Het mechanisme waarmee thalidomide slaap veroorzaakt is niet bekend. Omdat nu gevonden is dat thalidomide een effect op het afweersysteem heeft, wordt er onderzoek gedaan naar de rol van het immuunsysteem bij slaapstoornissen. Het was immers oorspronkelijk op de markt gebracht als slaap- en kalmeringsmiddel.
Softenon is een geneesmiddel dat in de jaren 60 werd verkocht als remedie tegen ochtendmisselijkheid bij zwangere vrouwen, maar het bleek een zeer schadelijke impact te hebben op het groeiproces van de ongeboren baby's. Daardoor werden veel kinderen geboren met onvolgroeide ledematen.
Thalidomide, beter bekend als softenon, zorgde voor duizenden misvormde baby's. Nietsvermoedend slikten zwangere vrouwen het nieuwe middel tegen ochtendmisselijkheid, waardoor ongeveer 10.000 baby's ter wereld kwamen met zwaar misvormde of verkorte ledematen. Ongeveer de helft van de getroffen kinderen stierf.
In Nederland zijn er ongeveer 25 levensvatbare baby's met Softenonafwijkingen geboren. Daarvan zijn in het eerste levensjaar negen baby's overleden als gevolg van de ernstige schade. Het aantal slachtoffers in Nederland is beperkt gebleven, aangezien Softenon destijds alleen op recept verkrijgbaar was.
Gruenenthal produceerde vanaf 1957 het slaap- en kalmeringsmiddel thalidomide, dat in België en Nederland op de markt kwam als Softenon. Het geneesmiddel werd ook aanbevolen als remedie tegen ochtendmisselijkheid bij zwangere vrouwen.
DES staat voor diëthylstilbestrol, een kunstmatig vrouwelijk hormoon dat in Nederland tussen 1947 en 1976 werd voorgeschreven aan zwangere vrouwen. DES zou miskramen voorkomen, maar dat doel werd niet bereikt.
In de jaren zestig is de Softenon-tragedie de Amerikanen bespaard gebleven doordat de FDA het middel niet had goedgekeurd. De reputatie van de FDA als een van de betrouwbaarste geneesmiddeleninspecties van de wereld kreeg extra glans toen later in andere landen duizenden misvormde baby's werden geboren.
Thalidomide, beter bekend als softenon, zorgde voor duizenden misvormde baby's. Nietsvermoedend slikten zwangere vrouwen het nieuwe middel tegen ochtendmisselijkheid, waardoor ongeveer 10.000 baby's ter wereld kwamen met zwaar misvormde of verkorte ledematen. Ongeveer de helft van de getroffen kinderen stierf.
Wat is DES? DES staat voor 'diëthylstilbestrol'. Het is een chemische stof die dezelfde werking heeft als het vrouwelijk hormoon oestrogeen. Dit kunstmatige hormoon is jarenlang in pilvorm gegeven aan zwangere vrouwen over de hele wereld, omdat men dacht dat het miskramen kon voorkomen.
Ook bekend als Softenon
In de jaren vijftig is Thalidomide onder de naam Softenon, gebruikt als medicijn tegen slapeloosheid en ochtendmisselijkheid bij zwangeren. In 1961 is het medicijn verboden omdat het ernstige afwijkingen veroorzaakt bij het ongeboren kind.
Alle stoffen die aangeboren afwijkingen (afwijkingen die aanwezig zijn bij de geboorte) kunnen veroorzaken, met inbegrip van bepaalde chemische producten, geneesmiddelen, stralingen en ook infecties.
Focomelie is een aangeboren afwijking waarbij de ledematen van de baby onderontwikkeld of afwezig zijn. Het woord komt van het Oudgrieks en betekent zeehondenledematen.
Teratogeen (Grieks teras = monster, gennan = voortbrengen) is de eigenschap van een stof of een ziekte om bij de foetus afwijkingen te veroorzaken als de moeder tijdens de zwangerschap met de stof in aanraking komt, deze inademt of inneemt, dan wel de ziekte doormaakt.
Desdochters zijn vrouwen van wie de moeder tijdens de zwangerschap di-ethylstilbestrol (DES) heeft gebruikt. DES werd voorgeschreven aan zwangeren die eerder een of meer miskramen hadden gehad, in de hoop dat dit de kans op herhaling zou verminderen.
Wrange gevolgen
Tot nu toe waren het vooral de DES-dochters die met gezondheidsproblemen kampten: misvormde baarmoeders, problemen met vruchtbaarheid en vaginakanker.
De Zweedse Classificatie is een indeling waarin beschreven wordt of geneesmiddelen tijdens zwangerschap en lactatie schade kunnen geven aan het kind.
Kinderen met microlissencefalie hebben een te klein hoofd vanaf de geboorte (microcefalie) met afwijkingen van de hersenschors (lissencefalie) op de MRI scan. Zij vertonen in de tijd vertraagde ontwikkeling zo wel op cognitief als op motorisch vlak, met hoge of lage spierspanning en epilepsie.
Bij het Multipel Myeloom groeien en delen de kwaadaardige kankercellen zich op meerdere plekken in het beenmerg. De plasmacellen blijven zich steeds maar delen (ongeremde celdeling). Multipel myeloom wordt ook wel de ziekte van Kahler genoemd.
Oorzaak ziekte van Kahler
De ziekte van Kahler wordt veroorzaakt door plasmacellen die ongecontroleerd beginnen te groeien in het beenmerg. Hoe het komt dat deze plasmacellen kwaadaardig worden, is vooralsnog onduidelijk. Blootstelling aan straling en oplossingsmiddelen worden als mogelijke oorzaak gezien.
De ziekte komt ongeveer even vaak voor bij mannen als vrouwen. De gemiddelde prognose van overleving varieert van 2 jaar tot meer dan 10 jaar, afhankelijk van de risico-inschatting. De gemiddelde levensverwachting is de laatste 20 jaar bijna verdubbeld en bedraagt nu ongeveer 7 à 8 jaar.
Klachten kunnen zijn: Vaak last hebben van infecties: door een tekort aan gezonde witte bloedcellen en antistoffen. Bloedarmoede met vermoeidheid, bleekheid of kortademigheid: door tekort aan rode bloedcellen. Spontane bloedingen in neus en tandvlees en onverklaarbare blauwe plekken: door een tekort aan bloedplaatjes.
Door de schedelomtrek te meten, kan men nagaan of de hersenen van de baby zich normaal ontwikkelen en, als dat niet het geval is, eventuele afwijkingen in een vroeg stadium opsporen en behandelen.
Of een baby een groot of klein hoofd heeft is in de eerste plaats een kwestie van aanleg. Dus als papa of mama een groot hoofd heeft, is er meer kans dat je kind ook een wat groter hoofd heeft. Hetzelfde geldt voor een hoofdomtrek die kleiner dan gemiddeld is. Dit is dus geen reden om je zorgen te maken.
Als de baby onvoldoende gegroeid is, moet je vaker naar de gynaecoloog voor controle. Hoe langer de baby in je buik kan blijven, hoe beter. De baby krijgt dan de tijd om verder te rijpen. Dit is belangrijk voor bijvoorbeeld de longen, hersenen, darmen en het afweersysteem.
Over het gebruik van oxazepam tijdens de zwangerschap is onvoldoende bekend om met zekerheid te zeggen dat het veilig is. Het gebruik van oxazepam vlak voor en tijdens de bevalling wordt daarom afgeraden. Dit is echter niet wetenschappelijk aangetoond.