De meeste vleesvervangers hebben sojabonen als belangrijkste grondstof. Daar zitten hoogwaardige eiwitten, ijzer en vitamine B1 in, en dat maakt soja een goed alternatief voor vlees. Ook qua textuur komt soja – vooral in combinatie met tarwegluten – behoorlijk dicht bij echt vlees in de buurt.
Producten die gemaakt zijn van soja zijn goede vleesvervangers. Ze bevatten veel eiwitten, ijzer en vitamine B1. Dit zijn voedingstoffen die ook veel in vlees zitten, dus dat maakt ze goede vleesvervangers. Nog een voordeel aan soja is dat het lactosevrij is, wat het dus ook geschikt maakt voor veganisten.
Hier worden bossen gekapt om sojaplantages aan te leggen. Deze boskap zorgt voor CO2 uitstoot en dat zorgt weer voor opwarming van de aarde. Dat maakt dat vleesvervangers op basis van dierlijke ingrediënten in de regel slechter zijn voor het klimaat en milieu.
Gemiddeld genomen zijn vleesvervangers ongeveer net zo zout als dierlijk vlees uit dezelfde categorie, maar ze bevatten minder verzadigd vet, minder calorieën en aanzienlijk meer voedingsvezels. Ook hebben ze een vergelijkbaar percentage energie uit eiwit.
De grootste reden om soja te gebruiken in vlees- en zuivelvervangers, is dat het een volwaardige eiwitbron is. Dat betekent dat het alle essentiële aminozuren bevat; dat zijn aminozuren die we niet zelf kunnen aanmaken en dus uit voeding moeten halen. De sojaboon is daarmee een hele goede plantaardige eiwitbron.
De soja die we in Nederland gebruiken, komt vooral uit Zuid-Amerika. Daar zorgt de teelt voor allerlei problemen: er wordt bos voor gekapt, de bodem raakt uitgeput en het water wordt vervuild door bestrijdingsmiddelen en kunstmest. De meeste soja wordt verwerkt in veevoer.
Producten op basis van soja dragen soms bij aan vergistingen in je darmen.Dit resulteert zich in afgifte van gassen en een opgeblazen gevoel. Ook hier kun je proberen om soja een aantal dagen uit je dieet te bannen. Wellicht is je dagelijke fruitsmoothie op basis van sojamelk wel de oorzaak van dat opgeblazen gevoel.
Kikkererwten, soja, kidneybonen, kapucijners, linzen en andere soorten bonen zoals de bruine, rode, zwarte en witte bonen zijn de perfecte vleesvervangers. Peulen, snijbonen, erwten en tuinbonen beschouwen we als groenten omdat ze te weinig eiwitten bevatten.
In een goede vegetarische keuze zit eiwit, ijzer, vitamine B1 en/of vitamine B12. Daarnaast vindt het Voedingscentrum dat een goede vegetarische keuze een meer duurzame keuze moet zijn dan vlees. Voorbeelden zijn eieren, peulvruchten, tofu, tempé en noten.
Voorbeelden van vette vleessoorten met veel verzadigd vet zijn zoals speklap, gehakt, krabbetjes, lamskotelet en lamskarbonade. Magere vleessoorten met weinig verzadigd vet zijn biefstuk, kipfilet en varkensfilet.
Een reden om soja uit je dieet te schrappen is dat het phyto-oestrogenen bevat. Ons lichaam beschouwt deze als natuurlijke oestrogenen. Bij mannen kan dit leiden tot een schommelende testosteronspiegel, onvruchtbaarheid, afname van spermacellen en een verhoogde kans op kanker.
De peulvrucht soja is rijk aan tal van componenten die ons kunnen beschermen tegen hart- en vaatziekten. Hij bevat onverzadigde vetten en zit boordevol pectine, een soort voedingsvezel die de slechte cholesterol (LDL) verlaagt. Soja is ook rijk aan plantaardige eiwitten die de cardiovasculaire gezondheid verbeteren.
Hoeveel soja mag ik eten? Volgens het Voedingscentrum passen sojaproducten, zoals tofu, tempé en sojadrink in een gezond voedingspatroon. Het advies is om maximaal 2-3 porties sojaproducten per dag te eten of drinken.
De meeste sojaproducten van Alpro zijn arm aan verzadigde vetten, bevatten voldoende onverzadigde vetten, zijn een goede bron van hoogwaardige eiwitten, vitamine B2, B12 en D, en leveren calcium in dezelfde hoeveelheid en met een vergelijkbare biobeschikbaarheid als zuivel.
Soja helpt ook vet af te breken. Vetten die afgebroken zijn worden gemakkelijker door het lichaam geloosd en een lichaam vrij van vet- en ander afvalstoffen functioneert een stuk beter. Soja verbetert ook de stofwisseling en je zit er snel van vol. Tenslotte is soja een magere proteïne.
Eieren bevatten eiwit, vitamine B1, B12 en ijzer. Een uitstekende vleesvervanger. Je kan 2 eieren gebruiken als vervanging voor 100 gram vlees.
Bonen of peulvruchten
Ze bevatten veel vitamines en je kan ze goed gebruiken als vleesvervanger. Denk bijvoorbeeld aan falafel, gemaakt van kikkererwten. Is het taco-dag? Laat dan een keer het gehakt weg en doe er extra zwarte bonen of kidneybonen bij.
Kaas is geen goede vegetarisch optie. Kaas levert niet dezelfde voedingsstoffen als vlees. Kaas levert weliswaar evenveel eiwit als vlees en vitamine B12, maar bevat maar heel weinig ijzer, zo'n 0,1 milligram per 100 gram.
Rekening houdend met de milieu-impact van de verschillende soorten vlees, is gevogelte de beste keuze. Rund- en lamsvlees hebben de hoogste milieu-impact, want de veeteelt stoot veel broeikasgassen uit: slecht voor de opwarming van de aarde.
Valess en Gezondheid
Welke voedingsstoffen bevat Valess? Valess is een vleesvervanger op basis van magere melk. Daarom bevat Valess veel van de belangrijke voedingsstoffen van melk, zoals eiwit en calcium. Ook is Valess verrijkt met ijzer, omdat dat een belangrijke voedingsstof van vlees is.
Omega-6 vetzuren. Sojabonen en vooral sojaolie bevatten veel omega 6-vetten. Ook omega-6 vetzuren zijn essentieel, maar een teveel kan ongezond zijn, zeker wanneer je in verhouding te weinig omega-3 vetten binnenkrijgt. Let daar dus goed op als je veel soja of sojaproducten gebruikt.
De gevaren van soja
'Gezoete sojayoghurt is geen gezonde voeding', zegt ze. Een dieet met grote hoeveelheden producten op basis van bewerkte vormen van soja, is waarschijnlijk ontoereikend en zal hardlopers niet alle voedingsstoffen geven die ze nodig hebben.
Melk kun je door sojadrink vervangen, mits er calcium en vitamine B12 aan toegevoegd is. Van alle zuivelvervangers is sojadrink wat betreft voedingswaarde de beste vervanger. Het lijkt op die van halfvolle melk wat betreft eiwit en energie. Calcium, vitamine B2 en B12 worden vaak toegevoegd en soms ook vitamine D.