Je schrijft een tussen-n als het eerste deel van het woord alleen een meervoud heeft dat op 'en' eindigt. Voorbeelden: Krantenbericht (meervoud: kranten) Pannenkoek (meervoud: pannen)
Zelfstandig gebruikt betekent dat er geen zelfstandig naamwoord in een zin staat en je kind deze er ook niet achter kan zetten. Wanneer woorden als 'enige', 'alle' of 'beide' zelfstandig gebruikt worden en naar personen verwijzen, krijgen ze in het meervoud een -n.
Je schrijft een tussen-n als het linkerdeel van het woord een zelfstandig naamwoord is dat eindigt op en. Het gaat dan om een woord dat uit twee woorden bestaat. Dit noemen we een samenstelling.
Als een van de delen niet (meer) als afzonderlijk woord herkenbaar is. Dit komt meestal doordat het om een woord gaat dat verouderd is of om een verbastering. Dit verschijnsel doet zich bijvoorbeeld voor bij flierefluiter, schattebout, bruidegom en nachtegaal.
Schrijf ook geen tussen-n als het eerste deel van de samenstelling: geen meervoud heeft: rijstepap, roggebrood. een werkwoord is: spinnewiel, huilebalk. een bijvoeglijk naamwoord is: goedemorgen, blindedarm.
Een van de belangrijkste voordelen van roggebrood is het hoge vezelgehalte. Vezels zijn essentieel voor een gezonde spijsvertering, omdat ze helpen het voedsel door de darmen te verplaatsen en constipatie te voorkomen.
Samenstellingen met groente moeten in de officiële spelling altijd zonder tussen-n geschreven worden, omdat groente niet alleen een meervoud op -n maar ook een meervoud op -s heeft. Officieel zijn dus alleen bijvoorbeeld groenteassortiment, groentepakket en groentesoep juist.
Kosteloos | kostenloos
Volgens de officiële spelling schrijf je 'kosteloos'. De regel is namelijk dat afleidingen met 'loos' geen tussen -n krijgen. Toch wordt het woord vaak wél met een -n ertussen geschreven, omdat veel mensen 'koste' associëren met 'kosten'.
Als het linkerdeel van een samenstelling een versterkende betekenis heeft en het geheel is een bijvoeglijk naamwoord, schrijven we -e. Het gaat om deze woorden en andere die op dezelfde wijze worden gevormd: apetrots, apezat. beregoed, beresterk, beretrots.
Tussen-n: de officiële regel
De officiële regel voor de tussen-n is als volgt: Schrijf een tussen- n als het eerste deel van het woord ( pan) alleen een meervoud op -en heeft (pannen) en niet (ook) op –es (pannes is fout). Dus: pannenkoek.
Het is 'pannenkoek' omdat pan alleen een meervoud heeft op -en (pannen). Daarentegen schrijf je 'groenteman' zonder tussen-n, omdat groente naast een meervoud op -en (groenten) ook een meervoud heeft op -es (groentes).
Het linkerdeel van de samenstelling (groente) heeft zowel een meervoud op -en als op -es: groenten en groentes. We zetten dan geen tussenletter -n- in de samenstelling. Andere samenstellingen met groente als eerste deel worden op dezelfde manier geschreven: groentebouillon, groentelasagne, groentesoep.
Allen gebruik je om naar personen te verwijzen in zinnen als: 'Veel groeten van ons allen! ' (allen is hier zelfstandig gebruikt). Alle is goed in zinnen als 'Veel groeten aan alle collega's!
Woorden als rommel en vee hebben geen meervoud. Bijzonder zijn zelfstandige naamwoorden als rijst, haat, onzin, melk, hout, informatie en aarde, we noemen ze niet-telbaar. Ze komen zelden voor met een onbepaald lidwoord (een rijst zeg je niet) en ze staan zelden in het meervoud.
Als beide naar personen verwijst en zelfstandig gebruikt wordt, schrijven we beiden. Beide is zelfstandig gebruikt als er geen zelfstandig naamwoord op volgt en beide ook niet aangevuld kan worden met een zelfstandig naamwoord uit dezelfde zin of de zin die onmiddellijk voorafgaat.
De correcte spelling is reuzeleuk, zonder tussen-n.
In samengestelde bijvoeglijke naamwoorden als reuzeleuk, reuzeblij en reuzegoed is reuze niet meer als een zelfstandig naamwoord te beschouwen, maar als een element met een louter versterkende betekenis ('heel erg'), dat hier de waarde van een bijwoord heeft.
Berensterk is niet correct gespeld. Wel correct is beresterk. We schrijven bere- als het in een bijvoeglijk naamwoord als versterkend linkerdeel wordt gebruikt met als betekenis 'heel erg'.
Soms schrijven we niet -en maar -e, bijvoorbeeld in ziektekiem, secondewijzer, zonneschijn.
Een voorbeeld: in zonnestraal verwijst zonne- bijvoorbeeld naar één zon, namelijk die in ons zonnestelsel. Omdat er hier maar één van is, zou het vreemd zijn om te spreken van *zonnenstraal. Daarom geldt voor dit soort woorden een uitzondering.
Omdat het woord waarvan het afgeleid is, namelijk samen of (te)zamen), óók met -en wordt geschreven. Net zoals bijvoorbeeld eigenlijk, wezenlijk en openlijk. Afleidingen van (werk)woorden die niet op -en eindigen, krijgen dus geen -n: hopelijk, namelijk, afstandelijk...
tandenloos ('zonder tanden') (officieel tandeloos) waardenloos ('zonder waarden') (officieel waardeloos) wolkenloos ('zonder wolken') (officieel wolkeloos) woordenloos ('zonder woorden') (officieel woordeloos)
Het linkerdeel van de samenstelling (seconde) heeft zowel een meervoud op -en als op -es: seconden en secondes.Er staat dan geen tussenletter -n- in de samenstelling. Andere samenstellingen met seconde als eerste deel worden op dezelfde manier geschreven.
Is kant-en-klare soep ook gezond? Aan kant-en-klare soepen uit zak of blik wordt vaak extra zout, suiker en/of room toegevoegd. Ook kom je regelmatig bewerkt vlees tegen in kant-en-klare soepen. Denk bijvoorbeeld aan erwtensoep met rookworst of tomatensoep met gehaktballen.
Het meervoud van kip eindigt op -en; kippenhok bleef dus kippenhok, en kippesoep werd kippensoep.