Een rechtsgevolg is het ontstaan, tenietgaan of gewijzigd raken van een juridische relatie. Voorbeelden van rechtshandelingen zijn het sluiten van een koopovereenkomst of een arbeidsovereenkomst. Een onrechtmatige daad is bijvoorbeeld geen rechtshandeling, want hierbij is geen rechtsgevolg beoogd.
Een rechtshandeling voer je uit als je graag een bepaalde juridische relatie wil laten ontstaan, wijzigen of beëindigen. Waar je aan kan denken bij een juridische relatie is bijvoorbeeld een huurcontract. Het opzeggen maar dus ook het wijzigen of ondertekenen van dit huurcontract zijn rechtshandelingen.
Een ongerichte eenzijdige rechtshandeling wordt niet jegens een specifieke andere persoon gedaan. Een voorbeeld daarvan is het maken van een testament.
Gerichte eenzijdige rechtshandelingen kunnen doorgaans vormvrij worden verricht, terwijl ongerichte eenzijdige rechtshandelingen in de meerderheid van de gevallen gebonden zijn aan vormvoorschriften. –
Natuurlijke personen en rechtspersonen kunnen rechtshandelingen verrichten. Dit is een (feitelijke) handeling waarbij men een bepaald (rechts)gevolg beoogt. Bijvoorbeeld de koop van een auto, het sluiten van een contract of een schenking.
Een feitelijke handeling is een menselijke handeling die niet gericht is geweest op het intreden van een bepaald rechtsgevolg terwijl het rechtsgevolg wel ontstaat. Een rechtshandeling is een handeling die juist wel gericht is geweest op het intreden van een bepaald rechtsgevolg.
Een rechtsfeit verschilt van een rechtshandeling in die zin dat men bij een rechtsfeit géén rechtsgevolgen beoogt. Een rechtsfeit is elke gebeurtenis, omstandigheid of handeling dat rechtsgevolgen teweeg brengt, zonder dat er de intentie was ze teweeg te brengen.
Op grond van artikel 3:39 BW en artikel 3:40 BW kan een rechtshandeling nietig zijn. Als een rechtshandeling niet in de voorgeschreven vorm is verricht, is deze nietig. Ook als een rechtshandeling door zijn inhoud of strekking in strijd is met de goede zeden of de openbare orde, is deze nietig.
Bevestiging is een eenzijdige rechtshandeling.
Voorbeelden van rechtshandelingen zijn het sluiten van een koopovereenkomst of een arbeidsovereenkomst. Een onrechtmatige daad is bijvoorbeeld geen rechtshandeling, want hierbij is geen rechtsgevolg beoogd.
Eenzijdige rechtshandelingen zijn rechtshandelingen die door één partij die bij de overeenkomst is betrokken worden gedaan. Voorbeelden van eenzijdige rechtshandelingen zijn: het beëindigen van het huurcontract of het ontslag van een werknemer.
Een schenking, gift of donatie is een eenzijdige overeenkomst en een meerzijdige onverplichte rechtshandeling waarbij de schenker roerend of onroerend goed overdraagt aan de begiftigde zonder tegenprestatie, uit genegenheid of uit erkentelijkheid.
Levering: levering is niks meer dan de handeling die wordt verricht om het goed over te dragen. De Hoge Raad heeft echter wel gesteld dat levering een rechtshandeling is (Hoge Raad 29 juni 2001, ECLI:NL:HR:2001:AB2435, Meijs/Bank of Tokyo).
Het huwelijk
Dit wordt aangemerkt als een rechtshandeling. In tweede instantie kan het worden gebruikt om de rechtsinstelling 'huwelijk' aan te duiden. Doordat het huwelijk een rechtshandeling vormt, heeft dit ook rechtsgevolgen.
Een besluit is te omschrijven als een op een rechtsgevolg gerichte beslissing, oftewel een rechtshandeling.
Een rechtsfeit is een feit waaraan rechtsgevolg - dus het ontstaan, gewijzigd raken of tenietgaan van een juridische relatie- is verbonden. Zo is de beëindiging van een arbeidsovereenkomst een rechtsfeit, want er treed een verandering op in de (juridische) rechten en plichten over en weer.
Eenzijdige en meerzijdige rechtshandelingen
Men onderscheidt in twee verschillende soorten rechtshandelingen: éénzijdige rechtshandelingen en meerzijdige. De éénzijdige worden weer onderscheiden in “gerichte” en “niet-gerichte” rechtshandelingen.
Eenzijdig of meerzijdig
Voor een eenzijdige rechtshandeling is slechts van één persoon een op rechtsgevolg gerichte wil vereist. Bij een meerzijdige rechtshandeling is van alle betrokken personen een op rechtsgevolg gerichte wil vereist.
Bij het inroepen van de actio pauliana, wordt een verschil gemaakt tussen de rechtshandeling om niet (dat wil zeggen: er is geen tegenprestatie, denk aan de schuldenaar die zijn auto wegschenkt) en de rechtshandeling anders dan om niet (wél een tegenprestatie, denk aan de schuldenaar die zijn auto goedkoop verkoopt).
Een meerzijdige rechtshandeling is een rechtshandeling die door minstens twee personen wordt verricht, bijvoorbeeld een huwelijk of een koopovereenkomst.
Wanneer is er sprake van nietigheid? (b). het besluit is genomen ondanks het ontbreken van een door de wet of statuten voorgeschreven voorafgaande handeling van of mededeling aan een ander dan het orgaan dat het besluit heeft genomen.
Nietigheid. Een nietig besluit is een besluit dat nooit genomen had mogen worden. Dit heeft tot gevolg dat men ook mag handelen alsof het besluit nooit genomen is: het wordt geacht nooit te hebben bestaan. Een nietig besluit heeft derhalve ook geen rechtsgevolgen en de nietigheid treedt van rechtswege in.
Diefstal is geen rechtshandeling want er is geen sprake van een text-decorationbeoogd rechtsgevolg. Verder is het geen text-decorationrechtshandeling want niet de dader maar alleen het slachtoffer kan de rechtsgevolgen van zijn rechtshandeling (aangifte) ongedaan maken (namelijk door de aangifte in trekken).
Het opmaken van een testament is een ongerichte eenzijdige rechtshandeling. Een testament bevat een uiterste wil van slechts één persoon.
Een rechtshandeling is wat de vorm betreft geldig indien zij voldoet aan de vormvereisten van het recht dat op de rechtshandeling zelf van toepassing is, of van het recht van de staat waar de rechtshandeling is verricht.