De TSH-waarde is een indicatie hoe de schildklier functioneert. Als er te weinig schildklierhormoon in het lichaam is, maakt de hypofyse veel TSH.Je noemt dit ook wel een trage schildklier of hypothyreoïdie. De TSH-waarden in het bloed is dan (veel) hoger dan normaal.
Bij TSH-waarden van 5-15 mE/l kan er in enkele gevallen centrale hypothyreoïdie bestaan of het 'sick euthyroid syndrome'.
De gebruikelijke ondergrens voor TSH is tussen de 0,30 en 0,50 de bovengrens tussen 4,0 en 5,0 mE/liter.
Een te traag werkende schildklier zonder duidelijke oorzaak resulteert in een hogere TSH-waarde en een lagere T4-hormoon dan normaal. Doorgaans gebeuren behandeling en opvolging door de huisarts, maar bij meer ernstige vormen van schildklierlijden word je doorverwezen naar een endocrinoloog (specialist in hormonen).
Als de schildklier te veel schildklierhormoon aanmaakt, krijg je een te snel werkende schildklier. Hierdoor werkt je stofwisseling te snel. De verschillende processen in het lichaam verlopen dan sneller dan normaal. De medische term is hyperthyreoïdie; het wordt ook wel een te snelle schildklier genoemd.
De TSH-waarde is een indicatie hoe de schildklier functioneert. Als er te weinig schildklierhormoon in het lichaam is, maakt de hypofyse veel TSH. Je noemt dit ook wel een trage schildklier of hypothyreoïdie. De TSH-waarden in het bloed is dan (veel) hoger dan normaal.
De TSH- en FT4-waarde kunnen – ook al slikt u dezelfde hoeveelheid levothyroxine – bij verschillende metingen een beetje schommelen. Dat is normaal en gebeurt trouwens ook bij mensen met een gezonde schildklier.
Veel mensen met een te traag werkende schildklier (hypothyreoïdie) hebben last van gewichtsproblemen. Ze komen een paar kilo's aan, ondanks dat ze gezond leven.
Te weinig schildklierhormoon leidt ook tot hartfunctiestoornissen, omdat de energievoorziening van het hart onvoldoende is, maar bovendien wordt het weefsel van het hart en bloedvaten stijver, waardoor de hartfunctie minder wordt en de bloeddruk kan oplopen.
Stress heeft een grote invloed op het functioneren van het schildklierhormoon. Langdurige stress zorgt er namelijk voor dat er minder van het efficiënte T3 kan worden aangemaakt en meer van minder efficiënte Reversed T3 (rT3) wordt aangemaakt. Een teveel aan rT3 blokkeert dan de receptoren van het schildklierhormoon.
Vitamine D tegen schildklier-antistoffen
analyseerden daarom vorig jaar zes studies met in totaal 344 patiënten met een schildklierauto-immuunziekte 4). De resultaten laten zien dat suppletie met vitamine D zorgde voor significant lagere anti-TPO en anti-Tg titers (markers voor schildklierauto-immuunziekten).
Snelle suikers kan je beter niet meer eten bij een trage schildklier. Ze zitten verstopt in onder andere snoep, koekjes, frisdrank, alcohol, witte rijst, wit brood maar ook honing, vruchtensap en gedroogd fruit. Deze voedingsmiddelen verhogen de kans op insulineresistentie.
Om je schildklier gezond en in balans te houden, is het belangrijk dat je voldoende vitaminen en mineralen binnenkrijgt. Met name vitamine A, B6, B12, C, D, eiwitten, CoQ10, zink, ijzer en magnesium zijn belangrijk.
Als je schildklier te traag werkt kan dat met bloedonderzoek worden aangetoond. Dan wordt er gekeken hoeveel vrij T4 en TSH er in je bloed zit. Bij de ziekte van Hashimoto ligt het probleem in de schildklier zelf en is het vrij T4 te laag en het TSH te hoog.
De verhouding van TSH en fT4 geeft een goed beeld van de werking van uw schildklier of de dosis schildklierhormoon. In het algemeen geldt: verhoogd TSH en verlaagd fT4 duidt op een te traag werkende schildklier, verlaagd TSH en verhoogd fT4 betekent een te snel werkende schildklier.
De schildklier maakt te veel schildklierhormoon aan, wat kan leiden tot vermageren, een te snelle hartslag en hoge bloeddruk, een overdreven warmtegevoel, diarree en beven.
Na enkele maanden moet de behandeling met schildklierhormoon worden gestopt. Ongeveer zes weken later moet bloed worden afgenomen om te kijken of de schildklierfunctie volledig is hersteld. De meeste patiënten genezen binnen drie tot zes weken, soms duurt het enkele maanden, slechts zelden langer.
Een te langzaam werkende schildklier is goed te behandelen met medicijnen met schildklierhormonen. U merkt pas na een paar weken dat de medicijnen helpen. Het kan een paar maanden duren tot er weer genoeg schildklierhormoon in uw bloed is. Meestal verdwijnen de klachten dan helemaal.
Veel schildklierpatiënten kampen met psychische klachten: stemmingswisselingen, vergeetachtigheid, depressies of neerslachtige gedachtes.
Voor mensen met een 'trage schildklier' is het van belang dat de stofwisseling gestimuleerd wordt en dat gebeurt met name bij krachttraining. Mensen die eerder een 'snelle schildklier' hadden, zijn juist gebaat bij duurtraining zoals hardlopen, zwemmen en fietsen.
Bij een juiste dosering en correct gebruik van schildklierhormoonvervangende medicatie de meeste mensen zonder schildklier een volkomen normaal leven leiden.
U kunt hier zelf weinig aan doen. U zult medicijnen moeten innemen waardoor u weer genoeg schildklierhormoon krijgt. Zorg ook dat u gezond eet. Regelmatig bewegen kan ook helpen om u fitter te voelen.
TSH daalt na twee weken gering naar 110 mIU/l met FT4 van 8,0 pmol/l en na zes weken naar 106 mIU/l bij een FT4 van 16 pmol/l.
Veelvoorkomende schildklierklachten
Bij een traag werkende schildklier kunnen klachten als vermoeidheid, kouwelijkheid, gewichtstoename en somberheid optreden. Klachten aan de schildklier kunnen zich ook uiten als zwellingen of bobbels in de hals. Vaak treedt hierbij ook heesheid of benauwdheid op.
De ziekte van Hashimoto (hashimoto-thyreoïditis) is een chronische ontsteking van de schildklier, waarbij je schildklier te traag (hypothyreoïdie) of soms helemaal niet meer werkt. Hierdoor maakt je lichaam te weinig of helemaal geen schildklierhormoon aan.