloze vennootschap, coöperatie en commanditaire vennootschap.
Kijkend naar de aard van hun werkzaamheden, zijn zzp'ers grofweg onder te verdelen in twee hoofdgroepen. Het CBS omschrijft deze groepen als volgt: zzp'er-eigen arbeid en zzp'er-producten.
Het belangrijkste verschil tussen de zelfstandig ondernemer (eenmanszaak) en de zzp'er is dat een zelfstandig ondernemer die werkt in een eenmanszaak officieel als rechtsvorm gezien wordt. Een ander belangrijk verschil tussen een zelfstandig ondernemer en een zzp'er is de manier waarop ze werken.