Eén van de bekendste oorzaken van koude handen en voeten is een verminderde doorbloeding. De bloedvaten functioneren niet optimaal en zijn bijvoorbeeld vernauwd. Dat kan bijvoorbeeld het geval zijn bij stress, maar ook als je diabetespatiënt bent.
De huisarts wijst erop dat de patiënt kou – en daarmee klachten – moet voorkomen door handschoenen en warme sokken te dragen en zich warm te kleden. Medicamenten die koude acra kunnen veroorzaken, moeten worden ontraden (bijvoorbeeld bètablokkers). Ook roken geeft koude tenen en vingers, dus stoppen is een goed advies.
Kunnen koude handen en voeten kwaad? "Meestal niet. Zeker als het buiten koud is, is het een normale lichaamsreactie. Bij ongeveer 5 procent van de gezonde bevolking is het mechanisme van het sluiten van de kleine bloedvaatjes overactief of overgevoelig.
Koude handen of koude voeten, het heeft allemaal te maken met een slechte doorbloeding. Die verminderde bloedtoevoer kan te maken hebben met een vaat-, reuma of schildklieraandoening, met een en auto-immuunziekte of met het symptoom van Raynaud.
Koude voeten zijn niet gevaarlijk maar kunnen behoorlijk vervelend en zelfs pijnlijk zijn. Verschillende oorzaken kunnen voor deze ongewenste ijsklompjes zorgen. Een slechtere bloedcirculatie kan koude voeten en tenen bevorderen.
Kou heeft een positief effect op de weerstand en het stimuleert de bloedsomloop. Ook activeert het bruin vet, wat kan helpen om af te vallen. Maar misschien het allerbelangrijkste: kou maakt gelukshormonen vrij die je een fijne roes en een mentale boost geven.
Wanneer je bloedsomloop niet optimaal is, kost het je lichaam meer moeite om het warme bloed tot in de uiteinden van je lichaam te pompen. Het gevolg: koude voeten en koude handen. Een slechte bloedcirculatie komt vaak, maar zeker niet altijd, door een ongezonde leefstijl.
Twee van de meest voorkomende oorzaken van koude voeten zijn een verminderde bloedcirculatie in de ledematen of een probleem met het gevoel van de zenuwen. Een oorzaak van verminderde bloedcirculatie is atherosclerose, waarbij de slagaders vernauwd raken door vetafzettingen en de bloedstroom in de ledematen belemmeren.
Adviezen bij fenomeen van Raynaud. Houd uw handen, voeten en de rest van uw lichaam goed warm. Ook als het buiten niet zo koud is, helpt het om uw lichaam warm te houden. Dat betekent bijvoorbeeld dat u in de lente langer dan andere mensen warme kleding, handschoenen en warme sokken draagt.
Wat is het? Een slechte doorbloeding in de benen wordt veroorzaakt door een vernauwing of verstopping van een of meerdere slagaders. Wanneer een slagader verstopt raakt, krijgt een deel van je been te weinig bloed, en dus te weinig zuurstof. Daardoor kan schade ontstaan.
Symptomen Raynaud
Typische symptomen van Raynaud zijn dode vingers of tenen. Deze zijn eerst wit en worden daarna blauw. Als de hand of voet weer warm is kleurt de huid rood, wat een pijnlijk en gloeiend gevoel in vingers en tenen geeft. Naast dat dode gevoel komen ook tintelingen voor, vooral in de vingers.
De ziekte van Raynaud hoeft bijna nooit behandeld te worden. Bij ernstige klachten krijgt u vaatverwijdende medicijnen of zalven. Bij hoge uitzondering is een operatie nodig. Daarbij schakelt de chirurg de zenuw uit die de bloedvaten vernauwen (sympathectomie).
Door allerlei oorzaken kan het gebeuren dat de gevoelszenuwen naar en in je voeten niet goed functioneren, waardoor je voeten heel koud aanvoelen. Bijvoorbeeld door diabetes, beknelling of beschadiging van een zenuw, reuma, een rughernia, infecties of vitaminetekorten.
Houd uw voeten twee tot drie minuten in het warme bad en dompel ze daarna een paar seconden in het koude water. Na een aantal herhalingen vernauwen de bloedvaten zich en blijft de warmte bewaard. Hetzelfde kunt u doen met de handen. Een hand- of een voetmassage is heel goed voor de bloedsomloop.
Pyjama's over warme slaapkleding spelen ook een belangrijke rol bij het creëren van warmte onder uw dekens. Ook zijn er bijvoorbeeld speciale slaapsokken te koop die, zeker als u snel koude voeten heeft, helpen om het warm te krijgen. Badstoffen sokken, maar ook flanel of wol zijn goede warmte isolatoren.
In een koude ruimte verbrand je meer calorieën om op temperatuur te komen en te blijven. Je stofwisseling werkt beter bij koudere temperaturen, wat ook nog eens ziekten als diabetes helpt voorkomen. In plaats van naar de sportschool gaan en rauwkost eten, kun je dus ook een uurtje verkleumd onder de dekens gaan liggen.
Een temperatuur tussen de 18 en 21 graden is een aan te raden temperatuur voor thuis. Jongeren vinden de verwarming op 18 graden vaak voldoende, terwijl ouderen het vaak prettiger vinden om een temperatuur van minimaal 20 graden in huis te hebben.
Heb je geregeld tintelingen in je handen, armen, schouders en nek, of in die lichaamsdelen een koud of verdoofd gevoel, dan kan dat wijzen op te veel stress.
Uit ander onderzoek blijkt dat mensen die dagelijks koud douchen 29% minder vaak ziek worden (2). Of in ieder geval: ze meldden zich minder vaak ziek op het werk of op school. Aan het onderzoek deden ruim 3000 mensen mee.
Voedingsdeskundige Anita Mulderij vertelt hierover aan Bedrock dat warm water de bloedcirculatie in het lichaam verbetert. Ook is het wat 'zachter' voor de organen (sommige mensen krijgen een naar gevoel van bijvoorbeeld koud water op de lege maag) en helpt warm water voedsel sneller afbreken.
Perniones zijn wintertenen of -voeten. Perniones is een abnormale reactie van de kleine haarvaatjes in de huid op koude. De grotere vaatjes in de lederhuid gaan vernauwen om de warmte in de huid vast te houden. De kleine haarvaatjes gaan echter verwijden, in plaats van vernauwen, waardoor de huid blauwrood gaat zien.
Masseer je voeten om de bloedcirculatie te stimuleren. Wisselbaden met warm en koud water. Blijf in beweging. Maak gebruik van wollen sokken.