Beter gebroken lijnzaad of gemalen? De hoeveelheid schadelijke verbindingen die wordt opgenomen door het lichaam, is groter naarmate de lijnzaad fijner wordt gemalen. Gebruik daarom liever gebroken dan gemalen lijnzaad. Bij lijnzaadolie speelt de problematiek rond cyanide veel minder.
Een eetlepel gebroken lijnzaad bevat ongeveer 3 gram lijnzaadolie waarvan de helft omega-3-vetzuren. Het is dus een rijke oliebron van alfa-linoleenzuur (ALA), een onmisbaar vetzuur waarvan de meeste mensen te weinig binnenkrijgen. Zo is ALA goed voor hart- en vaten. Verder kan het lichaam dit omzetten in visvetzuren.
Gebroken lijnzaad wordt beter opgenomen in het lichaam, maar een nadeel is dat het veel werkzame stoffen heeft verloren. Ongebroken lijnzaad wordt weer nauwelijks verteerd vanwege de harde schilletjes.
Gebroken lijnzaad gezonder
Winkels verkopen lijnzaad in diverse vormen: als lijnzaadolie, gebroken lijnzaad of de hele variant. Gebroken lijnzaad is het beste om te eten. Reden: de voedingsstoffen worden beter opgenomen.
Hoeveel lijnzaadolie mag je per dag? Het is verstandig om niet meer dan 1 à 2 eetlepels lijnzaadolie per dag te verwerken in je eten. Als je meer dan 45 gram lijnzaad per dag binnenkrijgt, kan dat schadelijk zijn voor je gezondheid.
Lijnzaadolie is gezond door de aanwezigheid van Omega-3- en Omega-6-vetzuren. Dit zijn essentiële vetten die je lichaam niet zelf aan kan maken, maar uit voeding moet halen. Honderd gram lijnzaadolie bevat 66,3 gram meervoudig onverzadigde vetten en 20,3 enkelvoudig onverzadigde vetten.
Strooi het eens over je yoghurt of verwerk het in een smoothie. Lijnzaad is ook heerlijk in muffins, crackers en koekjes. Door de neutrale smaak kun je lijnzaad eigenlijk overal doorheen gooien. Lijnzaadolie kun je ook door je yoghurt gebruiken, maar het werkt ook goed in bijvoorbeeld een salade-dressing.
Een hoeveelheid van 15 gram gebroken lijnzaad wordt als veilig beschouwd, als je dit niet gedurende lange tijd doet. Dit komt ongeveer overeen met 1 tot 2 eetlepels. Gebruik je tot maximaal 45 gram, dan is het beter om dit over de dag over 3 porties te verdelen, in plaats van in één keer.
Een grote hoeveelheid cyanide in je lijf kan leiden tot ademhalingsmoeilijkheden of zelfs tot een hartstilstand. Gebruik daarom nooit meer dan 45 gram lijnzaad (5-6 eetlepels) per dag. Beter is het om de portie lijnzaad te beperken tot 1-2 eetlepels per dag, zodat je aan maximaal 15 gram lijnzaad zit.
Je koopt lijnzaad gebroken, heel of in de vorm van olie. In een smoothie, kwark of salade kun je het beste gebroken lijnzaad gebruiken. Op die manier neem je de voedingsstoffen beter op. De hele variant wordt helemaal niet verteerd en verlaat het lichaam weer in zijn geheel.
Het is veruit het beste om heel lijnzaad te kopen, niet de gebroken vorm omdat gebroken lijnzaad snel oxideert in een zakje in de winkel. Je ruikt of ziet er niks aan maar eigenlijk is het bedorven. Geoxideerd lijnzaad eten betekent een toevloed van vrije radicalen in je lichaam die schade kunnen toebrengen.
Er zitten 33 kilocalorieën in 1 eetlepel (7 gram) lijnzaad.
Advies Voedingscentrum
Gebruik u 10 gram of 45 gram? Het Voedingscentrum adviseert daarom om in elk geval niet meer dan 15 gram gebroken lijnzaad te gebruiken per keer. Dat is ongeveer 1 tot 2 eetlepels Neem het ook niet elke dag, maar een bepaalde tijd en dan weer even een poosje niet.
Dagelijkse behoefte essentiële vetzuren
Dat betekent dat lijnzaadolie relatief teveel omega 3 bevat. Dat verschil kun je goed maken door het in een ideale verhouding te mengen met vrijwel elke andere olie, behalve olijfolie. Olijfolie bevat namelijk te weinig basis omega 6 vetzuren.
Mensen met een sterk verminderde nierfunctie die extra vezels willen gaan eten, doen er goed aan op het kaliumgehalte te letten. Peulvruchten bevatten bijvoorbeeld relatief veel vezels, maar ook veel kalium. Granen (muesli zonder rozijnen) of lijnzaad zijn in dat geval een betere keus.
Gebruik dan twee tot drie keer per dag een eetlepel lijnzaad. Nuttig daarbij minstens 150 ml vloeistof (liefst water) om een goede werking te garanderen. Per dag drink je tijdens de kuur 1.5 tot 2 liter water. Na een drietal dagen zal je het resultaat zeker voelen!
Lijnzaad heeft een indrukwekkende voedingswaarde en heeft een gunstige verhouding tussen omega 3 en omega 6. Ook is het rijk aan vezels, gezonde vetten en vitamines en mineralen zoals B1, B11, calcium, zink, mangaan, magnesium en selenium. Lijnzaad is rijk aan antioxidanten die het verouderingsproces kunnen afremmen.
Rauw lijnzaad (gemalen en heel) bevat grote hoeveelheden cyanide. Eet niet meer dan twee eetlepels rauw lijnzaad per dag. Door het lijnzaad te verwarmen vernietig je de cyanide, dus rooster het als je je zorgen maakt.
Lijnzaadolie (ook wel lijnolie genoemd) wordt geperst uit het zaad van de vlasplant en heeft een eigenschap die behoorlijk brandgevaarlijk is: Als lijnzaadolie opdroogt, komt er warmte vrij. Deze exotherme reactie, in de volksmond ook 'broei' genoemd, kan onder bepaalde omstandigheden brand veroorzaken.
Aanbevolen gebruik: 1-2 eetlepels per dag door de yoghurt, eiwitshake, kwark, muesli of salade.
Verse lijnzaadolie en ook zwartzaadolie kunt u het beste in de koelkast bewaren op maximaal 7ºC. De olie is dan drie maanden houdbaar. De productiedatum en het chargenummer staat onder op de fles. Gebroken lijnzaad is drie maanden houdbaar.
Omdat visolie natuurlijke EPA en DHA omega-3 vetzuren bevat (die niet omgezet hoeven te worden van ALA), wordt door veel voedingsdeskundigen de voorkeur gegeven aan visolie dan aan lijnzaadolie.
Lijnzaad is licht bloedverdunnend. Zit je al aan de bloedverdunners of gebruik je regelmatig aspirine, overleg dan met je arts of je de medicijn in samenspraak met hem of haar af kunt bouwen. Let op mogelijke blauwe plekken die erop kunnen wijzen dat het bloed te dun wordt.
Lijnzaad zit vol vezels en die bevorderen een regelmatige stoelgang en verminderen constipatie. Dat helpt om je goed te voelen.