Een nietige overeenkomst betekent dat de overeenkomst juridisch gezien nooit heeft bestaan. De afspraken die zijn gemaakt kunnen juridisch niet worden afgedwongen. Een overeenkomst is nietig in een aantal in de wet omschreven gevallen.
Vernietigbaarheid vs. nietigheid
Een nietig besluit heeft daardoor geen rechtsgevolgen. Aan de andere kant roept een vernietigbare rechtshandeling wel rechtsgevolgen in het leven. Pas als een vernietigbaar besluit in rechte wordt vernietigd, wordt dit geacht nooit te hebben bestaan.
Nietigheid geschiedt van rechtswege, dat wil zeggen: er hoeft geen beroep op te worden gedaan. Een nietige rechtshandeling (bijvoorbeeld een rechtshandeling in strijd met de wet, goede zeden of openbare orde is) is dus automatisch ongeldig.
Wat is nietigverklaring? Oordeel van de rechter dat een vorige uitspraak van een lagere rechter niet geldig is. In het strafrecht kan een dagvaarding ook nietig worden verklaard.
1. Strijd met wet, goede zeden of openbare orde = nietigheid (zie artikel 3:40 Burgerlijk Wetboek). Indien het sluiten, inhoud of de strekking van de overeenkomst in strijd is met de wet, goede zeden of openbare orde brengt dit in beginsel nietigheid van de overeenkomst met zich mee.
Absolute nietigheid kan ingeroepen worden door elke belanghebbende, ook door het openbaar ministerie en zelfs ambtshalve door de rechter. Absoluut vernietigbare rechtshandelingen zijn niet achteraf voor bevestiging vatbaar.
Een nietigverklaring houdt in dat een huwelijk officieel nooit is voltrokken. Wilt u een huwelijk nietig laten verklaren? Dit kan alleen door de rechter.
Nietigheid betekent dat een rechtshandeling van rechtswege - automatisch en dus zonder dat daar een aparte handeling voor nodig is - ongeldig is. Nietigheid heeft terugwerkende kracht en werkt dus terug tot het moment waarop de rechtshandeling is verricht.
Een besluit dat in strijd is met de wet of met de splitsingsakte, is nietig. Waar in geval van een vernietigbaar besluit geldt dat het besluit bestaat totdat de rechter het heeft vernietigd, wordt een nietig besluit geacht nooit te hebben bestaan.
Op grond van het eerste lid van deze bepaling is een rechtshandeling nietig indien zij door inhoud of strekking in strijd is met de goede zeden of de openbare orde. Hierbij gaat het om in een maatschappij als fundamenteel ervaren normen van ongeschreven recht. Deze kunnen in de loop van de tijd veranderen.
Relatieve nietigheid.
Relatieve nietigheid kan alleen worden ingeroepen door de persoon die wordt beschermd door de rechtsregel die overtreden is. Relatief nietige of vernietigbare rechtshandelingen kunnen expliciet of zelfs impliciet bevestigd worden door de personen die de nietigheid kunnen inroepen.
U kunt scheiden met een echtscheiding of een scheiding van tafel en bed. Ook is ontbinding mogelijk van het huwelijk ná scheiding van tafel en bed. In alle gevallen heeft u een advocaat nodig die bij de rechtbank een verzoek voor scheiding indient.
Een scheiding van tafel en bed moet worden aangevraagd bij de rechtbank. Vanaf het moment dat u van tafel en bed gescheiden bent, kunt u gedurende drie jaar niet definitief meer scheiden, tenzij u de rechtbank laat weten dat u dit allebei alsnog wilt.
- de absolute nietigheid kan (in tegenstelling tot een relatieve nietigheid) niet «gedekt» worden. Inzake contracten betekent dit onder meer dat wat door de partijen vrijwillig is uitgevoerd, bij een absolute nietigheid hoe dan ook ongeldig wordt. De rechtshandeling is in dit geval dus niet vatbaar voor bevestiging.
Zolang de nietigheid door de rechter niet wordt uitgesproken heeft de rechtshandeling rechtsgevolgen. Tenzij anders bepaald in de wet, verjaart de vordering tot nietigverklaring na 10 jaar.
Een wilsgebrek is het gebrekkig tot stand komen van de wil tot het sluiten van een overeenkomst, waardoor een overeenkomst vernietigbaar kan zijn. Hiervan is sprake bij bedreiging, bedrog, misbruik van omstandigheden of dwaling.
Dwaling is de situatie waarbij een overeenkomst tot stand komt zonder goede voorstelling van zaken, terwijl geldt dat als partijen wel een goede voorstelling van zaken hadden gehad, zij nimmer een overeenkomst zouden hebben gesloten.
Een overeenkomst kan (pas) worden ontbonden wanneer de andere partij tekortschiet in de nakoming van haar verplichtingen; oftewel wanneer afspraken niet worden nagekomen. De tekortkoming moet de ontbinding wel kunnen rechtvaardigen en mag dus niet te gering zijn.
Wanneer er een beroep op vernietigbaarheid van de overeenkomst wordt gedaan, kan dat worden gedaan door de wederpartij simpelweg een brief te sturen met de mededeling dat de overeenkomst wordt vernietigd. Tevens is de gang naar de rechter mogelijk: ook hij kan een overeenkomst vernietigd verklaren.
Een vernietiging van een overeenkomst kan zowel buitengerechtelijk als via de rechter. Buitengerechtelijk betekent dat er een beroep wordt gedaan op de vernietigingsgrond door bijvoorbeeld het sturen van een brief. Het kan echter zijn dat uw wederpartij niet meewerkt aan de vernietiging en deze betwist.
Het is verboden om iemand te slaan (behoudens zelfverdediging). Als iemand geweld pleegt dan handelt diegene in strijd met een wettelijke plicht en dus onrechtmatig. Bij een doen of nalaten in strijd met hetgeen volgens ongeschreven recht in het maatschappelijk verkeer betaamt is er sprake van ongeschreven recht.
Goede zeden houdt in dat wat de samenleving moreel acceptabel vindt. Is iets onbehoorlijk, onethisch of onbetamelijk? Het kan dus van tijd tot tijd verschillen wat onder de goede zeden valt. Een overeenkomst die in strijd is met de goede zeden is nietig.
Nietigheid. Wanneer een dagvaarding nietig wordt verklaard, kan de rechtszaak geen doorgang vinden met de desbetreffende dagvaarding. Een nietigheid in de dagvaarding wordt niet snel aangenomen. Als de eiser vergeten is om bepaalde zaken op te nemen in de dagvaarding, kan dit hersteld worden door een herstelexploot.