Schijnzelfstandigheid betekent dat iemand een opdracht doet als zelfstandig ondernemer (zzp'er), maar volgens de regels eigenlijk in loondienst is. Bijvoorbeeld omdat de zelfstandige niet zelf kan bepalen wanneer en hoe het werk gedaan wordt. Dit wordt ook wel verkapt dienstverband genoemd.
Schijnzelfstandigheid betekent kort gezegd dat iemand zich presenteert als zelfstandige terwijl er volgens het arbeidsrecht sprake is van een dienstverband.
"De Belastingdienst kan zzp'ers vragen naar hun beroep, waar ze werken en voor wie ze werken. Ook kijken ze kritisch naar de uitgaven van zzp'ers. Daarnaast controleert de Belastingdienst grote bedrijven om er achter te komen of mensen binnen dat bedrijf kunnen werken als zelfstandigen."
U mag voor meerdere opdrachtgevers werken zolang u maar bij elke opdrachtgever aan de voorwaarden voldoet. U kunt bijvoorbeeld 2 dagen bij opdrachtgever A werken, 3 dagen bij opdrachtgever B en ook nog 2 dagen bij opdrachtgever C.
In 2024 gaat de zelfstandigenaftrek verder omlaag naar €3.750 euro. Dit kan van invloed zijn op je belastingaangifte en financiële situatie als zzp'er. Het urencriterium houdt in dat je minimaal 1.225 uur per jaar besteedt aan je onderneming(en).
In principe zit er geen limiet aan hoeveel je mag bijverdienen als zzp'er. Houd er wel rekening mee dat hoe meer je bijverdient naast je baan in loondienst, hoe hoger je belast wordt. Je extra inkomen wordt namelijk opgeteld bij je salaris uit loondienst, en over het totaalbedrag betaal je inkomstenbelasting.
Schijnzelfstandigheid boete
Werkgevers kunnen een 'verzuimboete' van 10 procent van de verschuldigde inkomstenbelasting verwachten, met een maximum van 5.514 euro. Bovendien geldt deze naheffing met terugwerkende kracht tot 1 januari 2025, in plaats van de gebruikelijke vijf jaar.
Veel mensen denken dat je minimaal 3 opdrachtgevers per jaar nodig hebt om te voldoen aan de eisen van de Belastingdienst voor zelfstandigheid als zzp'er. Dit is een hardnekkig misverstand! De Belastingdienst heeft geen regels over het aantal opdrachtgevers dat je moet hebben om als zelfstandige te worden gezien.
De Belastingdienst handhaaft sinds 1 januari 2025 weer volledig op schijnzelfstandigheid. Werkgevenden en zzp'ers moeten bewijzen dat hun samenwerking geen kenmerken heeft van een dienstverband in loondienst. Hiermee wil de overheid schijnzelfstandigheid voorkomen en de arbeidsmarkt in balans brengen.
De Belastingdienst voert regelmatig controles uit op zakelijke administraties. Toch is de kans op een boekenonderzoek volgens cijfers van de Belastingdienst klein, met 0,4% voor kleine ondernemingen en 2,5% voor middelgrote ondernemingen.
Als je wordt gecontroleerd door de Belastingdienst en je boekhouding klopt niet, kan dat ernstige gevolgen hebben. De Belastingdienst kan extra belastingheffingen opleggen als ze vermoeden dat te weinig belasting is betaald.De Belastingdienst kan tot vijf jaar terug belasting heffen.
Op 1 januari 2025 gaat de Belastingdienst volledig handhaven op schijnzelfstandigheid. Bedrijven en organisaties die mensen als zzp'er inhuren voor werk dat zij niet zelfstandig uitvoeren, kunnen dan weer een boete en naheffingen krijgen.
Ondernemen als zzp'er
Zzp staat voor zelfstandige zonder personeel. Met andere woorden: als zzp'er heb je een eigen bedrijf en heb je geen personeel. Als zzp'er voer je tijdelijke opdrachten uit of verkoop je producten. Als je werkt voor opdrachtgevers, ben je niet bij hen in loondienst.
Waar de fiscus naar kijkt is naar je btw-aangiftes over het hele jaar.Kloppen die en zijn deze cijfers ook terug te vinden in je jaarrekening. Maar ze kijken ook of je geen privé kosten van de winst hebt afgetrokken. Als je btw in het 4e kwartaal 100 procent correct is, kun jij je jaar afsluiten.
Het handhavingsmoratorium is bedoeld om de handhaving van arbeidsrelaties voor de loonheffingen te versoepelen en te verduidelijken.
In 2024 wordt er voor zzp'ers in de zorg meer nadruk gelegd op kwaliteit. Dit betekent dat je als zzp'er net zo professioneel en kundig moet zijn als iemand die in een grote zorginstelling werkt. Dus, zorg dat je papiertjes op orde zijn en denk na over extra cursussen of trainingen.
Voor het beëindigen van een eenmanszaak heb je formulier 14 nodig, voor overige rechtspersonen heb je formulier 17 nodig. Alles over jouw bedrijf uitschrijven uit het Handelsregister. Belastingdienst - Wanneer je definitief stopt, schrijf je jouw onderneming uit bij de Kamer van Koophandel (KVK).
De Belastingdienst heeft een Handhavingsplan opgesteld waarin ze aangeven hoe ze willen gaan controleren. Onderdeel van het Handhavingsplan is de perspectiefnota Arbeidsrelaties (pdf), waar in samenhang (met voorbeelden) uitleg wordt gegeven.
Geen vaste beperking: Er bestaat geen specifieke wettelijke grens aan de duur van een opdrachten voor zzp bij één opdrachtgever. Dit betekent dat je in theorie voor onbepaalde tijd voor één opdrachtgever kunt werken.
Controle op schijnzelfstandigheid
De regels zijn soms onduidelijk voor de opdrachtgever en opdrachtnemer. Daardoor kan het bij uw samenwerking gaan om schijnzelfstandigheid, ook al was dat niet uw bedoeling. De Belastingdienst controleert of het in uw situatie gaat om schijnzelfstandigheid.
Eenmanszaak of zzp: ze zijn niet hetzelfde. Een eenmanszaak is een rechtsvorm, zzp of freelance is dat niet. Je bent zzp'er of freelancer als je als eenpitter voor verschillende opdrachtgevers werkt zonder dat je in loondienst bent. Als zzp'er en freelancer moet je je inschrijven bij de KVK.
Natuurlijke personen die arbeidskrachten illegaal werk laten verrichten kunnen een boete tussen € 1.500,- en € 3.000,- per illegaal tewerkgestelde arbeidskracht krijgen. Afhankelijk van de mate van verwijtbaarheid en de ernst van de overtreding kan deze worden verlaagd of verhoogd tot € 5.625,-.
Zelfstandigen zonder personeel betalen namelijk minder belasting en maken deels gebruik van onze sociale zekerheid. Daarom willen verschillende ministeries de ondernemersfaciliteiten afbouwen.
ZZP detachering voor zelfstandigen
Er zijn 3 manieren om aan opdrachten te komen; rechtstreeks, via zzp-bemiddeling of via zzp-detachering. Detachering is een interessante keuze, omdat het tarief vaak hoger ligt dan rechtstreekse opdrachten waarover de ZZP'er zelf onderhandeld.