Onze Noordzee behoort tot de schoonste en veiligste zeeën ter wereld.
Het schoonste zwemwater in Europa is te vinden aan de kust van Cyprus. Ook in Malta, Griekenland en Kroatië is het zeewater van "excellente" kwaliteit, evenals het water in de meren van Oostenrijk. In Nederland is 93,4 procent van het kustwater goed of uitstekend.
De enorme hoeveelheid plastic in het water maakt de Middellandse Zee een van de meest vervuilde zeeën ter wereld. Doordat de zee vrijwel geheel door land wordt omringd en slechts enkele beperkte doorstromingen naar andere wateren heeft, spoelt zo'n 80 procent van het afval na zo'n tien jaar weer ergens rond de zee aan.
De groenbruine Noordzee
Troebel water kaatst juist gele en groene lichtdeeltjes terug, waardoor er een geelgroene kleur ontstaat. Zo heeft de Noordzee bijvoorbeeld een groenbruine kleur. Dit komt door de vele algen die in de Noordzee leven.
Het water van de Middellandse zee is helder omdat er weinig of geen sediment (zand en klei) in aanwezig is en dit in tegenstelling tot de Noordzee waar de zeebodem uit zand (en klei op sommige plaatsen) bestaat dat omgewoeld wordt door de golven. De kleur van het water reflecteert trouwens de kleur van de lucht.
De Middellandse Zee blijft een van de meest vervuilde zeeën ter wereld. Er drijft vier keer meer zwerfafval in rond dan in de Noordzee, blijkt uit een net gepubliceerde studie van het gezaghebbende Franse zeeonderzoeksinstituut Ifremer.
'Het zand bepaalt alleen de kleur, niet hoe schoon het water is. In het heldere water kan meer vervuiling, bijvoorbeeld fosfaat of nitraat, zitten dan in het donkere water. Om dit echt zeker te weten, moet het water geanalyseerd worden', legt Willem uit.
Het antwoord is ja! In de Noordzee zitten meer algen dan in bijvoorbeeld de Middellandse zee. Hierdoor worden de zonnestralen in het water eerder gebroken en is de kleur van het Noordzeewater eerder grijsgroen dan blauw. Bovendien lijkt het water minder helder omdat je de bodem niet makkelijk kunt zien.
Antwoord: Dat onze Noordzee niet helder blauw is komt door de breking van het licht. De zon straalt licht in alle kleuren van het lichtspectrum. Deze kleuren gaan het water in.
Slibdeeltjes blijven circuleren
Langs de Belgische (en ook de Nederlandse) kust kan je vanuit de lucht een hele strook van troebel water waarnemen, die veroorzaakt wordt door de aanwezigheid van slib.
De zee kan verschillende kleuren hebben: helder blauw, donker grijs of zelfs groen. De kleur in het water ontstaat door de zon.
De Nederlandse stranden aan de Noordzee worden steeds schoner. Uit onderzoek van Stichting De Noordzee blijkt dat er een kwart minder afval op de stranden ligt dan tien jaar geleden. De stichting analyseerde data van twintig jaar onderzoek naar strandafval op niet-toeristische stranden.
Vooral tijdens zwoele zomeravonden kan de zee gaan lichten op plekken waar het water beweegt, zoals in de golven. Dat is heel bijzonder om te zien! Het blauwachtige licht wordt veroorzaakt door zeevonk, een bolvormig, ééncellig organisme.
Het eiland Cozume ligt in de Caribische Zee, net voor de kust van Mexico. Duik je hier de zee in, dan zul je versteld staan van hoe helder het water hier is.
1. De Dominicaanse Republiek. Langs de kust van de Domincaanse Republiek vind je niet alleen het mooiste koraal, het zeewater is er ook nog eens heerlijk warm. Zelfs op haar koudst is het zeewater hier alsnog zo'n 25 graden.
Dit blauwe water is een natuurlijk verschijnsel bij het Italiaanse eiland Capri. Het heet Grotta Azzurra, wat de blauwe grot betekent. Vroeg in de ochtend en rond de middag is de grot op zijn blauwst.
Er zit veel vis in de rivier, helaas zie je er niets van omdat het water bruin is. Suriname heeft veel rivieren die in zee uitmonden en starten in de hoger gelegen delen. Zij nemen slib mee, vandaar de bruine kleur van de rivier. Zo kent het land ook geen witte stranden, hoewel het een grote kustlijn heeft.
Schiermonnikoog: breedste strand van Europa
Het Noordzeestrand is gigantisch en op het breedste punt maar liefst één kilometer breed. Zover het zicht reikt zie je alleen maar zand, zand en nog eens zand.
Vaak wordt gedacht dat de kleur komt van mineralen in het water. Maar dit niet waar. De oorzaak van de kleur is de lichtval. De kleur rood in het licht wordt geabsorbeerd, terwijl blauw en groen juist worden gereflecteerd.
Niks lekkerder dan op warme dagen in de zee of een meertje plonzen. Maar op flink wat zwemplekken in Nederland zijn de afgelopen twee jaar té veel poepbacteriën gevonden. 'Ga lekker zwemmen', adviseert zwemwaterexpert Anniek de Jong.
“Als je via een slok een bacterie binnenkrijgt, kan je kort erna - in de namiddag of 's avonds - beginnen overgeven of ernstige diarree krijgen. Dat is een reactie van je lichaam. Het zet zich schrap tegen de bacteriën uit het zeewater komen. Deze klachten drogen het lichaam bovendien extra uit.
Zwemmen tussen de poepbacteriën en de tampons. Op 50 stranden aan zee, meren en rivieren in ons land is de afgelopen twee jaar een te hoog gehalte aan poepbacteriën gemeten. Daar kun je flink ziek van worden - zoals overgeven en diarree. Voor kinderen en ouderen kan het zelfs gevaarlijk zijn.
Blue Lagoon, Turkije
Dit geweldige strand ligt aan de turkooizen kust van het zuidwesten van Turkije. Op de grens van de Egeïsche en Middellandse Zee, 14 km ten zuiden van Fethiye. De plek heet toepasselijk Ölüdeniz, wat Blue Lagoon betekent, en claimt het blauwste zeewater van Europa in huis te hebben.
Waar komt het slib vandaan? De slibdeeltjes in de Nederlandse kustzone zijn afkomstig uit het Franse en Belgische kustgebied, door erosie van de klifkusten en de zeebodem, maar ook van rivieren zoals de Schelde, de Maas en de Rijn, en van baggerspecie die in de kustzone wordt gedumpt.
Dat zout in het zeewater komt van rivieren die in de zee uitmonden. Voordat ze dat doen stromen ze eerst door allerlei gebergten en landschappen. Daarbij voeren ze kleine stukjes gesteente mee. Die steendeeltjes kunnen chemische verbindingen met elkaar aangaan waardoor er zout wordt gevormd.