Een 10+, 20+ of 30+ kaas, waar niet teveel zout in zit, past prima in een gezond eetpatroon en zal het afvallen niet in de weg zitten. Het vetgehalte in kaas wordt aangegeven met bijvoorbeeld 45+. De minder vette kazen bevatten meer calcium.
Gezond broodbeleg
Halvarine of margarine uit een kuipje op elke boterham. Zuivelproducten: 20+ en 30+ kaas, hüttenkäse, zuivelspread, mozzarella, zachte geitenkaas. Ei. Noten en notenpasta en pindakaas met 100% pinda's of noten, zonder toegevoegd zout of suiker.
Eet u graag harde Hollandse kazen, dan doet u er goed aan om een 20+ of 30+ kaas te kiezen. Deze soorten bevatten namelijk de minste calorieën en verzadigd vet. Naast Hollandse kazen bestaan er nog vele andere soorten kaas.
Toch is pindakaas gezond
Maar omdat pindakaas voor ruim de helft uit vet bestaat, is het behoorlijk calorierijk: ongeveer 630 kilocalorieën per 100 gram, veel meer dan bijvoorbeeld volvette kaas (ongeveer 390 kcal) of boterhamworst (309 kcal). Toch is het een gezonde vervanger van zulk hartig beleg.
Filet americain staat niet in de Schijf van Vijf; eet het dus niet te vaak. Kant-en-klare filet americain bestaat uit fijngemalen rauw vlees met een saus erdoor. Vooral in deze saus zitten vaak toevoegingen die niet gezond zijn, zoals zout of suiker. Filet americain kan soms veel verzadigd vet bevatten.
Zet daarom geregeld verse en magere kaas op het menu. Lekkere voorbeelden zijn cottagecheese, ricotta, zachte verse geitenkaas en mozzarella. Ook plattekaas is een goed idee. Die bevat zoveel minder vet en zout dat hij eigenlijk meer tot de melkproducten dan de kazen behoort.
En dat is een van de redenen dat bijvoorbeeld het Voedingscentrum adviseert om soorten te kiezen met minder zout. Hüttenkäse, mozzarella en verse geitenkaas staan in de Schijf van Vijf. Het advies is voor volwassenen om iedere dag 40 gram kaas te eten.
Lager vetpercentage
“Als je puur afgaat op de voedingswaarde kan je zeggen dat feta iets minder goed scoort dan mozzarella.” Die voedingswaarden zijn dan vooral de calorieën en het vetgehalte. In kaas zitten veel verzadigde of 'slechte' vetten die het cholesterolgehalte doen stijgen.
Vetgehalte. Brie is een van de vetste kazen die er zijn. Brie is namelijk 50+ of 60+, dit betekent dat 50% à 60% van de kaas uit vet bestaat als je het water uit de kaas weghaalt. Brie heeft dus erg veel vet, en daarvan is ook een hoop vet verzadigd vet.
Kies bij voorkeur mager beleg zoals rosbief, varkensgebraad, kipfilet, gebraden kalkoen, ham of (magere) kaas, of vis (ook uit blik). Er bestaan ook diverse bereidingen op basis van sesam, spliterwten, groententapenades enz. die uitstekend samen gaan met brood. Vermijd beleg op basis van mayonaise, salami of pastei.
Magere vleeswaren (18-23 kcal)
De top 10 magere vleeswaren luidt als volgt (kcal per plakje): kalkoenfilet (15 kcal), runderrookvlees (15 kcal), fricandeau (18 kcal), kipfilet (19 kcal), beenham (19 kcal), runderlever (20 kcal), casselerrib (20 kcal), schouderham (20 kcal), achterham (20 kcal), rosbief (23 kcal).
De aanduidingen 10+, 20+, 30+, 40+,45+, 48+, 50+, 60+ op de verpakking geven het vetgehalte aan. Magere kaas (10+, 20+ en 30+), bevat minder vet en meer calcium dan de vettere varianten. Het vet in kaas bestaat voor meer dan 60% uit verzadigd vet.
Op basis van de producten die in dit artikel zijn genoemd zijn de gezondste keuzes wat betreft smeerkaas voornamelijk 'Milner Slankie smeerkaas naturel 20+' en 'AH Smeerkaas 20+ naturel'. Deze 20+-varianten bevatten minder (verzadigd) vet, relatief weinig suikers en veel eiwit in vergelijking met de andere varianten.
Kaas levert niet dezelfde voedingsstoffen als vlees. Kaas levert weliswaar evenveel eiwit als vlees en vitamine B12, maar bevat maar heel weinig ijzer, zo'n 0,1 milligram per 100 gram. Bovendien bevat kaas vaak veel verzadigd vet, zeker de vette (48+) varianten en veel zout.
Smeerkaas bevat, net zoals gewone kaas, relatief veel (verzadigd) vet. Dat is dus niet zo gezond. Omdat smeerkaas meer water bevat dan gewone kaas, bevat hij echter minder vet (en eiwit) per honderd gram in vergelijking met gewone kaas. Bovendien bestaan er ook vet-arme soorten die nog minder vet bevatten.
Net als elke kaassoort heeft mozzarella een hoop gezonde eigenschappen. Kaas bevat hoogwaardige eiwitten en is rijk aan vitamine A, vitamine B12 en B12 en mineralen als calcium, fosfor, magnesium, selenium en zink. Je moet met kaas wel in de gaten houden dat je niet te veel verzadigde vetten en zout binnenkrijgt.
Oude kaas bevat namelijk zo'n tien procent meer vet en dus ook meer calorieën dan jonge kaas. In de lang gerijpte kaas zit minder vocht, maar meer droge stof. Het meeste daarvan is verzadigd vet en daar kun je beter niet te veel van eten. Dit vergroot namelijk de kans op hart- en vaatziekten.
Feta zit vol goede voedingsstoffen
En dan blijkt dat feta boordevol goede stofjes zit! Feta is bijvoorbeeld rijk aan calcium, vitamine B12, vitamine D en aminozuren, allemaal stoffen die je lichaam hard nodig heeft. Ook bevat het product minder vet en calorieën dan bijvoorbeeld cheddar of Parmezaanse kaas.
Hoe langer een kaas ligt te rijpen, hoe minder vocht er in zit en hoe pittiger hij is. Na 4 weken rijpen noemen we een kaas jonge kaas, terwijl een oude kaas wel 10 tot 12 maanden op de planken blijft liggen. Jong belegen rijpt zo 8 tot 10 weken en als een kaas 16 tot 18 weken blijft liggen, noemen we het belegen kaas.
Rundvlees
Het behoort tot de gezondste vleessoorten die er zijn. Rundvlees is een natuurlijke bron van vitamine B3, B12, zink en ijzer. Het vetgehalte in het vlees hangt ook af van de diersoort, het lichaamsdeel en natuurlijk het voer. Mager rundvlees bevat minder dan tien gram vet per 100 gram vlees.
Voedingsinformatie. Rosbief is een mager stuk vlees. Het levert nog geen 3 g vet per 100 g, maar is wel een goede bron van eiwitten, vitaminen B3, B6 en B12, ijzer en zink.
Te veel rood vlees eten is niet gezond, maar dit betekent niet dat je helemaal geen rood vlees meer mag eten. Er zitten namelijk ook voordelen aan. Zo bevat carpaccio veel gezonde eiwitten, vitamine B en zink en is het ijzergehalte ook ruim twee keer zo hoog als in bijvoorbeeld kip.