Een cyclothyme stoornis is kort te beschrijven als een lichte versie van een bipolaire stoornis. Je stemming schommelt vaak, maar je somberheid is nooit zo ernstig dat echt sprake is van een depressie. Bij een cyclothyme stoornis vertoont je stemming sterke schommelingen.
Thans maakt de DSM-5 binnen de bipolaire stoornissen een onderscheid tussen de bipolaire-I-stoornis (manie, meestal in combinatie met depressie), de bipolaire II-stoornis (depressie in combinatie met hypo-manie, maar nooit met een manie), de cyclothyme stoornis (wisselende milde depressieve en hypomanische symptomen, ...
De cyclothyme stoornis is een bipolaire stemmingsstoornis. Het is een langdurige maar mildere vorm van de bipolaire stoornis. Iemand met een bipolaire stoornis werd vroeger ook wel manisch depressief genoemd. Bij de cyclothyme stoornis zijn er regelmatig terugkerende milde stemmingswisselingen.
Vaak voelen mensen met dysthymie zich zeer eenzaam en ongelukkig. Ze zien zichzelf als waardeloos, oninteressant en machteloos. Hun eet- en slaappatroon is vaak verstoord, waardoor ze zich extra vermoeid en lusteloos voelen. Zowel de concentratie als het geheugen functioneren slecht.
Een chronisch depressieve stemming gaat niet vanzelf weer over, hooguit voor een korte periode. Ook is dysthymie meestal moeilijker te behandelen dan andere depressies. Het gebruik van medicijnen (antidepressiva) leidt vaak tot vermindering van de klachten, maar neemt de depressie niet helemaal weg.
Verschillende soorten antidepressiva ( ssri's, tca's, mao-remmers) werden gebruikt, maar ook andere psychofarmaca die bij de behandeling van depressies gebruikt worden, zoals lithium en benzodiazepinen.
Een bipolaire stoornis heeft veel weg van een borderline stoornis, maar de twee persoonlijkheidsstoornis zijn wel verschillend. Een van de grootste verschillen is dat bij een bipolaire stoornis de stemmingsveranderingen een stuk langer duren (weken tot maanden) dan bij een borderline stoornis (uren tot dagen).
De levensverwachting van mensen die lijden aan een ernstige psychische stoornis, zoals schizofrenie, zware depressie of een bipolaire stoornis, is tien tot vijftien jaar korter dan gemiddeld, zo blijkt uit een Brits onderzoek. Zij sterven relatief vaak al op vroege leeftijd aan kanker of hartfalen.
Een manie kan door allerlei factoren worden uitgelokt, maar het meest bekend is een gebrek aan slaap. Dat is vaak ook een eerste teken van manie: niet meer kunnen slapen omdat je hoofd niet stil wordt. Veel actiever worden dan bij je past is ook zo'n signaal, en niet stoppen met praten.
Bij een cyclothyme stoornis vertoont je stemming sterke schommelingen. Er zijn perioden met depressieve klachten en perioden met lichte manische klachten. Bij het laatste gaat het dan om zaken als: Overdreven zelfvertrouwen.
Een bipolaire stoornis is niet te genezen, maar met medicijnen en therapie worden de klachten verminderd. De extreme stemmingswisselingen van manie en depressie nemen af en worden soms zelfs voorkomen. Dat gebeurt door een combinatie van: medicijnen.
Waarschijnlijk openbaart zich een bipolaire stoornis bij 10% van de mensen na het 50ste levensjaar. Dit hoofdstuk gaat over patiënten ouder dan 60 jaar met een bipolaire stoornis.
Zonder behandeling gaan beide stoornissen meestal vanzelf over, maar vooral depressies kunnen vele maanden, soms zelfs jaren voortduren. Bij een manie kunt u lichamelijk helemaal uitgeput raken. Dat kan soms levensgevaarlijk zijn. Een depressie is een belangrijke oorzaak van zelfmoordpogingen en zelfmoord.
Ouderen hebben over het algemeen minder energie dan jongeren of volwassenen, maar als verminderde energie samengaat met een sombere stemming, is er kans op een dysthyme stoornis. Deze stoornis komt veel minder voor dan een depressie stoornis.
Een bipolaire stoornis kan verergeren als gevolg van het middelengebruik en de complicaties van het misbruik kunnen het beloop van de aandoening nadelig beïnvloeden en zeer onvoorspelbaar maken. Onttrekkingsverschijnselen van stimulerende middelen gaan vaak gepaard met depressieve klachten.
Een bipolaire stoornis kan erfelijk zijn. Als een van je ouders deze stoornis heeft, is de kans 10% tot 15% dat jij er ook gevoelig voor bent. Er kunnen ook bepaalde dingen zijn die een manische of depressieve bui uitlokken.
Het is nog niet bekend hoe een bipolaire stoornis ontstaat. Wel zijn er bepaalde omstandigheden bekend, waarin je meer risico loopt op een manische depressie. Het gaat meestal om een combinatie van biologische, sociale en psychologische factoren. De stemmingsstoornis komt evenveel voor bij mannen als bij vrouwen.
Een bipolaire stoornis wordt behandeld door of in overleg met een specialistisch team. Bij een ernstige manische episode zijn haloperidol, olanzapine, quetiapine of risperidon de middelen van eerste keus.
Mensen met borderline hebben vaak weinig zelfvertrouwen en een negatief zelfbeeld. Ze zijn buitengewoon gevoelig voor opmerkingen die ze als kritiek ervaren. Ze twijfelen constant over wat ze zullen aanpakken en wat ze met hun leven willen. Mensen met borderline kunnen momenten van vervreemding hebben.
Manipulatie wordt gebruikt om toch haar/zijn zin te krijgen. Een voorbeeld daarvan is het verwijt: 'Als je dit niet voor me over hebt (of kunt doen), wat stelt onze vriendschap dan nog voor?' Die manipulatie en wisselende stemmingen zijn er vaak de oorzaak van dat relaties niet lang standhouden.
Als je borderline hebt, verandert je humeur om de haverklap. Net als je gedachten en je gedrag. Je bent enorm impulsief, denkt zwart-wit en je reageert vaak extreem. Je relaties zijn intens en je wisselt snel van partner.
Gevolgen van een dysthyme stoornis
Wat deze stoornis zwaar maakt, is dat de klachten zo lang aanhouden en bijna nooit helemaal weg zijn. Dit heeft een enorme invloed op je privé- en werkleven. Je kan niet volledig genieten van het leven en ervaart veel negatieve gedachten, vaak ook over jezelf.
Een dysthyme stoornis heeft niet één duidelijke oorzaak, maar ontstaat door een combinatie van biologische eigenschappen, persoonlijke eigenschappen en wat iemand meemaakt in zijn leven. Een biologische factor is erfelijkheid. Mensen zijn extra kwetsbaar als er andere psychische stoornissen in de familie voorkomen.
De gevolgen van dysthymie zijn vaak minder zichtbaar en leiden minder snel tot uitval van werk, opleiding of school, maar het chronische karakter kan zeer belastend zijn. Wie een depressie of dysthymie heeft, krijgt vaak te kampen met onbegrip en met gevoelens van schaamte en falen als mogelijke negatieve consequentie.