Voorbeelden van ernstige psychische aandoeningen zijn: verslaving, ernstige depressie, psychose en bipolaire stoornis.
'Onder psychiatrische aandoeningen versta ik de ernstigere ziektebeelden. Hierbij gaat het bijvoorbeeld om ernstige depressies, angststoornissen en psychoses of psychiatrische problematiek bij dementie. Bij psychische aandoeningen gaat het om lichtere vormen daarvan, zoals somberheid bij rouw.
Definitie van psychische aandoening
De term psychische aandoening wordt gebruikt om een beschrijving te geven van een psychische en emotionele gesteldheid die het denken, voelen en handelen zodanig beïnvloeden dat men niet optimaal kan functioneren in het dagelijkse leven.
In de afgelopen 12 maanden had ongeveer een vijfde van de mensen één of meerdere psychische aandoeningen. Angststoornissen komen als hoofdgroep het vaakst voor. Van alle afzonderlijke aandoeningen komt depressie het vaakst voor.
Er zijn verschillende oorzaken van psychische aandoeningen. Wat je hebt meegemaakt kan veel invloed hebben. Maar ook hoe (on)gezond je leeft. Heftige gebeurtenissen, armoede, infectieziektes, drugsgebruik en alcohol kunnen mensen die er aanleg voor hebben, een duw geven in de richting van een psychische aandoening.
U voelt u bijvoorbeeld somber, verward, angstig of gespannen. Door zulke psychische klachten heeft u minder plezier in het leven. Psychische klachten ontstaan vaak als er meer problemen zijn of heftigere dingen gebeuren dan u aankunt. De balans hiertussen is tijdelijk niet goed.
Er zijn veel verschillende psychische aandoeningen met elk hun eigen kenmerken en gevolgen. Voorbeelden van psychische functiebeperkingen zijn: AD(H)D, faalangst, depressiviteit, een persoonlijkheidsstoornis als borderline, Asperger syndroom (een autistische stoornis).
U kunt iemand met psychische klachten vaak al helpen door goed naar hem/haar te luisteren: Probeer echt te luisteren, zonder te oordelen of meteen adviezen te geven. Probeer niet in discussie te gaan. Luister gewoon en probeer uw naaste te begrijpen.
Er zijn verschillende oorzaken van psychische aandoeningen. Wat je hebt meegemaakt kan veel invloed hebben. Maar ook hoe (on)gezond je leeft. Heftige gebeurtenissen, armoede, infectieziektes, drugsgebruik en alcohol kunnen mensen die er aanleg voor hebben, een duw geven in de richting van een psychische aandoening.
De belangrijkste drie oorzaken zijn: biologische, psychische en sociale oorzaken. Er zijn een aantal biologische oorzaken: Uit onderzoek binnen families waar bipolaire stoornis voorkomt, blijkt dat de kans om een stemmingsstoornis te krijgen voor een deel erfelijk kan zijn.
Verwacht u dat u helemaal niet meer kunt werken? Ook niet in de toekomst? Dan kan de arts u voorstellen om alvast een WIA-uitkering aan te vragen. U kunt deze aanvraag bij ons indienen als u tussen de 13 en 68 weken ziek bent.
Er bestaan geen medicijnen waarmee een psychische stoornis kan worden genezen. Medicijnen voor psychische stoornissen werken als een prothese: ze ondervangen voor een deel een defect in de hersens van de lijder.
Psychiatrische problemen en een beperking
Mensen met een beperking kunnen te maken krijgen met psychiatrische problemen. Het kan bijvoorbeeld gaan om klachten op het gebied van stemming, prikkelbaarheid, impulscontrole, slaapproblemen of moeite met sociale interactie.
De DSM-5, het diagnostisch en statistisch handboek voor psychische stoornissen, spreekt van 10 persoonlijkheidsstoornissen die in 3 types zijn onderverdeeld.
Comorbiditeit is het naast elkaar voorkomen van verschillende stoornissen tegelijkertijd. Hulpverleners zien het naast elkaar voorkomen van psychische stoornissen vaak als een teken dat sprake is van ernstige problematiek. Een veel voorkomende vorm van comorbiditeit is dat een depressie samengaat met een angststoornis.
Als je een psychotische stoornis hebt, beleef je de wereld tijdelijk anders dan andere mensen. Je ziet, hoort, ruikt, proeft of voelt dingen die er niet zijn. Met behandeling gaat de psychose bij ongeveer 75% van de gevallen binnen enkele maanden over.
Psychisch verzuim is een vorm van ziekteverzuim. Een medewerker is dan niet in staat om te werken vanwege psychische klachten. Denk bijvoorbeeld aan overspannenheid, een burn-out, een depressie of een angststoornis. Het duurt vaak langer voor de werknemer helemaal is hersteld bij psychische klachten dan gemiddeld.
Als je depressief bent is het belangrijk dat je dit met je werkgever bespreekt. En samen met de bedrijfsarts onderzoekt hoe ernstig je klachten zijn en wat het beste is om te doen. Misschien niet doorgaan met depressief thuis werken, maar even helemaal stoppen en wat rust nemen en daarna weer rustig op gaan bouwen.
Gedrag waar je op kan letten zijn: nieuwe/toegenomen concentratieproblemen, slaapproblemen, gejaagdheid of onrust, opvliegendheid, maar ook problemen met voeding of gebruik van alcohol of drugs. Reacties en emoties. Wanneer we (even) niet lekker in ons vel zitten, merk je dat aan de manier waarop we ons uiten.
Respect voor de patiënt
De psychiater heeft de specialistische kennis en vaardigheden om empathie te tonen, ook als dit bemoeilijkt wordt door de invloed die de psychiatrische stoornis uitoefent op het denken, voelen en willen van de patiënt (NVvP, 2005).
Bij een psychische stoornis is er sprake van een ernstige ontregeling van iemands denken, voelen of gedrag, die duidt op een probleem in het psychi- sche functioneren.
Mentale gezondheid gaat over cognitief (denken), emotioneel (voelen) en sociaal welzijn. Mentaal gezonde personen voelen zich over het geheel genomen tevreden, zijn in staat om te genieten, denken positief, kunnen omgaan met tegenslagen en zijn tevreden met hun sociale relaties.