Een aneurysma is een zwakke plek in een slagader.De wand van het bloedvat is hier dunner, waardoor een uitstulping ontstaat. De vaatwand wordt hierdoor steeds dunner en uiteindelijk kan deze scheuren. Een aneurysma komt het vaakst voor in de buikslagader.
De helft van de patiënten met een ruptuur van een aneurysma overlijdt voordat zij het ziekenhuis bereiken. Van de patiënten die wel in het ziekenhuis komen en een spoedoperatie ondergaan, overlijdt de helft. Kortom, slechts één op de vier patiënten overleeft een ruptuur van een aneurysma.
Een aneurysma van de aorta abdominalis (AAA) geeft in principe geen klachten. Meestal wordt een aneurysma dan ook bij toeval ontdekt wanneer om andere redenen een onderzoek plaatsvindt. Zo kan bij lichamelijk onderzoek van de buik boven de navel een kloppende zwelling gevoeld worden.
Zoutgebruik en bloeddruk
Bij een aandoening aan de aorta, zoals een aortadissectie of een aneurysma, moet u dat absoluut vermijden. Beperk daarom uw zoutgebruik. Het gebruik van verse kruiden kan geen kwaad. Probeer ook het gebruik van producten die veel zout bevatten te beperken.
Van alle patiënten met een gescheurd aneurysma overlijdt ongeveer 70%. Van de patiënten met een gescheurd aneurysma die in het ziekenhuis komen en die worden geopereerd, overlijdt ongeveer 30%.
Klachten. De meeste mensen met een aorta aneurysma hebben geen klachten. Een aneurysma wordt meestal per toeval ontdekt. Bijvoorbeeld tijdens een echografie of CT-scan die vaak gemaakt wordt om een andere reden.
Afhankelijk van de grootte van het aneurysma zijn 70 tot 97 van de 100 patiënten (70-97%) in leven na 1 jaar.Na 12 jaar zijn 30 tot 46 van de 100 behandelde patiënten (30-46%) in leven.
Als u een aorta-aneurysma heeft, ongeacht of het abdominaal of thoracaal is, is het verstandig om stress zoveel mogelijk te vermijden . Emotionele stress en angst kunnen uw bloeddruk verhogen.
Een aneurysma komt het vaakst voor in de buikslagader. Maar u kunt ook een aneurysma hebben in de slagaders in de borstkas, liezen, de knieholtes of naar de hersenen.
Vermijd een klasse antibiotica die bekend staat als fluoroquinolonen: Cipro (ciprofloxacine), Levaquin (levofloxacine), Factive (gemifloxacine) en Avelox (moxifloxacine) . Deze medicijnen kunnen het risico op aortadissecties of -rupturen vergroten.
Naarmate u ouder wordt, neemt de kans op een aorta-aneurysma toe. Vanaf de leeftijd van 65 jaar is het risico op een aneurysma bij mannen groter dan bij vrouwen. Erfelijke bindweefselziekten (bv. syndroom van Marfan, Ehlers-Danlos syndroom) kunnen de aortawand aantasten.
De buik van het slachtoffer kan blauwe vlekken vertonen en kan hard en gespannen aanvoelen. Het slachtoffer heeft mogelijk veel pijn ter hoogte van de buik en kan de benen hebben opgetrokken. Het slachtoffer kan bewustzijnsstoornissen hebben. Soms is bewusteloosheid het enige symptoom.
De meest voorkomende plaats is de lichaamsslagader, oftewel aorta, in de buik. Dit wordt een AAA genoemd, een Aneurysma Aortae Abdominalis.
Ook voelen sommige mensen de slagader kloppen in hun buik. De verwijding wordt minder snel groter als je niet rookt en als je medicijnen gebruikt. Patiënten bij wie een buikslagaderverwijding wordt ontdekt, worden óf geopereerd, óf er wordt gecontroleerd hoe de buikslagaderverwijding zich ontwikkelt.
Afhankelijk van de plaats waar het aneurysma zich bevindt, gaat het om pijn tussen de schouderbladen, lage rugpijn of buikpijn. Pijn is meestal een voorbode van complicaties.
De operatie
De vaatchirurg maakt een snee in de buik. De snee loopt van net onder de navel tot aan het borstbeen. Vervolgens klemt de arts de aorta aan beide kanten van het aneurysma af. Daarna knipt hij het aneurysma open en haalt eventuele bloedstolsels eruit.
Meestal geeft een aneurysma geen klachten, maar soms geeft het buik- of rugklachten.In enkele gevallen voelt u het aneurysma als een “pulserende massa” in de buik.
U merkt meestal niets van een verwijde buikslagader. Sommige mensen hebben wel klachten, zoals vage buikpijn of rugpijn. Ook voelen sommige mensen de slagader kloppen in hun buik.
Risicofactoren voor het ontstaan van een aneurysma
Dit zijn roken of gerookt hebben, hoge bloeddruk, hoog cholesterol, hogere leeftijd en mannelijk geslacht. Suikerziekte is geen risicofactor voor een aneurysma. Er zijn aanwijzingen dat alcoholgebruik de kans op het ontwikkelen van een aneurysma ook kan vergroten.
Een thoracaal aneurysma komt maar bij 1 op de 10.000 mensen voor. Een buikaneurysma is minder zeldzaam: ongeveer 1 procent van de Belgische mannen krijgt er ooit mee te maken. Vrouwen worden veel minder vaak getroffen. De meeste patiënten zijn 50 jaar of ouder.
Bij een aorta-aneurysma in de buikholte heb je naast buik- en rugpijn soms ook pijn in de flank, lies, teelballen en bovenbenen. Soms heb je de neiging tot flauwvallen. Bij een aorta-aneurysma in de borstholte voel je hevige pijn op de borstkas.
Een aneurysma is een abnormale verwijding van een slagader. Naarmate de doorsnede van een aneurysma toeneemt, stijgt ook de kans dat het aneurysma scheurt en er een levensbedreigende bloeding ontstaat. Aneurysma's komen overal in het lichaam voor, maar worden meestal in de grote lichaamsslagader (aorta) gevonden.
Matig met zout. Mensen met een bloeddruk hoger dan 120/80 mm Hg kunnen hun gezondheidsrisico verminderen door af te vallen, meer te bewegen, eventueel minder alcohol te gebruiken en meer groente en fruit te eten.
Het St.Antonius Ziekenhuis voert de meeste aorta-operaties uit in Nederland en er zijn sinds de start in 1996 meer dan 2000 patiënten met een endoprothese behandeld.
Erfelijk. Bij een op de tien patiënten met zo'n aneurysma of subarachnoïdale bloeding komt de ziekte in de familie voor.