Wanneer het slachtoffer liever op de zij ligt of met opgetrokken knieën is dat geen probleem. Controleer regelmatig bewustzijn en ademhaling. Blijf bij het slachtoffer tot professionele hulp ter plaatse is.
Als er een uitwendige bloeding is, is het belangrijk om deze te stelpen. Help het slachtoffer te gaan liggen, bij voorkeur op zijn rug, maar laat hierin zelf het slachtoffer de houding bepalen als hij dit wilt. Bescherm het slachtoffer tegen de kou, maar warm hem niet actief op. Geef daarnaast ook geen eten of drinken.
De stabiele zijligging is een liggende positie op de zij die gebruikt wordt bij bewusteloze slachtoffers. Iemand die bewusteloos is, heeft geen controle over het lichaam. Dat betekent dat hij/zij in een positie geholpen moet worden die zo veilig mogelijk is.
Als hulpverlener kun je een shock niet opheffen. Je kunt wel eerste hulp verlenen. Blijf bij het slachtoffer en stel het gerust. Stelp een uitwendige bloeding om meer bloedverlies te voorkomen.
De benen mogen bij een slachtoffer met een cardiogene shock niet omhoog gelegd worden, hierdoor zal meer bloed worden aangevoerd naar het hart waardoor het hart nog zwaarder belast wordt.
Omgaan met schokken
Til de benen van de patiënt (tenzij ze breuken of een slangenbeet hebben) boven het niveau van het hart, met het hoofd plat op de vloer . Behandel eventuele wonden of brandwonden en immobiliseer breuken. Maak strakke kleding rond de nek, borst en taille los. Houd de lichaamswarmte van de patiënt vast met een deken of iets dergelijks.
Een beoordeling van de ademhaling is niet goed mogelijk, terwijl dat wel noodzakelijk is om de ernst van de situatie in te kunnen schatten. Bovendien zal het slachtoffer in ieder geval op de rug moeten liggen als er reanimatie nodig is. Daarom is het van buik naar rug draaien één van de eerste dingen die je moet doen.
Veilig werken als bhv'er: eigen veiligheid eerst!
De eigen veiligheid van een bhv'er staat altijd voorop. De werkgever moet zorgen voor een veilige werkomgeving. Je moet er als bhv'er vanuit kunnen gaan dat je bij een incident kan vertrouwen op de bhv-middelen en de voorzieningen voor brandveiligheid en ontruiming.
Wanneer iemand bewusteloos is kan de luchtweg belemmerd raken, als die persoon op de rug ligt. Dit kan de ademhaling beïnvloeden. Om de luchtwegen open te houden, is het belangrijk om het slachtoffer in de stabiele zijligging te leggen. Hierdoor voorkomt u, dat de tong in de keel zakt.
Een vrouw wordt dan ook op de linkerzijde in de stabiele zijligging gelegd omdat het niet altijd duidelijk is of ze zwanger is. Indien er bij een bewusteloos slachtoffer sprake is van een mogelijk wervelletsel, dan dient het slachtoffer in de positie te blijven liggen, waarin hij/zij wordt aangetroffen.
De noodvervoersgreep van Rautek, beter bekend als de Rautekgreep, is een manier om slachtoffers van een ongeval naar een veilige plek te vervoeren. Het kan onder andere worden toegepast als het slachtoffer op een drukke weg ligt, of als er koolmonoxide in de ruimte hangt.
Leg de persoon neer en til de benen en voeten iets op , tenzij u denkt dat dit pijn of verder letsel kan veroorzaken. Houd de persoon stil. Begin met reanimatie als de persoon geen tekenen van leven vertoont, zoals niet ademen, hoesten of bewegen. Maak strakke kleding los en bedek de persoon indien nodig met een deken om te voorkomen dat hij afkoelt.
Probeer in dat geval op een veilige plaats beschutting te zoeken en als dat niet mogelijk is, neem dan de veiligheidshouding aan: ga gehurkt op je tenen zitten, sla de armen om de knieën, het hoofd zo laag mogelijk, de handen over de oren en de voeten tegen elkaar.Ga nooit plat op de grond liggen.
Maak het lichaam NOOIT warmer: warmte zorgt voor vaatverwijding, waardoor de bloeddruk nog verder terugloopt. Houd de luchtweg vrij en leg het slachtoffer in de stabiele zijligging. Geef NOOIT iets te eten of te drinken. Bij shock neemt het lichaam vocht niet meer op en er is gevaar voor verslikking en braken.
Een bedrijfshulpverlener is geen professionele hulpverlener. De BHV'er mag zichzelf niet in gevaar brengen bij het helpen van collega's. Volgens de Arbowet moeten er in een organisatie BHV'ers aanwezig zijn. Hoeveel hangt af van het aantal werknemers en van de risico's in uw bedrijf.
Een zwangere vrouw dient altijd op haar linkerzijde in de stabiele zijligging gelegd te worden. In de laatste maanden van de zwangerschap wordt de baarmoeder zo groot dat hij in rug of rechterzijligging de onderste holle ader (vena cava) afdrukt en daarmee de terugstroom van bloed naar het hart belemmerd.
Laat het slachtoffer plat op de grond neerliggen, eventueel met de benen omhoog. Zorg voor frisse lucht en laat omstaanders afstand houden. Maak kledij los die de ademhaling kan hinderen.
Respons op sympathische catecholamines is verminderd en baroreceptoractiviteit neemt af, waardoor de tachycardische respons op veranderingen in bloeddruk afneemt . Dit resulteert in shock die zich eerder ontwikkelt bij ouderen dan bij jongere traumapatiënten. Shock kan onopgemerkt blijven vanwege het ontbreken van tachycardie.
Klasse 1 hemorragische shock wordt gedefinieerd door een bloedverlies van maximaal 750 ml (of maximaal 15%) van het totale bloedvolume . In dit stadium bevinden de overige perfusieparameters van de patiënt zich nog steeds binnen de normale grenzen.