Nationaal-conservatisme is een politieke term die voornamelijk in Europa gebruikt wordt om een variant van conservatisme te beschrijven die meer gericht is op nationale belangen dan standaard conservatisme en die ook de culturele en etnische identiteit verdedigt, hoewel het niet uitgesproken nationalistisch is of een ...
Het conservatisme is een politieke, ethische en culturele gezindheid die zich grondvest op de traditie. Het begrip conservatisme is afgeleid van het Latijnse conservare, dat beschermen, in ongeschonden toestand bewaren betekent.
Conservatief werd in Nederland in de 19e eeuw gebruikt voor aanhangers van een politieke stroming, die zich keerde tegen een te grote volksinvloed op het bestuur. Nu wordt de aanduiding als verzamelnaam gebruikt voor politici die behoudend zijn.
Na verloop van tijd ging de conservatieve ideologie in vele landen de vrije markt aanvaarden en gingen conservatieven ook liberale trekjes vertonen. Op deze manier was het dus het tegenovergestelde van het klassieke liberalisme, dat individuele vrijheid steunt, in zowel economisch als sociaal opzicht.
Sociaal-conservatisme is een politieke stroming waarin nationale solidariteit en klassensamenwerking (in plaats van klassenstrijd) centraal staat. Het is een stroming van mensen die eeuwenoude sociale en culturele normen kunnen waarderen omdat deze de toets der tijd hebben doorstaan.
behoudend, behoudsgezind, ouderwets, reactionair, rechts. als synoniem van een ander trefwoord: ouderwets (bn) : achterhaald, antiek, archaïsch, belegen, conservatief, conventioneel, gedateerd, ingeworteld, nostalgisch, oubollig, oud, oudmodisch, pruikerig, square, uit de mode, uit de tijd, van vroeger, verouderd.
Conservatief is het tegenovergestelde van vooruitstrevend. Conservatieve mensen willen dingen het liefste houden zoals ze zijn. Vooruitstrevende mensen vinden het juist goed als dingen veranderen.
In Nederland zijn partijen als D66 en GroenLinks duidelijk voorbeelden van progressieve partijen. Zo pleiten ze onder meer voor nauwere samenwerking in de Europese Unie en een ruimhartig vluchtelingenbeleid. Duidelijk conservatieve partijen zijn bijvoorbeeld de SGP en de PVV.
Conservatief-liberalisme per land
De Volkspartij voor Vrijheid en Democratie wordt in het algemeen beschouwd als een conservatief-liberale partij, ook al kent de partij ook duidelijk sociaal-liberale politici. De nieuwe partij JA21 baseert zich ook op deze ideologie.
De Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (VVD) is een Nederlandse politieke partij met een liberale signatuur. De partij maakt onderdeel uit van kabinet-Rutte IV en levert sinds 14 oktober 2010 Mark Rutte als minister-president.
De term Tory wordt nu vaak gebruikt als een alternatief woord voor een conservatief.
Het liberalisme heeft als uitgangspunt zo veel mogelijk vrijheid van het individu zolang hij de vrijheid van anderen niet beperkt. Liberalen streven naar een samenleving waarin burgers grote vrijheden genieten, zoals de burgerrechten die het individu beschermen en de macht van de staat en de kerk beperken.
Socialisme is een politieke maatschappijvorm, en ook een economische filosofie gebaseerd op socialisatie en het collectief eigendomsrecht van de productiemiddelen. Kerngedachte binnen deze stromingen is dat het collectief de hoogste beslissingsbevoegdheid heeft over de verdeling van macht en goederen.
Conservatie is inzien dat een hoeveelheid onveranderd blijft zolang er niets wordt bijgevoegd of weggenomen, wat men er verder ook aan verandert. Piaget onderzocht de groei naar conservatie. Het meest gekende proefje is die met de glazen (conservatie van inhoud – leerplandoel MR3).
In de 19de eeuw duidde rechts op conservatisme, een scherpe reactie tegen de moderne vrijheden en de industriële maatschappij, sterke klemtoon op organisch gegroeide sociale verbanden en machtsposities, respect voor autoriteit en aanvaarding van ongelijkheid.
Neoliberalisme in Nederland
In Nederland wordt neoliberalisme vooral geassocieerd met de verzakelijking van het openbaar bestuur onder het premierschap van Lubbers (1982-1994), maar de geschiedenis van de stroming in Nederland kan herleid worden tot de periode van de wederopbouw.
Zowel de VVD als D66 zijn lid van de Liberale Internationale en de Partij van Europese Liberalen en Democraten (ELDR). In 2004 begon partijleider Femke Halsema GroenLinks eveneens te positioneren als vrijzinnige, sociaal-liberale partij.
Ook de alt-right-beweging en de verwante Identitaire beweging worden tot extreemrechts gerekend. Andere termen die soms gehanteerd worden zijn nazisme, hedendaagse neofascisme, neonazisme en ultranationalisme.
Extreemlinks, ook wel uiterst links of ultralinks, is een verzamelnaam voor politieke overtuigingen aan de uiterste linkerzijde van het politiek spectrum. De termen worden nogal eens als synoniem gebruikt voor "links-radicaal", hoewel die van oorsprong een fundamenteel andere betekenis heeft.
Progressivisme is een politieke stroming die gebaseerd is op progressie (vooruitgang). Dit begrip wordt beschouwd als de tegenhanger van conservatisme, een stroming die gericht is op behoudsgezindheid.
Een reactionair is iemand die vanuit politieke overtuiging een situatie uit het verleden wil herstellen. De politieke houding van een reactionair is altijd een reactie op ontwikkelingen die als schadelijk gezien worden.
Socialisme als 'tussenfase'
Na de dood van Marx gaven de marxisten aan de eerste fase van het communisme de naam socialisme. Tijdens het vroegste stadium van het communisme zouden de productiemiddelen in het bezit van de overheid zijn en loonarbeid zou nog bestaan.