De kerncentrale Kashiwazaki-Kariwa (Japans: 柏崎刈羽原子力発電所, Kashiwazaki-Kariwa genshiryoku hatsudensho) is de grootste kerncentrale ter wereld en is gevestigd tussen de stad Kashiwazaki en het dorp Kariwa in de prefectuur Niigata op het eiland Honshu in Japan.
De kerncentrale in Zaporizja, de grootste kerncentrale in Europa, beschikt over zes kernreactoren. Rusland gebruikt Zaporizja op verschillende manieren: net als bij Tsjernobyl als militaire uitvalsbasis, waar ze relatief veilig zijn.
Op 1 januari 2019 waren er wereldwijd 450 kernreactoren operationeel. Ze produceren samen 10,3% van de elektriciteit in de wereld.
De Sovjet-Unie wekt veel elektriciteit op in kerncentrales, maar deze vertonen gebreken en het personeel is slecht opgeleid. Op 26 april 1986 gaat het mis. Een reactor in Tsjernobyl ontploft en de grootste kernramp uit de geschiedenis is een feit.
De kerncentrale bij Zaporizja is de grootste kerncentrale van Europa, met een geïnstalleerd vermogen van 6.000 megawatt. Het is goed voor een groot deel van de elektriciteitsopwekking in Oekraïne. De vestiging werd in 1981 gebouwd en is een van de belangrijkste werkgevers in de regio.
Rusland beschikt over 35 functionerende kernreactoren, samen goed voor een capaciteit van 27 900 MW. Ter herinnering, het Belgische nucleaire park bestaat uit 7 reactoren, goed voor een capaciteit van bijna 6 000 MW. De Russische kernreactoren zijn verdeeld over 10 sites.
De straling komt echter 'slechts' tot maximaal tien kilometer. Het probleem voor gebieden verder weg is echter dat er een enorme radioactieve stofwolk ontstaat bij een kernexplosie – de welbekende paddenstoel.
Tot op de dag van vandaag wonen en werken er zevenduizend mensen in de omgeving van de voormalige centrale, terwijl een veel kleiner aantal bewoners ondanks de risico's naar omringende dorpen is teruggekeerd.
Het radioactieve jodium heeft een halveringstijd van 8 dagen. Dat betekent dat het na 6 weken vrijwel volledig vervallen is.
De 30 kilometerzone, ook wel "vervreemdingszone" (Oekraïens: Zona Vidtsjoezjennja) genoemd, is sinds 15 augustus 2012 volgens Oleg Bondarenko, lid van de regeringscommissie die over Tsjernobyl gaat, weer bewoonbaar omdat de straling genoeg is gedaald. Wel blijft het bij wet verboden om in het gebied te wonen.
De enige werkende kerncentrale in Nederland is de kerncentrale Borssele. Deze centrale levert elk jaar ongeveer 485 megawatt kernenergie. Dat is genoeg stroom voor ruim 1 miljoen huishoudens. Daarnaast importeert Nederland ook elektriciteit die is opgewekt met kernenergie.
Ondanks die gigantische windparken op zee, zijn naast Borssele toch twee tot drie nieuwe kerncentrales nodig, stelt de Vereniging Nucleair Nederland, waarvan naast EPZ en Covra ook Urenco, NRG, Pallas en Reactor Instituut Delft deel uitmaken.
Eén grote windturbine kan per jaar stroom leveren voor ongeveer vierduizend huishoudens. Als je de kerncentrale in Borssele wilt vervangen voor windturbines, dan zou je 300 grote windturbines nodig hebben.
In 2022 waren 411 reactoren in werking in 33 landen. Twintig jaar geleden waren dit nog 438 reactoren. De meeste kernenergie wordt opgewekt in de Verenigde Staten, gevolgd door China. De enig werkende kerncentrale in Nederland staat in Zeeland aan de Westerschelde in Borssele.
De kerncentrale van Zaporizja heeft 6 reactoren en bevindt zich in zuiden van het land. De centrale wordt sinds 4 maart gecontroleerd door Russische troepen, maar wordt nog steeds uitgebaat door Oekraïens personeel van Energoatom, de exploitant van de centrale.
Voor werknemers die tijdens het werk met ioniserende straling te maken hebben, geldt een maximale effectieve dosis van 20 millisievert (mSv) per jaar. Voor zwangere vrouwen is dat maximaal 1 mSv tijdens de zwangerschap, vanwege de risico's voor de ongeboren vrucht.
De kans op een kernramp zoals die van Tsjernobyl of Fukushima is veel groter dan oorspronkelijk gedacht. Uit een onderzoek van het Max Planckinstituut voor Chemie in het Duitse Mainz, blijkt dat de kans op een zwaar kernongeval één op de 10 tot 20 jaar is.
Wie vier uur in een vliegtuig zit, krijgt ongeveer evenveel straling in zijn lijf als tijdens een x-ray van de tandarts. Dat heeft nieuw onderzoek uitgewezen. Voor iemand die af en toe op reis gaat met het vliegtuig, kan die kosmische straling op zich weinig kwaad.
Gammastraling. De gevaarlijkste soort radioactieve straling is gammastraling (γ-straling). Gammastraling bestaat niet uit deeltjes, zoals alfa- en bètastraling, maar uit krachtige elektromagnetische stralen (veel sterker dan bijvoorbeeld gewoon licht). Die straling wordt door bijna niets tegengehouden.
Het ongeval van Tsjernobyl is een menselijke fout, waarbij bewust controle- en veiligheidsmechanismen werden uitgeschakeld om een test uit te voeren. Daarbij ging het grondig fout. Op 26 april om 1u22 begon men het testprogramma uit te voeren, en werd de automatische beveiliging uitgeschakeld.
Mensen mogen nog steeds niet in de buurt van de explosie wonen of te lang verblijven in de 'exclusion zone' of vervreemdingszone, een gebied van 30 kilometer rondom de ontplofte centrale. Maar een kort bezoek mag wel. Verlaten gebouwen. Op de achtergrond de sarcofaag die over de reactor is gebouwd.
Kernrampen. Kerncentrales kunnen beschadigd raken of, zoals in Fukushima gebeurde, zelfs exploderen. De gevolgen van vrijkomende radioactieve straling kunnen catastrofaal zijn – hele landstreken kunnen voor duizenden jaren onbewoonbaar worden.
Omdat tijdens een kernramp meestal het beste is om minimaal 48 uur in je schuilplaats te blijven zitten is het belangrijk dat je genoeg eten en drinken bij je hebt. Als je een Bug Out Bag hebt klaarstaan heb je sowieso genoeg eten voor de eerste 72 uur.
Hoe lang de halveringstijd is, hangt af van de samenstelling van het atoom. Sommige zijn zo instabiel dat ze binnen een seconde vervallen. Anderen hebben een halveringstijd van miljarden jaren, zelfs langer dan het bestaan van de aarde.