Leesteken in de vorm van een liggend streepje, in de 18de eeuw gebruikt om de lezer duidelijk te maken dat een monoloog wordt onderbroken door gedachten, waarvoor woorden tekortschieten en die daarom niet uitgesproken (en gezet) kunnen worden.
Met aandachtstreepjes kun je, net als met twee komma's, een tussenzin duidelijk afscheiden van de rest van de zin. Aandachtstreepjes hebben een sterker effect dan komma's. Plaats een spatie voor en na het gedachtestreepje (een lang streepje –) om verwarring met een koppelteken (een kort streepje -) te voorkomen.
Bestaat het woord uit twee losse woorden die een samenstelling vormen, dan schrijf je een koppelteken. Ontstaat er geen verwarring, dan schrijf je gewoon alles aan elkaar. Is het woord geen samenstelling, maar bijvoorbeeld een meervoud of een enkel woord, dan schrijf je een trema.
Dit streepje zit niet standaard op je toetsenbord, maar maak je met de toetsencombinatie ctrl/option+minteken. Het gedachtestreepje wordt gebruikt bij een onderbreking van de gedachtegang, bij het aangeven van een inhoudelijke, verrassende wending en bij het leggen van extra nadruk op een deel van de zin.
In de Nederlandse spelling hebben verschillende leestekens de vorm van een liggend streepje. Het korte liggende streepje (-) wordt onder andere gebruikt als koppelteken (man-vrouwverhouding), als afbreekteken (wa-ter) en als weglatingsstreepje (chocolade- en vanillepudding).
Het lange liggende streepje – het gedachtestreepje – zit niet apart op het toetsenbord. Je kunt het in verschillende programma's, zoals Word, maken door de ctrl-toets ingedrukt te houden en de min van het numerieke toetsenbord in te typen.
Het koppelteken is een kort, liggend streepje, ook wel de divisie genoemd, dat ook wordt gebruikt als weglatingsstreepje of afbreekstreepje. Een koppelteken is een leesteken dat onderdeel uitmaakt van de interpunctie van je tekst om de leesbaarheid van je tekst te vergroten.
Voor Windows op een toetsenbord met een numeriek toetsenbord: gebruik Alt + 0 1 5 0 (en-streepje) of Alt + 0 1 5 1 (em-streepje) met behulp van het numerieke toetsenbord.
Gedachtestreepjes worden voornamelijk gezet om een aanvullende gedachte of een terloopse opmerking in te lassen.
Er is geen betekenisverschil, het gaat om een verschil in spelling. Beide varianten voor televisie zijn goed.
Sluisteken (|)
Dit wordt ook wel pipe of verticaal streepje genoemd. Op je toetsenbord maak je dit teken door shift + \ (toets onder backspace) te gebruiken.
Om een woord of lettergreep te benadrukken, gebruik je het nadrukteken of klemtoonteken ( ´ ). Dat teken ziet er net zo uit als het accent aigu, het accent dat bijvoorbeeld op café staat.
Traditioneel wordt aangeraden om dubbele aanhalingstekens te gebruiken bij een letterlijk citaat, en enkele aanhalingstekens in alle andere gevallen. Tegenwoordig wordt er steeds meer de voorkeur aan gegeven om alleen enkele aanhalingstekens te gebruiken.
Antwoord. Gedachtestreepjes kunnen rond een korte zin (of zinsnede) staan die een lopende zin onderbreekt. Eén gedachtestreepje kan ook een inhoudelijke wending aangeven. Een gedachtestreepje is in principe langer dan een koppelteken en wordt met spaties gescheiden van woorden ervoor en erna.
Een streepje, dat langer is dan een koppelteken, wordt gebruikt om bereiken, pauzes of nadruk aan te geven. Veelvoorkomende typen zijn het en-streepje (–) voor bereiken en het em-streepje (—) voor onderbrekingen of nadruk .
Streepje naar rechts: accent aigu of klemtoonteken
Dit accentteken ( ´ ) is een accent aigu als het aangeeft dat je de klinker lang uitspreekt: café, coupé, privé. Hetzelfde streepje noemen we ook wel een klemtoonteken of nadrukteken.
Waar staat een koppelteken op mijn toetsenbord? Op de meeste toetsenborden staat een koppelteken meestal boven het cijfer 0 op de bovenste rij toetsen . U kunt het ook vinden door op "Shift" en het minteken (-) op het numerieke toetsenbord te drukken.
Hoe typ je een em-streepje. Op computers zijn ze makkelijk te typen : op een Mac gebruik je Shift+Option+Minus (-); op Windows gebruik je Ctrl+Alt+Minus (-) .
De underscore (_) (Engels voor 'onderstrepen'), ook wel onderstrepingsteken, laag streepje of onderstreepje, is een typografisch teken met de ASCII-waarde 95.
Een weglatingsstreepje geeft aan wanneer een deel van het woord is weggelaten. Als er dus geen deel is weggelaten hoef je het streepje ook niet te plaatsen. Met andere woorden alleen als het oorspronkelijke woord aan elkaar werd geschreven schrijf je een streepje, waren het losse woorden, dan komt er geen streepje.
Zo'n verduidelijkend streepje (ook wel 'koppelteken' genoemd) mag je volgens de officiële spelling altijd gebruiken om een samenstelling beter leesbaar te maken.
Samentrekking is een vorm van nevenschikking waarbij identieke woorden of woorddelen bij maar één lid worden uitgedrukt en bij de overige leden worden weggelaten. Het voordeel van samentrekken is dat identieke woorden of woorddelen niet herhaald hoeven te worden, waardoor de formulering beknopter wordt.
U kunt een ellips gebruiken - drie opeenvolgende punten, met één spatie rond elk ( . . . ) - om extra of onnodige woorden weg te laten. De ellips vertegenwoordigt informatie die u weglaat uit een citaat.