Het zenuwstelsel stuurt continu prikkels (signalen) van organen, spieren en zintuigen naar de hersenen. Het zenuwstelsel laat de hersenen zo bijvoorbeeld weten wanneer iets warm, koud of pijnlijk is, of iemand honger heeft, en dat er een arm bewogen moet worden. Het zenuwstelsel werkt bewust en onbewust.
Een prikkel of impuls is een elektrisch signaal, dat ontstaat in zenuwcellen, waardoor je zenuwcellen met elkaar en andere cellen in je lichaam kunnen praten. Een prikkel is iets wat je zintuigen kunnen waarnemen, zoals licht of aanraking. De zintuigen zetten dit om in een impuls.
Alle organismen reageren op prikkels vanuit het milieu. Een reactie op een prikkel noemen we gedrag. Om te reageren op een prikkel heeft het organisme spieren en klieren tot zijn beschikking. Vanuit de hersenen worden via motorische zenuwen de spieren of klieren aangestuurd als reactie op een prikkel.
Een prikkel of impuls is een elektrisch signaal, dat ontstaat doordat de hoeveelheid geladen stofjes (ionen) verandert over de celmembraan, het spanningsverschil tussen binnen en buiten verandert. De ionen (natrium, kalium en chloor) kunnen niet zomaar de cel in en uit, dat regelt de celmembraan.
Probeer eens hardop te lachen als je gespannen bent. Zelfs als het geforceerd voelt kan dit een effectieve manier zijn om je zenuwstelsel tot rust te brengen. Zingen, chanten en neuriën werkt ook heel ontspannend. Het reguleert de ademhaling en stimuleert de nervus vagus, waardoor je zenuwstelsel in rustmodus komt.
heb je last van hoofdpijn. kost het meer moeite om nieuwe informatie in je op te nemen. heb je moeite met denken: je bent sneller vergeetachtig of je kunt je moeilijker concentreren.
Ons zenuwstelsel uit balans. Bij een zenuwstelsel dat stress ervaart, zijn er twee mogelijkheden. Symptomen: Angstig, hyperactief, niet kunnen ontspannen, rusteloos, snel schrikken/angstig, moodswings, chronische klachten, slapeloos, woede/irritatie, problemen met de spijsvertering, grenzeloosheid.
Tot de klachten van een enkele overprikkeling uitdoven kan het lang duren. Uit onderzoek blijkt dat dit dagen, weken, maanden en soms, - bij sommigen - jaren kan duren. De meest in het oog springende klachten zijn de neurologische uitvalsverschijnselen, die tijdelijk (kortdurend of langdurig) kunnen optreden.
Overprikkeling gaat vaak gepaard met hoofdpijn, vermoeidheid, stress, verminderde concentratie, slaapproblemen, onrust, en het overlopen van emoties. Bij sommige mensen leidt dit tot tijdelijke uitvalsverschijnselen, koorts, overgeven of een epileptische aanval.
Magnesium ondersteunt (on)rechtstreeks het energieniveau, de gemoedstoestand, het concentratievermogen en het geheugen. Het bevordert spierontspanning, kalmeert een overprikkeld zenuwstelsel en vermindert spanningshoofdpijn.
Er zijn verschillende zintuigen waar mensen prikkels mee waarnemen. Aristoteles benoemde in de klassieke oudheid al vijf zintuigen, namelijk: zien, horen, ruiken, voelen en proeven. Tegenwoordig worden bij zintuigelijke prikkels ook evenwicht, proprioceptie en interoceptie genoemd.
Een prikkelverwerkingsstoornis is een stoornis die betrekking heeft op de sensorische informatieverwerking. Denk aan herkenbare zintuigen als proeven, horen, ruiken en zien. Echter zijn er ook ”verborgen” zintuigen. Denk hierbij aan het evenwichtsgevoel.
Herstel. Het herstel van de zenuw kan afhankelijk van de plek van beschadiging maanden tot anderhalf jaar duren. Sommige patiënten voelen tijdens het herstel elektrische prikkels in de baan van de zenuw. Dit voelt soms prettig, omdat dit het gevoel geeft dat er iets gebeurt.
Vitamine B1, ook wel bekend als Thiamine, ondersteunt een goede werking van het zenuwstelsel onder meer doordat het de prikkeloverdracht tussen de cellen, bijvoorbeeld bij de spieren, kan bevorderen. Gebruik van vitamine B12 niet de cyanocobalamine-vorm.
Voorbeelden zijn carbamazepine, gabapentine, lamotrigine en oxcarbazepine. Pregabaline vermindert de prikkelbaarheid van de zenuwen. Hierdoor versturen de geïrriteerde en beschadigde zenuwen minder prikkels naar de hersenen, zodat pijnklachten verminderen. Baclofen is een spierverslapper.
Door overprikkeling (veel te veel prikkels) kunnen de hersenen minder goed werken en daardoor ook minder goed alle prikkels verwerken. De hersenen kunnen dan moeilijk het verschil zien tussen belangrijke en niet belangrijke prikkels. Ze komen dan even hard binnen, elke prikkel wil dezelfde aandacht.
Wanneer raak je sneller overprikkeld? Dit kan verschillende oorzaken hebben. Bijvoorbeeld doordat jouw brein de prikkels die je binnenkrijgt niet goed filtert, waardoor je te veel prikkels binnen krijgt. Een andere oorzaak is dat je brein geen onderscheid maakt tussen hoofd- en bijzaken.
Overprikkeling betekent letterlijk dat je brein meer prikkels ontvangt dan het op dat moment kan verwerken. Op zo'n moment komen bijvoorbeeld alle achtergrondgeluiden van de kantoortuin waarin je werkt net zo hard binnen als de stem van je gesprekspartner.
Regelmatige beweging in de buitenlucht en voldoende slaap zijn daarbij essentiële pijlers voor een gezond functionerend zenuwstelsel. Ook regelmatig mediteren draagt aanzienlijk bij: het normaliseert de bloeddruk en verlaagt de niveaus van cortisol en adrenaline.
Gelukkig kunnen we toch in dat automatisch werkende zenuwstelsel ergens invloed uitoefenen om het lichaam in de rust en in de herstel-stand te krijgen. De invloed is beperkt en kan niet het lichaam genezen, maar het kan wel de rust bevorderen en herstel van de dag geven.
Een indicator om te kijken of je nervus vagus in een gezonde toestand verkeerd staat bekend als hartcoherentie. Dit houdt in dat je een lichte verhoging van de hartslag krijgt bij het inademen en een lichte vertraging bij het uitademen.