Als er veel waterdruppels in een wolk zitten, is de wolk dikker en kan er minder zonlicht doorheen. Ze zijn dan donkerder. Een wolk wordt extra zwaar als er veel water in zit. Dan kunnen de druppels niet meer in de lucht blijven hangen en vallen ze naar beneden: het regent!
Heb je de zon in de rug en de wolk voor je dan zie je vaak een prachtige witte stapelwolk. Dit gebeurt vooral wanneer grote wolkendruppels en ijskristallen het zonlicht grotendeels tegenhouden en jouw kant op weerkaatsen. Zo'n grote witte 'bloemkoolwolk' kan uiteindelijk uitgroeien tot een stevige bui.
Een wolk is een verzameling uiterst kleine waterdruppeltjes, ijskristallen of een mengsel van beide. Wolken veranderen voortdurend onder invloed van luchtstromingen en natuurkundige processen.
Cumulonimbus (donderwolk)
Een cumulonimbus, ook wel donderwolk genoemd, is meestal een voorbode van onweer. Dit soort wolken zijn verantwoordelijk voor enorme stortbuien waarbij je haast moet maken om ergens te kunnen schuilen.
Blijf daarom binnen tijdens onweer en doe de volgende dingen: Sluit ramen en deuren. Blijf uit de buurt van elektrische kabels. Ga niet in bad of onder de douche.
▸ Het onweert vaker 's middags of 's avonds. "Dat komt doordat de lucht gedurende de dag vaak opwarmt en het 's ochtends nog niet warm genoeg is om onweer te veroorzaken", zegt de woordvoerder van Weerplaza.
Bewegende en drijvende wolken
De waterdamp condenseert en er ontstaat een wolk. Zolang de lucht, in de wolk zelf, warmer is dan de lucht om de wolk heen blijft deze drijven. Wolken bewegen door de wind en of de verschillende luchtstromen in de lucht. Wolken bereiken hiermee soms wel een snelheid van 60 km/h.
Door de wrijving met de lucht blijven de vallende kleine druppeltjes als het ware drijven op de luchtlaag. Als de kleine druppeltjes groter en zwaarder worden kunnen ze de wrijvingskracht van de lucht overwinnen.
Het voelt vochtig aan, maar het is niet zacht om aan te raken. Wel is het water (kokend) heet en daarom moet je niet proberen om het aan te raken. Wolken daarentegen zijn koud en op een mistige dag kan je gerust proberen om de wolken aan te raken. Je loopt dan letterlijk met je hoofd in de wolken.
Dit komt doordat een wolk voornamelijk bestaat uit waterdruppeltjes met een diameter die veel groter is dan de golflengte van zichtbaar licht (grootte-orde 20 micrometer). Die waterdruppeltjes verstrooien alle zichtbaar licht (van blauw tot rood) evengoed.
Zo ontstaat de stapelwolk door thermiek: lucht stijgt op en koelt af tot zo'n koude temperatuur dat er waterdruppeltjes ontstaan. Die vormen samen een wolk. De stapelwolk zien we het meest. Of beter gezegd: hij valt het meest op omdat hij vaak in de loop van de dag aan een helderblauwe lucht ontstaat.”
Siebesma: “Een cumuluswolk bevat gemiddeld één gram water per m3. Als we voor het gemak een wolk van één km3 nemen – dat is één km lang, breed en hoog – betekent het dat er in een bloemkoolwolk al snel een miljoen kilogram water zit.” Omgerekend zijn dat zo'n 200 olifanten.
Het teveel aan waterdamp in de lucht condenseert: er ontstaan wolken. 's Avonds stopt de zon met de aarde te verwarmen. De opgaande luchtstromingen vallen stil, er komen zelfs dalende luchtbewegingen, de wind luwt. De wolken komen opnieuw in warmere lucht terecht en lossen helemaal op.
Een gemiddelde wolk met een lengte en diepte van 2 kilometer en een hoogte van 200 meter weegt maar liefs 500 miljoen gram. Dat is net zo zwaar als driehonderd auto's, volgens de wetenschappers. Wat er dus licht uitziet en boven ons hoofd zweeft is eigenlijk bijzonder zwaar.
Laag. De lage wolken, zoals stapelwolken die meestal de vorm van een bloemkool hebben, kunnen al ontstaan op een paar honderd meter hoogte. Wanneer deze wolken tot buien uitgroeien kunnen ze zelfs hoogten boven 10 kilometer bereiken.
Die straalstromen hebben vaak een snelheid van 200 kilometer per uur, maar ze kunnen ook wel 400 kilometer per uur bereiken. Straalstromen komen ook voor op 10 tot 18 kilometer hoogte. De wolken daar, cirruswolken, kunnen snelheden rond de 400 kilometer per uur bereiken.
Wolken heb je in alle vormen en maten. Als je er een ziet hangen, lijkt die heel licht. Maar een wolk is zwaarder dan een olifant.
Het vormen van zo'n proto-ster uit een interstellaire wolk duurt ongeveer 40.000 jaar, dat is op de sterrenkundige en geologische tijdschaal heel erg kort.
En koude lucht kan minder waterdamp bevatten dan warme. Dus naarmate de luchtbel stijgt en afkoelt raakt deze meer en meer verzadigd met waterdamp. Als de lucht volledig verzadigd is en nog iets verder stijgt en afkoelt, condenseert de waterdamp tot druppels en heb je een wolk.
"Voorafgaand aan onweer kan er sprake zijn van warm, drukkend en vochtig weer.Dan kunnen bacteriën zich snel vermeerderen", legt Van der Heijden uit. "Dan wordt soep of welk ander gerecht zuur. Het is heel belangrijk om dingen snel af te koelen als je kookt en niet te lang bij warm weer te laten staan.
Ga dan niet op de grond liggen. Als de bliksem vlakbij inslaat loop je namelijk het risico dat je in de wegvloeiende bliksemstroom ligt. Ga in plaats van liggen juist op je hurken zitten, met je voeten tegen elkaar aan.
Onveilige plaatsen tijdens onweer
Omheiningen (ook niet-metalen omheiningen), bedradingen of leidingen;Een raam (ook gesloten ramen);In bad, douche, tijdens handen wassen;Telefoongesprekken via het vaste net.