“Als menselijke wezens hunkeren we naar een leven dat ertoe doet, dat waardevol is en dat betekenis heeft. We zijn 'geprogrammeerd om te zoeken naar zingeving', zoals sociaal-psycholoog Roy Baumeister heeft gezegd. Dat geldt voor iedereen: zelfs voor mensen die zeggen dat 'zingeving' maar tijdverspilling is.
“Wat is de zin van het leven?” eindigt als vraag vaak met antwoord “gelukkig leven”. Aristoteles zei het, meer dan 2000 jaar geleden: “Geluk is de zin en het doel van het leven, het gehele streven en einde van het menselijk bestaan.”
De zin van ons bestaan wordt door ons zelf ontdekt en dat gaat ook via de weg van de pijn, het lijden. Iedereen heeft in zijn leven daarmee te maken en soms komt het heel onverwachts en juist dat kan een enorme impact hebben. Daarmee om te gaan heeft pas echt zin.
Vrijheid: je vrij voelen om keuzes te maken die echt bij je passen. Zelfverwezenlijking: doen waar je goed in bent en wat je identiteit bekrachtigt. Verbinding en participatie: ergens bij horen of deel van uitmaken. Erkenning: af en toe horen dat je goed bent op het terrein waar je ambities liggen.
Als je bewust bent van de situaties waarin je jezelf helemaal kwijt kan zijn, is het belangrijk om rust en ruimte in je hoofd te creëren. Door jezelf terug te trekken en je persoonlijke verlangens te ordenen, kun je de oorzaak achterhalen waar je jezelf bent kwijtgeraakt.
Veel mensen zijn simpelweg op zoek zijn naar veiligheid en zijn bang voor het onbekende. Immers, onbekend maakt onbemind. Veel mensen klagen erover dat hun leven een sleur is, dat het te veel van hetzelfde is, of dat ze te weinig uitdaging hebben. Dat is ook niet zo raar als je altijd hetzelfde doet.
Als je het leven niet meer ziet zitten is het belangrijk om aan de bel te trekken en deze gedachten te delen met iemand in je omgeving die je vertrouwt. Praten lucht op en helpt je weer toekomst te zien. Praat je liever met een onbekende over je gedachten met betrekking tot suïcide? Bel of chat dan met de hulplijn.
Wanneer je je alleen voelt, kom je in de buurt van eenzaamheid. Jouw behoefte aan gezelschap, samenzijn, vriendschap en het leven delen wordt niet vervuld. Ook de behoefte om te zorgen of ontzorgd te worden, wordt niet vervuld. Je kunt niet geven en je kunt niet ontvangen.
Definitie en betekenis
Je ervaart het leven of het bestaan als nutteloos. Je vindt dat jouw werk of leven weinig betekenis of toegevoegde waarde heeft. Je hebt geen doel of bestemming geformuleerd en je hebt geen idee waar je naar toe gaat of waar je naar toe wilt. Je ervaart het leven als doelloos, vergeefs of ...
Vooral de oude Griekse filosofen hebben heel veel ideeën over hoe je gelukkig wordt, of zoals zij zeggen: 'wat het goede leven is'. Epicurus zegt bijvoorbeeld dat je het beste alleen maar leuke dingen kunt gaan doen en je niet te veel zorgen maken. Volgens Aristoteles ben je het meest gelukkig als je veel nadenkt.
Christenen zijn heel sterk overtuigd van de positieve zin van het leven. God houdt van iedereen en wil het goede voor elke mens. Als de mens nu nog wil meewerken en op aarde goede daden stelt (naastenliefde, het radicaal dienen van anderen), dan belooft God heil, zowel nu als in het hiernamaals ('eeuwig leven').
Een goed gesprek met je partner of een vriend geeft betekenis aan je leven. Maar ook korte momenten van contact met collega's, een buurman of iemand naast je in de trein kunnen dat effect hebben; zeker als het gaat om 'kwaliteitscontact'. Zo creëer je ze. Maak oogcontact, neem even de tijd voor de ander.
Sommigen weten hun levensopdracht al op jonge leeftijd. Zij weten waar ze zich op gaan richten of waar ze voor gaan studeren. Anderen komen hier op latere leeftijd achter. Er zijn dan eerst voorbereidingen aan levenslessen, studie en uitdagingen nodig om de opdracht goed te kunnen uitvoeren.
Geluk (of gelukkig zijn) kan worden omschreven als het tevreden zijn met de huidige levensomstandigheden. Hierbij kunnen er verschillende positieve emoties aanwezig zijn, zoals vreugde, vredigheid, ontspannenheid en vrolijkheid.
Wanneer je jezelf ongelukkig voelt, vertelt dat iets. Het wijst je misschien naar een onvervulde behoefte. Het geeft aan dat de situatie waarin je zit onbevredigend is. Dat wil zeggen: jouw aanwezige behoefte blijft onbevredigd, blijft onvervuld.
Misschien ga je door een moeilijke periode heen en zie je het even niet meer zitten. In zulke situaties krijgen veel mensen met ongelukkig zijn symptomen te maken. Ze voelen zich bijvoorbeeld lusteloos en vermoeid. Ook negatief denken over jezelf en je leven hoort bij de bekende ongelukkig zijn symptomen.
Geluk draait onder andere om positieve emoties
Maar, dat niet alleen. Ook relaties, zingeving, succes en flow ervaren zijn allemaal factoren die in belangrijke mate bijdragen aan gelukkig zijn. En juist door te zorgen voor een goede balans tussen de verschillende onderdelen draagt het bij aan je geluk.
Voel je je ongelukkig en blijft dit gevoel aanhouden, ga dan naar de huisarts. De dokter krijgt vaker mensen op het spreekuur die zeggen: “Ik voel me ongelukkig.” Op basis van jouw verhaal kan hij een diagnose stellen. Misschien heb je een burnout of ben je depressief.
Niet kunnen genieten van leuke dingen komt bij veel mensen wel eens voor. Het kan een teken zijn dat je beheerst wordt door bijvoorbeeld uitputting, verdriet, depressie of teleurstelling. Niet kunnen genieten van leuke dingen is iets waar je korte tijd last van kunt hebben, maar het kan ook lang aanhouden.
Angst voor reacties van anderen, angst om het niet goed te doen. Een laag zelfbeeld waardoor je jezelf niet waardevol vindt voor anderen of de maatschappij. Daardoor voel je je ook niet geroepen om iets te betekenen voor een ander. En dus doe je geen nuttige dingen waar je je goed over zou kunnen voelen.
Bij fysieke oorzaken kun je denken aan te weinig slaap, een ongezond voedingspatroon, of misschien een gezondheidsprobleem. Mentale en emotionele problemen als onrust thuis, moeite op werk, veel piekeren of sub-assertiviteit kunnen ook erg veel energie kosten die jou op termijn lusteloos maken.
Het leven is het waard om te leven omdat je voor velen een steun kunt zijn, van grote waarde kunt zijn. Je kan iemand anders zijn leven mooier maken en daarmee ook je eigen leven extra betekenis geven. Je draagt iets bij aan de wereld en dat is niet alleen goed, maar zorgt ook bij jezelf voor positieve gevoelens.