Onder meer schaamte- en schuldgevoelens, concentratieproblemen, vergeetachtigheid, lusteloosheid, slaapproblemen, snel geëmotioneerd zijn, piekeren. Onder meer rusteloos, chaotisch, onverdraagzaam, agressief, verwaarloosd uiterlijk, meer roken en drinken, gebruik van kalmerende of stimulerende middelen.
Lichamelijke klachten: hoofd- of buikpijn, hyperventilatie, pijn in nek, schouders of rug, duizeligheid, vermoeidheid. Je kunt ook minder eetlust krijgen of juist voortdurend honger hebben. Psychische klachten: schuldgevoelens, concentratieproblemen, vergeetachtigheid, lusteloosheid, slaapproblemen, piekeren.
In 2019 voelt in totaal ongeveer 9,1% van de mantelzorgers van 16 jaar en ouder zich overbelast door de zorgtaak (ongeveer 460.000 volwassenen).
Persoonlijke problemen zoals werkloosheid of een slechte gezondheid kunnen van invloed zijn op het ontsporen van mantelzorg. Als voor de mantelzorger de combinatie van mantelzorg met bijvoorbeeld werk of gezin lastig is, vormt dat ook een risico. Persoonlijkheidskenmerken spelen een rol.
Een overbelasting geeft symptomen zoals stijfheid en pijn van de overbelaste spieren of gewrichten. Andere symptomen zijn vager, zoals hoofdpijn, pijn bij bepaalde bewegingen of uitstralende pijn op een andere plek. Omdat deze klachten niet altijd even duidelijk zijn, is het soms moeilijk om de diagnose te stellen.
overbelast bijv. naamw. Uitspraak: [ovərbə'lɑst] als iets of iemand te zwaar belast is Voorbeelden: `een overbelaste knie`, `overbelaste spieren`, `Als iedereen tegelijk gaat bellen, raakt het netwerk overbelast.
Overbelasting herkennen
Geestelijke klachten zoals stress, met als gevolg weinig eetlust, verlies van gewicht, u bent gespannen en/of nerveus. Daarnaast ook concentratieproblemen. Door de stress gaat u ongezonder leven: meer drinken, roken of kalmeringsmiddelen nemen. Lichamelijke klachten, zoals rug- en schouderpijn.
Om mantelzorgers minder last te laten hebben van de combinatie tussen werk en zorg, kan hij of zij bij de werkgever vragen om een verlofregeling. Er zijn bestaan drie wettelijke regelingen waarop je als mantelzorger recht kunt hebben: calamiteitenverlof (1), kortdurend zorgverlof (2) en langdurend zorgverlof (3).
Mantelzorgcompliment. Het Mantelzorgcompliment is een bedrag van 200,- euro waarmee de overheid haar waardering voor mantelzorgers laat blijken. Om dit jaarlijkse bedrag te ontvangen moet diegene waarvoor je zorgt een aanmeldingsformulier van de Sociale Verzekeringsbank (SVB) invullen.
Nederland telt zo'n 4,4 miljoen mantelzorgers. Doorvertaald naar het werk betekent dit, dat ongeveer 1 op de 5 medewerkers mantelzorger is. Het aandeel werkende mantelzorgers is in 10 jaar sterk toegenomen en blijft toenemen.
Ongeveer 35% van de 16-plussers (circa 5 miljoen mensen) geven mantelzorg aan bekenden of naasten. Ongeveer 825.000 mensen helpen langdurig (langer dan drie maanden) en intensief (meer dan acht uur per week). Dit zijn ongeveer 16% van de mantelzorgers.
De draaglast (de belasting) die je ervaart, bestaat uit zaken van buitenaf, die energie vragen, zoals schildklierproblemen, alledaagse stresssituaties en eisen van het dagelijks leven. Je draagkracht (belastbaarheid) wordt bepaald door jouw mogelijkheden, zaken die jou energie geven.
Hulp inschakelen: respijtzorg
Als u bij de mantelzorg hulp nodig heeft, kunt u een vrijwilliger of betaalde zorgverlener inschakelen. Dit heet respijtzorg. Er zijn verschillende soorten respijtzorg.
Wat te doen bij overbelasting
Rust: Tijdens rust hersteld het lichaam en kunnen eventuele ontstekingsfactoren hun werk doen en vervolgens verdwijnen. Dat is meestal na 3-5 dagen. Vaak is dat relatieve rust. Het is niet zo dat je in bed moet liggen de hele dag.
In een installatieautomaat loop de stroom door een bimetaal. Indien deze stroom te groot is, vervormt het metaal. Men noemt dit thermische beveiliging en is bedoeld om overbelasting af te schakelen. Tevens heeft de installatieautomaat een elektromagneet.
Mantelzorg is onbetaalde en vaak langdurige zorg voor zieke familieleden of vrienden. Dit kan verzorging zijn of hulp bij dagelijkse activiteiten. Gemeenten ondersteunen mantelzorgers bijvoorbeeld met (tijdelijke) overname van de zorg door een vrijwilliger of beroepskracht (respijtzorg).
Betrek de mantelzorgers bij belangrijke beslissingen of veranderingen. Bedenk niet vóór maar sámen met de cliënt en zijn mantelzorger(s) wat de beste oplossing is. Zie ook de themakaart Maatwerk: eigen oplossingen werken beter. Stem met elkaar af wie waarover de regie voert en evalueer dit regelmatig.
Fysieke belasting is de belasting die je ondervindt tijdens lichamelijke arbeid. Bijvoorbeeld bij het tillen of verplaatsen van cliënten of het duwen en trekken aan hulpmiddelen.
De MantelScan is een instrument voor professionals in zorg en welzijn om samen met zorgvragers en mantelzorgers een (mantel)zorgnetwerk in kaart te brengen, waarbij aandacht is voor de kracht en risico's van dat netwerk.
Probeer om anders met spanning om te gaan. Uw huisarts of de praktijkondersteuner kan u begeleiden bij uw herstel. Soms is hulp nodig van een maatschappelijk werker. Bespreek met uw bedrijfsarts hoe u zo veel mogelijk uw werk kunt blijven doen.
Belangrijkste kenmerken zijn onder meer een afname van het prestatievermogen, slaapstoornissen (m.n. bij het inslapen), vermoeidheid en verhoogde rusthartslag. Blijf je in dit stadium de klachten negeren, dan kom je uiteindelijk in de fase van het overtrainingssyndroom (volledige overtraindheid).
Een herstelperiode van ongeveer zes weken is vaak voldoende om te herstellen en weer in balans te komen. De meeste medewerkers kunnen binnen een aantal maanden hun werk weer volledig hervatten. Je kunt je hierbij laten adviseren door de huisarts of bedrijfsarts.