De gemiddelde windrichting in Nederland is ongeveer zuidwest. Gemiddeld waait in Nederland 2 à 3 uur na zonsopkomst de wind het zwakst en ongeveer 3 à 4 uur na de hoogste zonnestand het sterkst. Als er geen grote weersveranderingen op til zijn, wordt op een zomerdag rond 4 of 5 uur 's middags de sterkste wind verwacht.
In Nederland krijgen we het vaakst te maken met wind vanuit een zuidelijke of westelijke richting. Zuidwestenwind overheerst en dat betekent in alle seizoenen relatief zachte en vochtige lucht.
In alle maanden is zuidwest de overheersende windrichting, vooral in de winter- en herfstmaanden. In de herfst- en wintermaanden waait de wind zo'n 30% van de dagen uit het zuidwesten. In het voorjaar is te zien dat de windrichtingen noord en noordoost bijna net zo vaak voorkomen als de zuidwestenwinden.
De zuidwestenwind is echt typisch voor het Nederlandse klimaat en voor vrijwel alle landen op onze breedtegraad. Tussen ongeveer 30 graden noorderbreedte en 60 graden noorderbreedte is de zuidwestenwind dominant.
De lucht rondom de 30ste breedtegraad is nog steeds warmer dan de lucht rondom de polen. Er komt aan de grond dus ook wind op gang van de polen naar het zuiden en van de 30ste breedtegraad naar het noorden. Rond 60 graden noorder- en zuiderbreedte ontmoet de subtropische lucht de koude poollucht.
Zuidwest Nederland bestaat uit Zeeland en Zuid-Holland met uitzondering van de gemeenten Rotterdam en Den Haag. Zij maken onderdeel uit van de G4 regio maar zijn wel gelegen in landsdeel Zuidwest.
Zuidwestenwind. Zuidwestenwinden zijn warmer dan westenwinden en de lucht wordt aangevoerd vanaf zee. Door de hogere temperatuur kan de lucht meer waterdamp bevatten, waardoor buien vaak talrijker en steviger zijn. De weerspreuk: “zuidwest regennest” benadrukt het natte weertype bij een zuidwestenwind.
Waar waait het in Nederland het hardst? De hoogste windsnelheden worden in de regel langs de kust bereikt. Hier wordt de wind het minst geremd door obstakels en wrijving met het aardoppervlak. Op jaarbasis waait het in Nederland aan zee gemiddeld twee keer zo hard als in het diepe binnenland.
De overheersende wind is west tot zuidwest .
Oostenwind: Bij deze windrichting komt de lucht vanuit het Europese vasteland. Bij een tekort aan veel water is de lucht vaak droog. Als de wind uit deze richting komt is het meestal koud, droog en zonnig in de winter.
Westerwinden zijn het sterkst in de winter, wanneer de druk boven de pool laag is , en het zwakst in de zomer, wanneer de polaire hogedruk sterkere polaire oostelijke winden creëert. De sterkste westenwinden waaien door de "Roaring Forties", een windzone tussen 40 en 50 graden breedtegraad op het zuidelijk halfrond.
De overheersende en dominante winden van een regio zijn het resultaat van wereldwijde bewegingspatronen in de atmosfeer van de aarde . Over het algemeen zijn winden overwegend oostelijk op lage breedtegraden wereldwijd. Op de middelste breedtegraden zijn westelijke winden dominant en hun kracht wordt grotendeels bepaald door de poolcycloon.
Grote variaties in noordenwind van jaar op jaar
Gemiddeld over de periode van 1960 tot nu tellen april en mei 23 dagen met een noordenwind (figuur 2). Dit jaar is uitzonderlijk met maar liefst 37 dagen. Gemiddeld komt dit maar eens in de 15 jaar voor.
De gemiddelde windrichting in Nederland is ongeveer zuidwest.
De duur van de mistral is wisselend maar hij houdt meest dagenlang aan, tot wel een week. De mistral waait regelmatig, zo'n 130 dagen per jaar en komt in elk seizoen voor, het vaakst in de winter en het voorjaar.
Als de zon ondergaat, vallen de opwaartse luchtbewegingen stil, het begin van een rustige en kalme nacht met sterren aan de hemel. Dit afkoelingsproces aan de grond is bij mooi weer de belangrijkste reden waarom de wind tegen de avond gaat liggen.
En het record staat op de naam van de Bridge Creek tornado in de Amerikaanse staat Oklahoma uit 1999. Daar werden windsnelheden gemeten van 486 kilometer per uur, de hoogste windsnelheid die ooit op het aardoppervlak is aangetroffen.
De hoogste windstoot die ooit tijdens een storm op een KNMI-weerstation is gemeten bedraagt 162 km/h op 6 november 1921 in Hoek van Holland. Op 5 november 1948 trok een windhoos toevallig precies over de windmeter op Vlieland: resultaat was een windstoot van 202 km/h, de hevigste windstoot ooit in Nederland gemeten.
De meest krachtige windstoot ter wereld
Op Barrow Island, een eiland bij het noordwesten van Australië, werd de meest krachtige windstoot ooit ter wereld gemeten. Op 10 april 1996 trok de tropische cycloon Olivia over het eiland en haalde de wind uit naar een bizarre 408 km/uur.
Windkracht 12 staat voor een orkaan, dit komt in ons land bijna nooit voor. Alle stormen in Nederland vanaf windkracht 10 zijn te vinden in de lijst met zware stormen sinds 1910.
Het KNMI houdt sinds 1910 de zware stormen bij in Nederland, met een windkracht van 10 of meer. Daarvan is bekend dat ze tegenwoordig niet vaker voorkomen dan vroeger. Het waren er tot nu toe deze eeuw veertien, een frequentie die overeenkomt met de vorige eeuw.
De wind komt uit het noordoosten en is zwak tot matig, in het Waddengebied krachtig, windkracht 6. Vanmiddag is het bewolkt. In het zuiden regent het af en toe, later ook in het midden. De maximumtemperatuur ligt rond 3°C.
Denk aan regen en wind
De wind komt het meest uit het zuidwesten, de lucht stroomt dan dus van zuidwest naar noordoost. De regen valt ook het meest richting noorden en oosten.
In weerrapporten en weerverslagen worden windrichtingen aangegeven in graden. Dit kan aan de hand van een kompas. Er zitten 360 graden in een cirkel en een kompas ís een cirkel. Bovenaan zit het noorden, onderaan het zuiden, links het oosten en rechts het westen.
De vier hoofdstreken zijn noord, oost, zuid en west.