Cyanogene glycosiden zijn van nature aanwezige plantengifstoffen in onder andere vlierbessen, lijnzaad, pitten van steenvruchten, bittere amandelen en cassave. Deze plantenstoffen zijn ook te vinden in de pitten van steenvruchten zoals abrikozen, perziken, pruimen en kersen en in de pitten van peren en appels.
Botulinetoxine is de meest giftige stof voor zover bekend. Het verlamt de zenuwen die de spieren aansturen, die hierdoor verslappen. Ca. 15 nanogram van de stof is voor de mens al dodelijk en het gif behoort daarom tot de meest gevaarlijke klasse biologische wapens.
De vergiftiging kan leiden tot een hartaanval, ademnood en de dood. Slechts 1,5 milligram per kilo lichaamsgewicht vormt al een dodelijke dosis. Volgens een recente studie bevatten appelpitjes 3mg amygdalin per gram. Eén pitje weegt gemiddeld 0,7 gram.
Let op met de pitten van appels, pruimen, kersen, peren en abrikozen. Hier zit waterstofcyanide in. Slik je per ongeluk toch een pit door, dan kun je last krijgen van hoofdpijn, duizeligheid, braken en verwarring. Niet fijn...
Giftigheid van een vergif, toxine of gifstof is een betrekkelijk begrip dat weergeeft hoe schadelijk of dodelijk een stof voor een organisme is. De giftigheid van een stof is van een aantal factoren afhankelijk.
Cyanide werkt op twee niveaus: het voornaamste effect heeft te maken met de mitochondriën, waar de cellulaire ademhaling geblokkeerd raakt. Het andere effect heeft te maken met zuurstoftransport door het hemoglobine in ons bloed. De stof bindt zich aan een enzym in de cellen, dat nodig is voor de celademhaling.
Mogelijke gevolgen bij een vergiftiging kunnen zijn: makkelijk optreden van blauwe plekken en wondjes die langer blijven bloeden. Bij zeer ernstige vergiftigingen kan er zelfs bloedverlies in de urine of de stoelgang optreden. De eerste symptomen treden pas op na 2 à 3 dagen.
Waterstofsulfide
Waterstofsulfide, ook wel zwavelwaterstof genoemd, is een giftig gas dat ontstaat als organische, zwavelhoudende stoffen gaan rotten. Deze stoffen komen voor in de aardbodem en (dus) ook in aardgas. Ook het rottingsproces van dode dieren of ongedierte kan waterstofsulfide (H2S) in huis veroorzaken.
Als poeder kan cyaankali inderdaad in een vloeistof als water opgelost worden, weet Van Duursen. Wie het binnenkrijgt, ondervindt al binnen een paar minuten de gevolgen. "Cellen kunnen geen energie meer maken en de overdracht van zuurstof aan weefsels wordt afgeremd. Iemand die het inneemt, raakt snel bewusteloos.
Ricine is een natuurlijke gifstof. Deze stof komt van de bonen van de Ricinus communis die ook wel wonderboom of castorolieplant wordt genoemd. Deze bonen of zaden worden uitgeperst en uit de resten wordt het gif gewonnen. Ricine is erg giftig en in kleine hoeveelheden dodelijk als het om zuiver gif gaat.
Het cyanide-ion is een reductiemiddel en wordt geoxideerd door sterke oxidatiemiddelen zoals moleculair chloor (Cl2), hypochloriet (ClO–) en waterstofperoxide (H2O2).
Symptomen. Inademen: Krachtsverlies, hoofdpijn, verwarring, misselijkheid en braken, toename van de frequentie en diepte van de ademhaling, aanvankelijk versnelde hartslag en later vertraagde hartslag, ademhalingsdepressie, ademstilstand, bewusteloosheid en hartritmestoornissen.
Geen paniek
Mocht je een pit toch per ongeluk doorslikken, dan kan dat niet gelijk kwaad. De pit wordt niet verteerd door het lichaam en wordt gewoon uitgepoept. Als je de pit kapot kauwt kan er wel een kleine hoeveelheid vrijkomen. Dat is ook niet gelijk een probleem.
Kersen, appels en peren
Vooral kersenpitten zijn gevaarlijk want er zijn slechts twee kapotte kersenpitten voor nodig om een voortijdig einde aan je leven te maken. Appel- en perenpitten zijn wat onschuldiger, daarvan moet je al snel zo'n 100 gram pitten kauwen en opeten voor een dodelijke dosis cyanide.
Het dodelijkste gif ter wereld komt van de bacterie Clostridium botulinum. Met slechts 200 gram zou je iedereen op aarde kunnen doden. Krijg je botuline binnen, dan krijgt je zenuwstelsel een funeste klap, met extreme pijn en de dood tot gevolg.
Maar ook narcissen zijn giftig: het eten ervan leidt tot braken, buikpijn en diarree. Prachtig in de tuin, maar extreem giftig: de oleander. Als een kind al een klein stukje van een blaadje of bloem inslikt, kan dit grote gevolgen hebben. Het gif van de oleander heeft effect op ons hart.
De schillen van bijvoorbeeld gewone gele aardappels, komkommers en aubergines zijn prima en veilig om te eten, schrijft hij. En ja, zelfs de kiwi zou met schil gegeten kunnen worden.
Pitten van appels, peren en steenvruchten kun je beter niet doorslikken. De pitten van appels, peren en steenvruchten (abrikozen, perziken, pruimen, nectarines en kersen) kun je beter niet doorslikken. "In deze pitten zitten plantengiffen die in je lichaam kunnen worden omgezet in cyanide, ook wel blauwzuur genoemd."
Veel groente- en fruitsoorten kunt u dus eten mét schil, maar er zijn ook een aantal producten die u echt zonder moet eten. Dit omdat de schilletjes giftige stoffen bevatten of gewoonweg absoluut niet te eten zijn. Zo is de schil van een ananas, avocado of passievrucht echt niet geschikt voor consumptie.
EFSA kwam tot de conclusie dat, afhankelijk van de soort en van de grootte, zelfs één pit al giftig voor een volwassene kan zijn. Voor kinderen is dit natuurlijk nog minder. Sommige abrikozenpitten bevatten minder amygdalin, maar u kunt onmogelijk het onderscheid tussen de veilige en schadelijke soorten maken.
Volgens sommige studies is een hoeveelheid van 0,5 tot 3,5 mg cyanide per kg lichaamsgewicht reeds dodelijk. De experts van het EFSA zijn van mening dat volwassenen een grote pit (370 mg) kunnen eten zonder de veiligheidsdrempel te overschrijden. Voor kinderen is de dosis natuurlijk veel lager.