Cyberpesten, digitaal pesten of digipesten is het pesten op internet of via een mobiele telefoon. Dit gedrag komt zowel tussen kinderen en tieners thuis en op school als tussen volwassenen als collega's op het werk voor.
Online pesten is een vorm van pesten waarbij het slachtoffer lastiggevallen wordt met digitale middelen. Denk bijvoorbeeld aan het sturen van nare berichten, het uploaden van gênante video's of het ongewenst doorsturen van persoonlijke informatie over het slachtoffer.
Onder (cyber)pesten vallen verschillende gedragingen: beledigen, bedreigen, uitlachen en hinderen in de sociale contacten (met vrienden). Deze gedragingen kunnen enkel zichtbaar zijn voor het slachtoffer, maar het kan ook gebeuren dat ze zich voltrekken voor een groter publiek.
Kinderen vertellen het niet snel als ze gepest worden. Je kunt het soms merken doordat ze ineens ander gedrag laten zien: moe, buikpijn, niet meer vrolijk, humeurig als ze achter de computer hebben gezeten. Het pesten, ook online, is het ergst in de leeftijd van 11 tot 15 jaar.
Jongeren deel uitmaken van tientallen online groepen. Binnen deze dynamiek veranderen rollen. Een pester kan slachtoffer worden en andersom. Een gepeste kan vanwege de mogelijkheid om een anoniem account aan te maken, eenvoudig genoegdoening halen bij anderen door online zélf te gaan pesten.
Cyberpesten is pesten op internet. Soms wordt het bedreigen, stalken, beledigen, discrimineren of smaad en dat is strafbaar. Zo is het posten van sexy foto's en filmpjes van je vriend(in) strafbaar. Als hij of zij onder de achttien is, wordt dit gezien als (het maken en) verspreiden van kinderporno.
Hij die opzettelijk iemands eer of goede naam aanrandt, door telastlegging van een bepaald feit, met het kennelijke doel om daaraan ruchtbaarheid te geven, wordt, als schuldig aan smaad, gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste zes maanden of geldboete van de derde categorie.
Pesten en online pesten, is allebei even erg. Hoewel online pesten ook anoniem kan. De dader kan zich dus makkelijker verschuilen via internet waardoor jouw naam heel snel bij heel veel mensen in een kwaad daglicht kan komen te staan.
Slachtoffers gaan zichzelf door het pesten minder leuk vinden, vertrouwen hun leeftijdsgenoten niet en zijn bang om naar school te gaan. Die gevoelens kunnen leiden tot verder isolement, diepere depressie en nog meer pestgedrag van anderen. Het kan zelfs leiden tot gedachten over zelfmoord.
Voor de meeste kinderen is pesten vooral een manier om meer (sociale) status en aanzien in een groep te verkrijgen. Ook kan pesten kan een manier zijn voor kinderen om te experimenteren met sociale vaardigheden en te testen welke gedrag wel en niet acceptabel is.
Van de 18-25-jarigen is 41,5 procent ooit gepest en zegt 2,0 procent in de afgelopen 12 maanden gepest te zijn. Van de slachtoffers zegt 40,7 procent uitsluitend online gepest te zijn en 21,3 procent op de traditionele manier. In 34,0 procent van de gevallen gaat het om beide vormen van pesten.
Volwassenen die tijdens hun tienerjaren ge(cyber)pest werden, lopen een groter risico op mentale gezondheidsproblemen. Voorbeelden van deze problemen zijn depressie, eenzaamheid, een laag zelfbeeld of sociale angst (bang zijn dat iedereen negatief over je denkt).
Jongens pesten vaker
Hoe hoger het middelbaar onderwijs, hoe minder pestkoppen. Vrijwel elke scholier zit op internet. Desondanks wordt nog altijd het meest gepest in en om de school. Eén op de twintig leerlingen wordt gepest via de computer, het zogeheten cyberpesten.
Gemene reacties op een foto, uitgesloten worden uit een chatgroep,… Pesten gebeurt tegenwoordig heel vaak online. En dat kan hard aankomen. Doordat dader en slachtoffer niet rechtstreeks met elkaar in contact komen, zijn de pesters vaak minder geremd dan in het echte leven.
Sociale vaardigheden: Kinderen die minder prosociaal gedrag laten zien, hebben meer kans om gepest te worden. Kinderen die bijvoorbeeld goed kunnen onderhandelen, anderen helpen en steunen, zijn minder vaak het doelwit van pesters.
Ze kiezen een zwak slachtoffer en voelen zich machtig. Dit kan ook zijn omdat ze jaloers zijn op de ander, en hen daarom naar beneden halen. Een pester is onzeker.
Voor wie gepest wordt
Je voelt je slecht, eenzaam en onmachtig. Zelfs als je sterk in je schoenen staat, kan pestgedrag je helemaal onderuit halen. Je merkt het aan je lichaam: slapeloosheid, hoofdpijn, buikpijn of ademhalingsproblemen.
Als je aangifte doet
Wanneer het pesten blijft doorgaan en steeds verdergaat, kan het strafbaar worden. Bijvoorbeeld als je wordt bedreigd of als je wordt geslagen of geschopt. Ook smaad en laster, bijvoorbeeld online, zijn strafbaar. Je kunt hier dus melding of aangifte van doen.
Het is strafbaar als dit gebeurt zonder toestemming van de eigenaar van die gegevens. Dit kan op verschillende manieren: door het achterhalen van iemand zijn inloggegevens (door deze te raden of onderzoek te doen op je social media) door iemand te dwingen zijn gegevens te vertellen (door bedreiging of chantage);
Gaat het pesten zo ver dat jij je bijvoorbeeld bedreigd wordt, kun je daar aangifte van doen. Ook smaad en laster is strafbaar. Ga daarvoor naar het politiebureau bij jou in de buurt.
Pesten op zich is geen misdrijf, dus we moeten altijd kijken of er zaken aan gekoppeld zijn die wél in strijd zijn met de wet en dus wél strafbaar zijn.
Pesten is in principe niet strafbaar, want in de wet staat de term 'pesten' nergens vermeld. Toch kunnen bepaalde vormen van pesten wel strafbaar worden als een bepaalde grens wordt overschreden. Veel scholen leggen vast welke regels en normen gelden op de school.
Het verschil tussen smaad en laster is dus dat het bij laster altijd gaat om beweerde feiten die niet waar zijn. Dus enkel wanneer u iemands goede naam aantast door onware feiten bent u strafbaar op grond van laster. Wanneer u de waarheid vertelt en iemands goede naam aantast, kan dit smaad zijn.